• સ્વર્ગારોહણ  "કેવી રીતે રશિયન સૈનિકોએ જર્મન લોકોની મજાક ઉડાવી"
  • વિદ્યાર્થી માટે પોર્ટલ. સ્વ-તાલીમ  "કેવી રીતે રશિયન સૈનિકોએ જર્મન લોકોની મજાક ઉડાવી. નાઝીઓએ કબજે કરેલી સોવિયત મહિલાઓ સાથે આવું કર્યું"








  • કેવી રીતે રશિયન સૈનિકોએ જર્મન લોકોની મજાક ઉડાવી. નાઝીઓએ કબજે કરેલી સોવિયત મહિલાઓ સાથે આવું કર્યું

      
    કેવી રીતે રશિયન સૈનિકોએ જર્મન લોકોની મજાક ઉડાવી. નાઝીઓએ કબજે કરેલી સોવિયત મહિલાઓ સાથે આવું કર્યું
     
     

    આજે, તાત્યાના ટોલ્સ્તાયા (બ્લોગરની માતા અને દેખીતી રીતે એક લેખક) એ દેશભક્તિથી ટિપ્પણી કરી:

    "હું વિચારું છું: જો રશિયન સૈનિકોએ લાખો જર્મન સ્ત્રીઓ પર બળાત્કાર કર્યો, જેમ કે આપણે અહીં કહ્યું છે, તો આ જર્મન સ્ત્રીઓ, સંભવતઃ - સારું, કદાચ બધી નહીં, પરંતુ અડધા, કહો, - બાળકોને જન્મ આપ્યો છે. આનો અર્થ એ છે કે વસ્તી જીતેલા પ્રદેશોમાં જર્મની હવે રશિયન છે અને જર્મન નથી?

    લોકો આ વિશે પહેલાથી જ રોષે ભરાયા છે, પરંતુ, મને લાગે છે, તાત્યાનાનો શ્રેષ્ઠ જવાબ સોવિયત પીઢ લિયોનીડ રાબિચેવ છે. નીચે તેમના સંસ્મરણોના પુસ્તકમાંથી એક ટૂંકસાર છે "યુદ્ધ બધું જ લખશે":

    સ્ત્રીઓ, માતાઓ અને તેમની પુત્રીઓ, હાઇવે પર જમણી અને ડાબી બાજુએ સૂઈ રહી છે, અને દરેકની સામે તેમના ટ્રાઉઝર નીચે સાથે પુરુષોનો એક કકળાટ આર્મડા ઉભો છે.

    જેઓ રક્તસ્રાવ કરી રહ્યા છે અને ચેતના ગુમાવી રહ્યા છે તેઓને એક તરફ ખેંચવામાં આવે છે, જે બાળકોને મદદ કરવા દોડી આવે છે તેમને ગોળી મારી દેવામાં આવે છે. ગડગડાટ, ગર્જના, હાસ્ય, રડવું અને નિસાસો. અને તેમના કમાન્ડરો, તેમના મેજર અને કર્નલ હાઇવે પર ઉભા છે, જે હસે છે, અને કોણ સંચાલન કરે છે, ના, તેના બદલે નિયમન કરે છે. આ એટલા માટે છે કે તેમના તમામ સૈનિકો, અપવાદ વિના, ભાગ લે છે.

    ના, પરસ્પર જવાબદારી નથી અને તિરસ્કૃત કબજે કરનારાઓ પર બિલકુલ બદલો નથી, આ નરક જીવલેણ જૂથ સેક્સ.

    વિચલિત ભીડની અનુમતિ, મુક્તિ, વ્યક્તિત્વ અને ક્રૂર તર્ક.

    આઘાત લાગ્યો, હું એક લારીની કેબમાં બેઠો, મારો ડ્રાઇવર ડેમિડોવ લાઇનમાં ઊભો હતો, અને મેં ફ્લુબર્ટના કાર્થેજની કલ્પના કરી, અને હું સમજી ગયો કે યુદ્ધ બધું બંધ કરશે નહીં. કર્નલ, જેણે હમણાં જ હાથ ધર્યો હતો, તે ઊભા ન રહી શક્યો અને પોતે કતારમાં લાગી ગયો, અને મેજરએ સાક્ષીઓ, ઉન્માદિત બાળકો અને વૃદ્ધોને ગોળી મારી દીધી.

    કમ! કાર દ્વારા!

    અને પાછળ આગામી એકમ છે.

    અને ફરીથી એક સ્ટોપ, અને હું મારા સિગ્નલમેનને રાખી શકતો નથી, જેઓ પહેલેથી જ નવી કતારોમાં પ્રવેશ કરી રહ્યા છે. મને મારા ગળામાં ઉબકા આવે છે.

    ચીંથરાંના પહાડો વચ્ચેની ક્ષિતિજ સુધી, પલટી ગયેલી વેગન સ્ત્રીઓ, વૃદ્ધો, બાળકોની લાશો છે. હાઇવે ટ્રાફિક માટે સાફ કરી દેવામાં આવ્યો છે. અંધારું થઈ રહ્યું છે.

    મને અને મારી કંટ્રોલ પ્લાટૂનને હાઇવેથી બે કિલોમીટર દૂર ખેતર મળે છે.

    તમામ રૂમમાં બાળકો, વૃદ્ધો, બળાત્કાર અને ગોળી મારીને હત્યા કરાયેલી મહિલાઓની લાશો છે.

    અમે એટલા થાકી ગયા છીએ કે, તેમના પર ધ્યાન ન આપતા, અમે તેમની વચ્ચે જમીન પર સૂઈ જઈએ છીએ અને સૂઈ જઈએ છીએ.

