
![]() |
![]() |
![]() |
||
![]() |
![]() |
![]() |
||
![]() |
![]() |
|||
![]() |
![]() |
![]() |
||
![]() |
![]() |
![]() |
||
![]() |
![]() |
![]() |
||
![]() |
![]() |
![]() |
||
NAGRODA "IDENTITAS" 2016 - Nagroda Historyczna - LAUREAT Przyłączenie do Polski niemieckich terenów na wschód od Odry i Nysy Łużyckiej w 1945 roku wiązało się z trudnym procesem niemal całkowitej wymiany ludności i objęcia w posiadanie regionu, w którym wojna dokonała ogromnych zniszczeń. Ówczesne określenie „Dziki Zachód” odnosiło się do panującego chaosu i obowiązującego w Nadodrzu „prawa silniejszego“, ale także kojarzone było z nowym rodzajem wolności i możliwością rozpoczęcia wszystkiego od początku. Przybycie na te tereny najpierw polskich robotników przymusowych, a następnie osadników, będacych często wygnańcami z innych części Polski, doprowadziło do chwilowego zetknięcia się ze sobą Polaków, Niemców i radzieckich żołnierzy. Wspólne życie na tej dotkniętej wojną przestrzeni nie było proste. Na podstawie analizy polskich, niemieckich, a także sowieckich wspomnień autorka odtwarza początki kształtowania się nowego społeczeństwa, naznaczone represyjnym systemem politycznym, wewnętrznymi konfliktami i ludzkimi dramatami, wskazując równocześnie na zapał i pełen poświęcenia trud odbudowy, zagospodarowywania i oswajania tej ziemii. Dystansując się od dominujących do niedawna narracji o wypędzonych w Niemczech i pionierach „Ziem Odzyskanych” w Polsce, Beata Halicka opowiada historię upadku dawnego i powstania nowego krajobrazu kulturowego na pograniczu – w sposób barwny i obrazowy, z różnych punktów widzenia.
Książka Beaty Halickiej trafia w sedno polsko-niemieckiego dialogu historycznego. (...) Wyróżnia ją nie tylko przekonywująca struktura, ale przede wszystkim dynamiczna, a nawet trzymająca w napięciu narracja – cecha, którą nieczęsto znaleźć można w pracach naukowych. Prof. Robert Traba
Dzięki tej pracy będziemy mogli lepiej zrozumieć, co wydarzyło się na Środkowym Nadodrzu pod koniec drugiej wojny światowej i na krótko po jej zakończeniu, a także czym była wojna dla ludności Europy Środkowo-Wschodniej – zarówno dla pojedynczych osób, rodzin, jak również całych narodów. Prof. Jan M. Piskorski
Beata Halicka jest profesorem na Wydziale Historii Uniwersytetu im A. Mickiewicza w Poznaniu. W latach 2012-2018 pracowała w Polsko-Niemieckim Instytucie Badawczym przy Collegium Polonicumw Słubicach, będącym wspólną jednostką badawczą UAM w Poznaniu i Europejskiego Uniwersytetu Viadrina Frankfurcie nad Odrą. Z tym ostatnim uniwersytetem związana była od 2006 roku. Ponadto w charakterze profesora gościnnego wykładała na uniwersytetach w Calgary (Kanada) w 2014 i w El Paso (USA) w 2016. Beata Halicka jest autorką sześciu monografii (każda wydana po polsku i po niemiecku), licznych artykułów oraz redaktorką prac zbiorowych. Za książkę "Polski Dziki Zachód” otrzymała Nagrodę Identitas 2016 w kategorii najlepsza książka historyczna roku. Angielskojęzyczne wydanie tej monografii ukazało się w renomowanym wydawnictwie Routledge w 2020 roku. Jej zainteresowania badawcze to historia społeczna i kultura Europy Środkowo-Wschodniej w XX wieku, problemy nacjonalizmu, przymusowych migracji, Polaków i Polonii w świecie, a także stosunki polsko-niemieckie, kwestie tożsamości w regionach przygranicznych, kultura i polityka pamięci. Więcej na: http://beatahalicka.pl/