    સવારે અમે વોકી-ટોકી ગોઠવીએ છીએ, અમે SSR દ્વારા આગળના ભાગ સાથે વાતચીત કરીએ છીએ. અમને સંદેશાવ્યવહારની રેખાઓ સ્થાપિત કરવાની સૂચના આપવામાં આવી છે. અદ્યતન એકમોને આખરે જર્મન કોર્પ્સ અને વિભાગોનો સામનો કરવો પડ્યો જેણે સંરક્ષણ સંભાળ્યું હતું.

    જર્મનો હવે પીછેહઠ કરતા નથી, તેઓ મૃત્યુ પામે છે, પરંતુ આત્મસમર્પણ કરતા નથી. તેમનું વિમાન હવામાં દેખાય છે. મને ભૂલ કરવામાં ડર લાગે છે, મને લાગે છે કે ક્રૂરતા, બેફામતા અને બંને બાજુના નુકસાનની સંખ્યાના સંદર્ભમાં, આ લડાઇઓની તુલના સ્ટાલિનગ્રેડની નજીકની લડાઇઓ સાથે કરી શકાય છે. તે આજુબાજુ અને આગળ છે.

    હું મારા ફોન છોડતો નથી. હું ઓર્ડર લઉં છું, હું ઓર્ડર આપું છું. દિવસ દરમિયાન જ લાશોને બહાર યાર્ડમાં લાવવાનો સમય હોય છે.

    મને યાદ નથી કે અમે તેમને ક્યાં લઈ ગયા.

    ઓફિસ ઇમારતોમાં? મને ક્યાં યાદ નથી, હું જાણું છું કે અમે તેમને ક્યારેય દફનાવ્યા નથી.

    અંતિમ સંસ્કારની ટીમો હોય તેવું લાગે છે, પરંતુ તે પાછળના ભાગમાં છે.

    તેથી, હું શબને બહાર કાઢવામાં મદદ કરું છું. હું ઘરની દીવાલ પર થીજી જાઉં છું.

    વસંત, પૃથ્વી પરનું પ્રથમ લીલું ઘાસ, તેજસ્વી ગરમ સૂર્ય. અમારું ઘર ગોથિક શૈલીમાં, વેધરવેન્સ સાથે, લાલ ટાઈલ્સથી ઢંકાયેલું છે, કદાચ બેસો વર્ષ જૂનું, એક આંગણું પથ્થરના સ્લેબથી મોકળું છે, જે પાંચસો વર્ષ જૂનું છે.

    અમે યુરોપમાં છીએ, અમે યુરોપમાં છીએ!

    હું સપનું જોતો હતો, અને અચાનક બે સોળ વર્ષની જર્મન છોકરીઓ ખુલ્લા દરવાજામાં પ્રવેશ કરે છે. આંખોમાં ભય નથી, પણ ભયંકર ચિંતા છે.

    તેઓએ મને જોયો, દોડ્યા અને એકબીજાને અટકાવતા, તેઓ મને જર્મનમાં કંઈક સમજાવવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા હતા. જો કે મને ભાષા આવડતી નથી, પણ હું "મ્યુટર", "વેટર", "બ્રુડર" શબ્દો સાંભળું છું.

    તે મારા માટે સ્પષ્ટ થાય છે કે નાસભાગના વાતાવરણમાં તેઓએ તેમનો પરિવાર ક્યાંક ગુમાવ્યો હતો.

    મને તેમના માટે ખૂબ જ દુ:ખ થાય છે, હું સમજું છું કે તેઓને જ્યાં પણ તેમની નજર લાગે છે ત્યાં અને અમારા હેડક્વાર્ટર યાર્ડમાંથી ઝડપથી દોડવાની જરૂર છે, અને હું તેમને કહું છું:

    મટર, ફાટર, બ્રૂડર - નિહત! - અને હું બીજા દૂરના દરવાજા તરફ આંગળી ચીંધું છું - ત્યાં, તેઓ કહે છે. અને હું તેમને દબાણ કરું છું.

    પછી તેઓ મને સમજે છે, તેઓ ઝડપથી જતા રહે છે, દૃષ્ટિથી અદૃશ્ય થઈ જાય છે, અને હું રાહત સાથે નિસાસો નાખું છું - ઓછામાં ઓછી મેં બે છોકરીઓને બચાવી, અને હું મારા ફોન પર બીજા માળે જઈશ, ભાગોની હિલચાલને કાળજીપૂર્વક અનુસરો, પરંતુ વીસ મિનિટ નહીં. મારી સામેથી પસાર થાઓ, યાર્ડમાંથી કેટલીક ચીસો, ચીસો, હાસ્ય, અશ્લીલતા સંભળાય છે.

    હું બારી તરફ દોડી ગયો.

    મેજર એ. ઘરના પગથિયાં પર ઊભા છે, અને બે સાર્જન્ટે તેમના હાથ ફેરવ્યા, તે જ બે છોકરીઓને ત્રણ મૃત્યુમાં વાળ્યા, અને તેનાથી વિપરીત - બધા સ્ટાફ નોકરો - ડ્રાઇવરો, ઓર્ડરલી, કારકુન, સંદેશવાહક.

    નિકોલેવ, સિદોરોવ, ખારીટોનોવ, પિમેનોવ ... - મેજર એ. આદેશો. - છોકરીઓને હાથ અને પગ, સ્કર્ટ અને બ્લાઉઝ ઉતારો! બે લાઈનમાં ઊભા રહો! તમારા બેલ્ટને બંધ કરો, તમારા પેન્ટ અને અંડરપેન્ટને નીચે કરો! જમણે અને ડાબે, એક સમયે, પ્રારંભ કરો!

    એ. કમાન્ડમાં છે, અને મારા સિગ્નલમેન, મારી પ્લાટૂન, ઘરની સીડીઓ ઉપર દોડે છે અને લાઈન કરે છે. અને મારા દ્વારા "બચાવવામાં આવેલી" બે છોકરીઓ પ્રાચીન પથ્થરના સ્લેબ પર પડેલી છે, તેમના હાથ ખરાબ છે, તેમના મોં સ્કાર્ફથી ભરેલા છે, તેમના પગ અલગ-અલગ ફેલાયેલા છે - તેઓ હવે ચાર સાર્જન્ટના હાથમાંથી છટકી જવાનો પ્રયાસ કરશે નહીં, અને પાંચમો ફાડી નાખે છે અને તેમના બ્લાઉઝ, બ્રા, સ્કર્ટ, પેન્ટીઝને ફાડી નાખે છે.

    મારા ટેલિફોન ઓપરેટરો ઘરની બહાર દોડી ગયા - હાસ્ય અને અશ્લીલતા.

    રેન્કમાં ઘટાડો થતો નથી, કેટલાક વધે છે, અન્ય નીચે ઉતરે છે, અને શહીદોની આસપાસ પહેલેથી જ લોહીના પૂલ છે, અને રેન્ક, કકળાટ અને અશ્લીલતાનો કોઈ અંત નથી.
    છોકરીઓ પહેલેથી જ બેભાન છે, અને તાંડવ ચાલુ રહે છે.

    ગર્વથી અકિમ્બો, મેજર એ કમાન્ડમાં છે. પરંતુ પછી છેલ્લો ઊભો થાય છે, અને જલ્લાદ સાર્જન્ટ બે અડધા શબ પર હુમલો કરે છે.

    મેજર એ. હોલ્સ્ટરમાંથી રિવોલ્વર બહાર કાઢે છે અને શહીદોના લોહીવાળા મોં પર ગોળીબાર કરે છે, અને સાર્જન્ટ્સ તેમના વિકૃત શરીરને પિગસ્ટીમાં ખેંચે છે, અને ભૂખ્યા ડુક્કરો તેમના કાન, નાક, છાતી ફાડવાનું શરૂ કરે છે અને થોડીવાર પછી. મિનિટમાં તેમાંથી માત્ર બે ખોપડી, હાડકાં, કરોડરજ્જુ બચે છે.

    હું ભયભીત છું, ઘૃણાસ્પદ છું.

    અચાનક, મારા ગળામાં ઉબકા આવે છે, અને હું અંદરથી બહાર ફરું છું.

    મેજર એ. - ભગવાન, શું બદમાશ છે!

    હું કામ કરી શકતો નથી, હું ઘરની બહાર ભાગી જાઉં છું, મારો રસ્તો બનાવતો નથી, હું ક્યાંક જઉં છું, હું પાછો આવું છું, હું કરી શકતો નથી, મારે પિગસ્ટીની તપાસ કરવી પડશે.

    મારી સામે ડુક્કરની લોહીવાળી આંખો છે, અને સ્ટ્રો વચ્ચે, ડુક્કરની ડ્રોપિંગ્સ બે ખોપરી, એક જડબા, કેટલાક કરોડરજ્જુ અને હાડકાં અને બે સોનેરી ક્રોસ છે - બે છોકરીઓ મારા દ્વારા "બચાવવામાં આવી" છે.

    શહેરના કમાન્ડન્ટ, એક વરિષ્ઠ કર્નલ, સર્વાંગી સંરક્ષણ ગોઠવવાનો પ્રયાસ કર્યો, પરંતુ અડધા નશામાં સૈનિકોએ મહિલાઓ અને છોકરીઓને તેમના એપાર્ટમેન્ટની બહાર ખેંચી લીધા. જટિલ પરિસ્થિતિમાં, કમાન્ડન્ટ સૈનિકોથી આગળ વધવાનું નક્કી કરે છે જેમણે પોતાની જાત પરનો કાબૂ ગુમાવ્યો છે. તેમની સૂચનાઓ પર, સંપર્ક અધિકારી મને ચર્ચની આસપાસ મારા આઠ મશીન ગનર્સના લશ્કરી રક્ષકોને ગોઠવવાનો આદેશ આપે છે, અને ખાસ બનાવેલી ટીમ વિજયી યોદ્ધાઓમાંથી પકડાયેલી મહિલાઓને હરાવશે જેમણે પોતાનો નિયંત્રણ ગુમાવ્યો છે.

    બીજી ટીમ સૈનિકો અને અધિકારીઓને પરત કરે છે જેઓ "આનંદ"ની શોધમાં શહેરની આસપાસ ભાગી ગયા હતા, તેમને સમજાવે છે કે શહેર અને પ્રદેશ ઘેરાયેલા છે. મુશ્કેલી સાથે ગોળાકાર સંરક્ષણ બનાવે છે.

    આ સમયે, લગભગ અઢીસો મહિલાઓ અને છોકરીઓને ચર્ચમાં લઈ જવામાં આવે છે, પરંતુ લગભગ ચાલીસ મિનિટ પછી ઘણી ટાંકીઓ ચર્ચ તરફ જાય છે. ટેન્કરો સ્ક્વિઝ કરે છે, મારા સબમશીન ગનર્સને પ્રવેશદ્વારથી દૂર ધકેલી દે છે, મંદિરમાં પ્રવેશ કરે છે, નીચે પછાડે છે અને મહિલાઓ પર બળાત્કાર કરવાનું શરૂ કરે છે.

    હું કશું કરી શકતો નથી. એક યુવાન જર્મન સ્ત્રી મારી પાસેથી રક્ષણ માંગે છે, બીજી ઘૂંટણિયે પડી છે.

    હેર લેફ્ટનન્ટ, હેર લેફ્ટનન્ટ!
    કંઈકની આશાએ મને ઘેરી લીધો. દરેક જણ કંઈક કહે છે.