|
![]() |
|||
![]() ![]() |
||||
![]() |
![]() |
![]() |
||||||
© Beata Halicka
© Universitas
Auszeichnung "IDENTITAS" 2016 - Geschichtspreis - LAUREAT Zu Hause und doch fremd – polnische und deutsche Exilanten zwischen Abschied und Neuanfang Die Eingliederung der deutschen Gebiete östlich von Oder und Lausitzer Neiße in den polnischen Staat im Jahr 1945 war mit dem schwierigen Prozess verbunden, die Bevölkerung nahezu vollständig auszutauschen und eine durch den Krieg schwer zerstörte Region neu zu besiedeln. Der Begriff „Wilder Westen“, ursprünglich auf das rheinländische Chaos und das „Recht des Stärkeren“ bezogen, wurde bald auch mit einer neuen Form von Freiheit und der Möglichkeit eines Neuanfangs assoziiert. Mit der Ankunft polnischer Zwangsarbeiter und späterer Siedler, die häufig selbst aus anderen Landesteilen vertrieben worden waren, kamen Polen, Deutsche und sowjetische Soldaten vorübergehend miteinander in Kontakt. Das Zusammenleben in diesem kriegsversehrten Raum gestaltete sich äußerst schwierig. Auf der Grundlage polnischer, deutscher und sowjetischer Erinnerungsberichte rekonstruiert die Autorin die Anfänge einer neuen Gesellschaft, die geprägt war von einem repressiven politischen System, inneren Spannungen und menschlichen Tragödien – zugleich aber auch von Enthusiasmus, Wiederaufbauwillen, Entwicklungsdynamik und dem Bemühen um Eingewöhnung in eine neue Heimat. In bewusster Abgrenzung zu den lange vorherrschenden Narrativen über die deutschen Vertriebenen einerseits und die polnischen Pioniere der sogenannten „wiedergewonnenen Gebiete“ andererseits erzählt Beata Halicka die Geschichte des Zusammenbruchs einer alten und der Entstehung einer neuen Kulturlandschaft im Grenzgebiet – farbig, vielstimmig und eindrücklich aus unterschiedlichen Perspektiven.
Beata Halicka ist Professorin an der Fakultät für Geschichte der Adam-Mickiewicz-Universität in Poznań. Von 2012 bis 2018 arbeitete sie am Polnisch-Deutschen Forschungsinstitut am Collegium Polonicum in Słubice – einer gemeinsamen Forschungseinrichtung der Adam-Mickiewicz-Universität und der Europa-Universität Viadrina in Frankfurt (Oder). Seit 2006 ist sie mit der Viadrina eng verbunden. Gastprofessuren führten sie 2014 an die Universität Calgary (Kanada) sowie 2016 an die University of Texas at El Paso (USA). Beata Halicka ist Autorin von sechs Monografien (jeweils auf Polnisch und Deutsch), zahlreicher wissenschaftlicher Artikel sowie Herausgeberin mehrerer Sammelbände. Für ihr Buch Polnischer Wilder Westen wurde sie 2016 mit dem Identitas-Preis in der Kategorie „Bestes historisches Buch des Jahres“ ausgezeichnet. Die englischsprachige Ausgabe dieser Monografie erschien 2020 im renommierten Verlag Routledge. Ihre Forschungsschwerpunkte umfassen die Sozial- und Kulturgeschichte Ostmitteleuropas im 20. Jahrhundert, Nationalismus, erzwungene Migrationen, die Geschichte der Polen und der Polonia in der Welt sowie die polnisch-deutschen Beziehungen, Fragen von Identität in Grenzregionen, Kultur- und Erinnerungspolitik. Weitere Informationen unter: http://beatahalicka.pl
|
|
![]() ![]() |