    અને પહેલાથી જ આ સમાચાર શહેરમાં ફેલાયેલા છે, અને એક લાઇન પહેલેથી જ લાઇન થઈ ગઈ છે, અને ફરીથી આ તિરસ્કૃત કેકલ, અને એક લાઇન, અને મારા સૈનિકો.

    પાછા, f... તારી મા! - હું બૂમો પાડું છું અને મને ખબર નથી કે મારી જાતને ક્યાં મૂકવી અને મારા પગની આસપાસ પડેલા લોકોને કેવી રીતે બચાવવું, અને દુર્ઘટના ઝડપથી વધી રહી છે.

    મરતી સ્ત્રીઓની આક્રંદ. અને હવે, સીડીઓ ઉપર (કેમ? શા માટે?), તેઓ તેમને લોહીલુહાણ, અર્ધ નગ્ન, બેભાન અવસ્થામાં પ્લેટફોર્મ સુધી ખેંચી રહ્યા છે અને તૂટેલી બારીઓમાંથી તેમને પેવમેન્ટના પથ્થરના સ્લેબ પર ફેંકી દેવામાં આવ્યા છે.

    તેઓ જપ્ત કરે છે, કપડાં ઉતારે છે, મારી નાખે છે. મારી આસપાસ કોઈ બાકી નથી. મેં કે મારા કોઈ સૈનિકોએ ક્યારેય આવું કંઈ જોયું નથી. વિચિત્ર કલાક.

    ટેન્કરો ચાલ્યા ગયા. મૌન. રાત્રિ. લાશોનો વિલક્ષણ પર્વત. રહેવા માટે અસમર્થ, અમે ચર્ચ છોડીએ છીએ. અને આપણે સૂઈ શકતા નથી.

    તેથી સોવિયત પીઢ લિયોનીદ નિકોલાઈવિચ રાબિચેવે જવાબ આપ્યો, દેખીતી રીતે, લેખક તાત્યાના ટોલ્સ્તાયા. જર્મનોએ, અલબત્ત, જન્મ આપ્યો - પરંતુ ફક્ત તે જ જેઓ માર્યા ગયા ન હતા. અને મૃત, તાન્યા, જન્મ આપતા નથી.

    નાઝીઓએ પકડેલી મહિલાઓ સાથે શું કર્યું? જર્મન સૈનિકો દ્વારા રેડ આર્મી, પક્ષપાતીઓ, સ્નાઈપર્સ અને અન્ય મહિલાઓ સામે આચરવામાં આવેલા અત્યાચાર અંગે સત્ય અને દંતકથાઓ. બીજા વિશ્વયુદ્ધ દરમિયાન, ઘણી મહિલા સ્વયંસેવકોને મોરચા પર મોકલવામાં આવી હતી, લગભગ એક મિલિયન ખાસ કરીને સ્ત્રીઓને મોરચા પર મોકલવામાં આવી હતી, અને તેમાંથી લગભગ તમામે સ્વયંસેવકો તરીકે સાઇન અપ કર્યું હતું. પુરુષો કરતાં આગળની સ્ત્રીઓ માટે તે પહેલેથી જ વધુ મુશ્કેલ હતું, પરંતુ જ્યારે તેઓ જર્મનોની પકડમાં આવી ગયા, ત્યારે વાસ્તવિક નરક શરૂ થયું.


    ઉપરાંત, જે મહિલાઓ બેલારુસ અથવા યુક્રેનમાં વ્યવસાય હેઠળ રહી હતી તેઓએ ઘણું સહન કર્યું. કેટલીકવાર તેઓ જર્મન શાસન (સંસ્મરણો, બાયકોવ, નીલિન દ્વારા પુસ્તકો) માં પ્રમાણમાં સુરક્ષિત રીતે ટકી શક્યા, પરંતુ તેઓ અપમાન કર્યા વિના કરી શક્યા નહીં. વધુ વખત - તેઓ એકાગ્રતા શિબિર, બળાત્કાર, ત્રાસની રાહ જોતા હતા.

    ફાયરિંગ સ્ક્વોડ દ્વારા અમલ અથવા ફાંસી

    સોવિયત સૈન્યમાં હોદ્દા પર લડતી પકડાયેલી સ્ત્રીઓ સાથે, તેઓએ એકદમ સરળ રીતે કામ કર્યું - તેમને ગોળી મારી દેવામાં આવી. પરંતુ સ્કાઉટ્સ અથવા પક્ષપાતીઓ, મોટેભાગે, ફાંસી આપવામાં આવે તેવી અપેક્ષા રાખવામાં આવતી હતી. સામાન્ય રીતે - લાંબી ગુંડાગીરી પછી.


    મોટાભાગે, જર્મનોએ કબજે કરેલી રેડ આર્મીની મહિલાઓના કપડાં ઉતારવાનું, તેમને ઠંડીમાં રાખવા અથવા તેમને શેરીમાં ચલાવવાનું પસંદ કર્યું. તે યહૂદી પોગ્રોમ્સમાં પાછો ગયો. તે દિવસોમાં, છોકરીની શરમ એ ખૂબ જ મજબૂત મનોવૈજ્ઞાનિક સાધન હતું, જર્મનોને આશ્ચર્ય થયું હતું કે બંદીવાનોમાં કેટલી કુમારિકાઓ હતી, તેથી તેઓએ આખરે કચડી નાખવા, તોડવા અને અપમાન કરવા માટે આવા પગલાનો સક્રિયપણે ઉપયોગ કર્યો.

    જાહેરમાં કોરડા મારવા, માર મારવો, હિંડોળાની પૂછપરછ કરવી એ પણ નાઝીઓની મનપસંદ પદ્ધતિઓમાંની એક છે.
    આખી પ્લાટુન દ્વારા બળાત્કાર વારંવાર કરવામાં આવતો હતો. જો કે, આ મોટે ભાગે નાના એકમોમાં થયું હતું. અધિકારીઓએ આનું સ્વાગત કર્યું ન હતું, તેમને આ કરવાની મનાઈ હતી, તેથી, ધરપકડ દરમિયાન અથવા બંધ પૂછપરછ દરમિયાન એસ્કોર્ટ્સ, હુમલો જૂથો દ્વારા વધુ વખત આ કરવામાં આવ્યું હતું.

    માર્યા ગયેલા પક્ષકારોના મૃતદેહ પર (ઉદાહરણ તરીકે, પ્રખ્યાત ઝોયા કોસ્મોડેમિયાંસ્કાયા), ત્રાસ અને દુર્વ્યવહારના નિશાન મળી આવ્યા હતા. તેમના સ્તનો કાપી નાખવામાં આવ્યા હતા, તારાઓ કાપી નાખવામાં આવ્યા હતા, વગેરે.

    શું જર્મનોએ જડબાતોડ કર્યો?

    આજે, જ્યારે કેટલાક મૂર્ખ લોકો નાઝીઓના ગુનાઓને ન્યાયી ઠેરવવાનો પ્રયાસ કરે છે, ત્યારે અન્ય લોકો વધુ ડર સાથે પકડવાનો પ્રયાસ કરે છે. ઉદાહરણ તરીકે, તેઓ લખે છે કે પકડાયેલી સ્ત્રીઓને જર્મનો દ્વારા જડવામાં આવી હતી. આના કોઈ દસ્તાવેજી અથવા ફોટોગ્રાફિક પુરાવા નથી, અને તે માત્ર એટલું જ છે કે નાઝીઓ ભાગ્યે જ આના પર સમય પસાર કરવા માંગતા હતા. તેઓ પોતાને "સાંસ્કૃતિક" માનતા હતા, તેથી ધાકધમકી આપવાની ક્રિયાઓ મુખ્યત્વે સામૂહિક ફાંસી, ફાંસી અથવા ઝૂંપડીઓમાં સામાન્ય સળગાવવા દ્વારા કરવામાં આવતી હતી.

    ફાંસીના વિદેશી પ્રકારોમાંથી, ફક્ત "ગેસ વેગન" નો ઉલ્લેખ કરી શકાય છે. આ એક ખાસ વાન છે જ્યાં એક્ઝોસ્ટ ગેસની મદદથી લોકો માર્યા ગયા હતા. સ્વાભાવિક રીતે, તેઓ સ્ત્રીઓને દૂર કરવા માટે પણ ઉપયોગમાં લેવાતા હતા. સાચું છે, આવા મશીનોએ નાઝી જર્મનીની લાંબા સમય સુધી સેવા આપી ન હતી, કારણ કે ફાંસી પછી, નાઝીઓએ તેમને લાંબા સમય સુધી ધોવા માટે દબાણ કર્યું હતું.

    મૃત્યુ શિબિરો

    એકાગ્રતા શિબિરમાં, સોવિયત મહિલા યુદ્ધ કેદીઓ પુરુષો સાથે સમાન ધોરણે પડી, પરંતુ, અલબત્ત, તેઓ પ્રારંભિક સંખ્યા કરતા ઘણી ઓછી જેલમાં પહોંચ્યા. પક્ષપાતીઓ અને ગુપ્તચર અધિકારીઓને સામાન્ય રીતે તરત જ ફાંસી આપવામાં આવતી હતી, પરંતુ નર્સો, ડોકટરો, નાગરિક વસ્તીના પ્રતિનિધિઓ, જેઓ રાષ્ટ્રીયતા દ્વારા યહૂદી હતા અથવા પક્ષના કાર્ય સાથે સંબંધિત હતા, તેઓ ચોરી કરી શકે છે.

    નાઝીઓ ખરેખર સ્ત્રીઓની તરફેણ કરતા ન હતા, કારણ કે તેઓ પુરુષો કરતાં વધુ ખરાબ કામ કરે છે. તે જાણીતું છે કે નાઝીઓએ લોકો પર તબીબી પ્રયોગો કર્યા હતા, સ્ત્રીઓને અંડાશય કાપી નાખવામાં આવ્યા હતા. પ્રખ્યાત નાઝી ડૉક્ટર-સેડિસ્ટ જોસેફ મેંગેલે એક્સ-રે વડે મહિલાઓને નસબંધી કરી, તેમના પર ઉચ્ચ વોલ્ટેજનો સામનો કરવા માટે માનવ શરીરની ક્ષમતાઓનું પરીક્ષણ કર્યું.

    પ્રખ્યાત મહિલા એકાગ્રતા શિબિરો રેવેન્સબ્રુક, ઓશવિટ્ઝ, બુકેનવાલ્ડ, મૌથૌસેન, સાલાસ્પીલ્સ છે. કુલ મળીને, નાઝીઓએ 40 હજારથી વધુ શિબિરો અને ઘેટ્ટો ખોલ્યા, ફાંસીની સજા સ્ટ્રીમ પર મૂકવામાં આવી. સૌથી ખરાબ બાબત એ હતી કે જેઓનું લોહી લેવામાં આવ્યું હતું તે બાળકો સાથેની સ્ત્રીઓને. કેવી રીતે માતાએ નર્સને બાળકને ઝેરનું ઇન્જેક્શન આપવા વિનંતી કરી, જેથી તે પ્રયોગોથી ત્રાસી ન જાય તે વિશેની વાર્તાઓ હજુ પણ ભયાનક છે. પરંતુ નાઝીઓ માટે, જીવંત બાળકનું વિચ્છેદન, બાળકમાં બેક્ટેરિયા અને રસાયણોનો પ્રવેશ વસ્તુઓના ક્રમમાં હતો.

    ચુકાદો

    લગભગ 5 મિલિયન સોવિયત નાગરિકો કેદ અને એકાગ્રતા શિબિરોમાં મૃત્યુ પામ્યા. તેમાંથી અડધાથી વધુ મહિલાઓ હતી, જો કે, ત્યાં ભાગ્યે જ 100 હજારથી વધુ યુદ્ધ કેદીઓ હશે. મૂળભૂત રીતે, ઓવરકોટમાં વાજબી સેક્સ સ્થળ પર જ કાર્યવાહી કરવામાં આવી હતી.

    અલબત્ત, નાઝીઓએ તેમના ગુનાઓ માટે જવાબ આપ્યો, તેમની સંપૂર્ણ હાર સાથે અને ન્યુરેમબર્ગ ટ્રાયલ દરમિયાન ફાંસીની સજા સાથે. પરંતુ સૌથી ખરાબ બાબત એ હતી કે ઘણા, નાઝીઓના એકાગ્રતા શિબિરો પછી, પહેલેથી જ સ્ટાલિનવાદી શિબિરોમાં મોકલવામાં આવ્યા હતા. તેથી, ઉદાહરણ તરીકે, તેઓ વારંવાર કબજે કરેલા પ્રદેશોના રહેવાસીઓ, ગુપ્તચર કાર્યકરો, સિગ્નલમેન વગેરે સાથે વ્યવહાર કરતા હતા.

    છબી કૉપિરાઇટબીબીસી વર્લ્ડ સર્વિસ
     

    રશિયામાં એક નોંધપાત્ર પુસ્તક વેચાણ પર છે - સોવિયત આર્મી વ્લાદિમીર ગેલફેન્ડના અધિકારીની ડાયરી, જેમાં મહાન દેશભક્તિ યુદ્ધના લોહિયાળ રોજિંદા જીવનને શણગાર અને કાપ વિના વર્ણવવામાં આવ્યું છે.

    કેટલાક માને છે કે 27 મિલિયન સોવિયેત નાગરિકોના પરાક્રમી બલિદાન અને મૃત્યુને જોતાં ભૂતકાળ પ્રત્યેનો નિર્ણાયક અભિગમ અનૈતિક અથવા ફક્ત અસ્વીકાર્ય છે.

    અન્ય લોકો માને છે કે ભાવિ પેઢીઓએ યુદ્ધની સાચી ભયાનકતા જાણવી જોઈએ અને અસ્વચ્છ ચિત્ર જોવા માટે લાયક હોવા જોઈએ.
     

    બીબીસી સંવાદદાતા લ્યુસી એશ

    છેલ્લા વિશ્વ યુદ્ધના ઇતિહાસના કેટલાક ઓછા જાણીતા પૃષ્ઠોને સમજવાનો પ્રયાસ કર્યો.

    તેણીના લેખમાં દર્શાવેલ કેટલીક હકીકતો અને સંજોગો બાળકો માટે યોગ્ય ન હોઈ શકે.

    બર્લિનની હદમાં આવેલા ટ્રેપ્ટો પાર્કમાં ટ્વીલાઇટ ભેગી થઈ રહી છે. હું સૂર્યાસ્ત આકાશની પૃષ્ઠભૂમિ સામે મારી ઉપર ઉભેલા યોદ્ધા-મુક્તિદાતાના સ્મારકને જોઉં છું.

    સ્વસ્તિકના ખંડેર પર ઊભેલા 12-મીટર ઊંચા સૈનિકના એક હાથમાં તલવાર છે, અને એક નાની જર્મન છોકરી તેના બીજા હાથમાં બેસે છે.

    16 એપ્રિલથી 2 મે, 1945 સુધી બર્લિનની લડાઈમાં મૃત્યુ પામેલા 80 હજાર સોવિયત સૈનિકોમાંથી પાંચ હજારને અહીં દફનાવવામાં આવ્યા છે.

    આ સ્મારકનું પ્રચંડ પ્રમાણ પીડિતોના પ્રમાણને પ્રતિબિંબિત કરે છે. પેડેસ્ટલની ટોચ પર, જ્યાં એક લાંબી સીડી તરફ દોરી જાય છે, તમે ધાર્મિક મંદિરની જેમ પ્રકાશિત મેમોરિયલ હોલના પ્રવેશદ્વારને જોઈ શકો છો.

    મારું ધ્યાન એક શિલાલેખ તરફ દોરવામાં આવ્યું હતું જે યાદ અપાવે છે કે સોવિયેત લોકોએ યુરોપિયન સંસ્કૃતિને ફાશીવાદથી બચાવી હતી.

    પરંતુ જર્મનીમાં કેટલાક લોકો માટે આ સ્મારક જુદી જુદી યાદોનો પ્રસંગ છે.

    સોવિયેત સૈનિકોએ બર્લિન જતા અસંખ્ય મહિલાઓ પર બળાત્કાર કર્યો, પરંતુ યુદ્ધ પછી પૂર્વ અથવા પશ્ચિમ જર્મનીમાં આ વિશે ભાગ્યે જ વાત કરવામાં આવી હતી. અને આજે રશિયામાં, થોડા લોકો તેના વિશે વાત કરે છે.

    વ્લાદિમીર ગેલફેન્ડની ડાયરી

    ઘણા રશિયન મીડિયા નિયમિતપણે બળાત્કારની વાર્તાઓને પશ્ચિમમાં ઉપજાવી કાઢવામાં આવેલી પૌરાણિક કથા તરીકે ફગાવી દે છે, પરંતુ ઘણા સ્રોતોમાંથી એક કે જેણે અમને જણાવ્યું કે શું થયું તે સોવિયેત અધિકારીની ડાયરી છે.

    છબી કૉપિરાઇટબીબીસી વર્લ્ડ સર્વિસછબી કૅપ્શન વ્લાદિમીર ગેલફેન્ડે તેની ડાયરી એવા સમયે અદ્ભુત ઇમાનદારી સાથે લખી હતી જ્યારે તે જીવલેણ હતી

    લેફ્ટનન્ટ વોલોડીમિર ગેલફેન્ડ, મૂળ યુક્રેનનો એક યુવાન યહૂદી, 1941 થી યુદ્ધના અંત સુધી, સોવિયેત સૈન્યમાં ડાયરીઓ રાખવા પર તે સમયના અસ્તિત્વમાં રહેલા પ્રતિબંધ હોવા છતાં, અસામાન્ય ઇમાનદારી સાથે તેની નોંધો રાખતી હતી.

    તેમના પુત્ર વિટાલી, જેમણે મને હસ્તપ્રત વાંચવાની મંજૂરી આપી હતી, તેમના મૃત્યુ પછી તેમના પિતાના કાગળોમાંથી સૉર્ટ કરતી વખતે ડાયરી મળી. આ ડાયરી ઓનલાઈન ઉપલબ્ધ હતી, પરંતુ હવે રશિયામાં પ્રથમ વખત પુસ્તક સ્વરૂપે પ્રકાશિત થઈ રહી છે. જર્મની અને સ્વીડનમાં ડાયરીની બે સંક્ષિપ્ત આવૃત્તિઓ પ્રકાશિત કરવામાં આવી હતી.

    ડાયરી નિયમિત ટુકડીઓમાં વ્યવસ્થા અને શિસ્તના અભાવ વિશે જણાવે છે: નજીવો રાશન, જૂ, નિયમિત વિરોધી સેમિટિઝમ અને અનંત ચોરી. તે કહે છે તેમ, સૈનિકોએ તેમના સાથીઓના બૂટ પણ ચોરી લીધા હતા.

    ફેબ્રુઆરી 1945માં, ગેલફેન્ડનું લશ્કરી એકમ ઓડર નદીની નજીક હતું, બર્લિન પર હુમલાની તૈયારી કરી રહ્યું હતું. તે યાદ કરે છે કે કેવી રીતે તેના સાથીઓએ જર્મન મહિલા બટાલિયનને ઘેરી લીધું અને કબજે કર્યું.

    "ગઈકાલે એક દિવસ પહેલા, એક મહિલા બટાલિયન ડાબી બાજુએ કામ કરી રહી હતી. તે સંપૂર્ણપણે પરાજિત થઈ ગઈ હતી, અને પકડાયેલી જર્મન બિલાડીઓએ પોતાને આગળના ભાગમાં મૃત્યુ પામેલા તેમના પતિ માટે બદલો લેનાર જાહેર કરી હતી. મને ખબર નથી કે તેઓએ તેમની સાથે શું કર્યું, પરંતુ બદમાશોને નિર્દયતાથી ચલાવવા માટે તે જરૂરી રહેશે, ”વ્લાદિમીર ગેલફેન્ડે લખ્યું.

    હેલ્પહેન્ડની સૌથી વધુ છતી કરતી વાર્તાઓમાંની એક 25 એપ્રિલથી સંબંધિત છે, જ્યારે તે પહેલેથી જ બર્લિનમાં હતો. ત્યાં ગેલફેન્ડે તેમના જીવનમાં પ્રથમ વખત સાયકલ ચલાવી. સ્પ્રીના કિનારે ડ્રાઇવિંગ કરતા, તેણે જોયું કે મહિલાઓનું એક જૂથ તેમના સૂટકેસ અને બંડલ્સને ક્યાંક ખેંચી રહ્યું છે.

    છબી કૉપિરાઇટબીબીસી વર્લ્ડ સર્વિસછબી કૅપ્શન ફેબ્રુઆરી 1945 માં, ગેલફંડનું લશ્કરી એકમ ઓડર નદીની નજીક સ્થિત હતું, બર્લિન પર હુમલાની તૈયારી કરી રહ્યું હતું.

    "મેં જર્મન મહિલાઓને પૂછ્યું કે તેઓ ક્યાં રહે છે, તૂટેલા જર્મનમાં, અને આશ્ચર્ય થયું કે તેઓએ શા માટે તેમનું ઘર છોડ્યું, અને તેઓએ અહીં રેડ આર્મીના આગમનની પ્રથમ રાત્રે ફ્રન્ટ લાઇનના કામદારોએ તેમને જે દુઃખ પહોંચાડ્યું તે વિશે ભયાનકતા સાથે વાત કરી." ડાયરીના લેખક લખે છે..

    સુંદર જર્મન સ્ત્રીએ પોતાનો સ્કર્ટ ઊંચો કરીને સમજાવ્યું, “તેઓ અહીં પોક કરે છે. દરેક જણ. તેમાંના ઓછામાં ઓછા વીસ હતા, હા, હા, અને આંસુમાં ફૂટી ગયા."

    "તેઓએ મારી હાજરીમાં મારી પુત્રી પર બળાત્કાર કર્યો," ગરીબ માતાએ કહ્યું, "તેઓ હજી પણ આવી શકે છે અને મારી છોકરી પર ફરીથી બળાત્કાર કરી શકે છે." આનાથી ફરીથી બધા ગભરાઈ ગયા, અને કડવી રડતી ભોંયરાના ખૂણે ખૂણેથી ભોંયરામાં જ્યાં માલિકો હતા. મને અહીં લાવ્યો, - છોકરી અચાનક મારી પાસે દોડી ગઈ, - તમે મારી સાથે સૂઈ જશો. તમે મારી સાથે ગમે તે કરી શકો છો, પરંતુ તમે એકલા છો!" ગેલફેન્ડ તેની ડાયરીમાં લખે છે.

    "બદલાનો સમય આવી ગયો છે!"

    તે સમય સુધીમાં જર્મન સૈનિકોએ લગભગ ચાર વર્ષ સુધી કરેલા જઘન્ય ગુનાઓથી સોવિયેત પ્રદેશ પર પોતાની જાતને દાગી દીધી હતી.

    વ્લાદિમીર ગેલફેન્ડને આ ગુનાઓના પુરાવા મળ્યા કારણ કે તેનું યુનિટ જર્મની તરફ લડી રહ્યું હતું.

    "જ્યારે દરરોજ તેઓ માર્યા જાય છે, દરરોજ તેઓ ઘાયલ થાય છે, જ્યારે તેઓ નાઝીઓ દ્વારા નાશ પામેલા ગામોમાંથી પસાર થાય છે ... પપ્પા પાસે ઘણાં વર્ણનો છે જ્યાં ગામડાઓ નાશ પામ્યા હતા, બાળકો સુધી, યહૂદી રાષ્ટ્રીયતાના નાના બાળકોનો નાશ થયો હતો . .. એક વર્ષના, બે વર્ષના બાળકો પણ ... અને આ થોડા સમય માટે નથી, આ વર્ષો છે. લોકો ચાલ્યા અને તેને જોયા. અને તેઓ એક ધ્યેય સાથે ચાલ્યા - બદલો લેવા અને મારવા," કહે છે વ્લાદિમીર ગેલફેન્ડ વિટાલીનો પુત્ર.

    વિટાલી ગેલફેન્ડે તેમના પિતાના મૃત્યુ પછી આ ડાયરી શોધી કાઢી હતી.

    નાઝીવાદના વિચારધારકોએ ધાર્યા મુજબ વેહરમાક્ટ એ આર્યોનું એક સુવ્યવસ્થિત બળ હતું, જેઓ "અનટરમેન્સ" ("સબહ્યુમન") સાથે જાતીય સંપર્કમાં ઝૂકશે નહીં.

    પરંતુ આ પ્રતિબંધની અવગણના કરવામાં આવી હતી, એમ હાયર સ્કૂલ ઓફ ઈકોનોમિક્સના ઈતિહાસકાર ઓલેગ બુડનિટ્સકી કહે છે.

    જર્મન કમાન્ડ સૈનિકોમાં વેનેરીયલ રોગોના ફેલાવા વિશે એટલી ચિંતિત હતી કે તેઓએ કબજે કરેલા પ્રદેશોમાં આર્મી વેશ્યાલયોનું નેટવર્ક ગોઠવ્યું.

    છબી કૉપિરાઇટબીબીસી વર્લ્ડ સર્વિસછબી કૅપ્શન વિટાલી ગેલફેન્ડ રશિયામાં તેના પિતાની ડાયરી પ્રકાશિત કરવાની આશા રાખે છે

    જર્મન સૈનિકો રશિયન મહિલાઓ સાથે કેવી રીતે વર્તે છે તેના સીધા પુરાવા શોધવા મુશ્કેલ છે. ઘણા પીડિતો ફક્ત બચી શક્યા ન હતા.

    પરંતુ બર્લિનમાં જર્મન-રશિયન મ્યુઝિયમમાં, તેના ડિરેક્ટર જોર્ગ મોરેએ મને જર્મન સૈનિકના અંગત આલ્બમમાંથી ક્રિમીઆમાં લીધેલો ફોટોગ્રાફ બતાવ્યો.

    ફોટોમાં એક મહિલાનો મૃતદેહ જમીન પર પથરાયેલો દેખાય છે.

    "એવું લાગે છે કે તેણીની બળાત્કાર દરમિયાન અથવા પછી હત્યા કરવામાં આવી હતી. તેણીનું સ્કર્ટ ઉપર ખેંચાયેલું છે અને તેના હાથ તેના ચહેરાને ઢાંકે છે," મ્યુઝિયમના ડિરેક્ટર કહે છે.

    "આ એક ચોંકાવનારો ફોટો છે. અમે મ્યુઝિયમમાં ચર્ચા કરી હતી કે શું આવા ફોટોગ્રાફ્સ પ્રદર્શિત કરવા જોઈએ. આ યુદ્ધ છે, આ જર્મનો હેઠળ સોવિયેત યુનિયનમાં જાતીય હિંસા છે. અમે યુદ્ધ બતાવીએ છીએ. અમે તેના વિશે વાત કરતા નથી. યુદ્ધ, અમે તે બતાવીએ છીએ, "જોર્ગ મોરે કહે છે.

    જ્યારે તે સમયે સોવિયેત પ્રેસ બર્લિન તરીકે ઓળખાતું હતું તેમ રેડ આર્મી "ફાશીવાદી જાનવરના માળા" માં પ્રવેશી, ત્યારે પોસ્ટરોએ સૈનિકોના રોષને પ્રોત્સાહન આપ્યું: "સૈનિક, તમે જર્મન ભૂમિ પર છો. બદલો લેવાનો સમય આવી ગયો છે!"

    19 મી આર્મીના રાજકીય વિભાગે, બાલ્ટિક સમુદ્રના કિનારે બર્લિન તરફ આગળ વધતા, જાહેરાત કરી કે એક વાસ્તવિક સોવિયત સૈનિક એટલો નફરતથી ભરેલો છે કે જર્મન સ્ત્રીઓ સાથેના જાતીય સંપર્કનો વિચાર તેના માટે ઘૃણાસ્પદ હશે. પરંતુ આ વખતે પણ સૈનિકોએ સાબિત કરી દીધું કે તેમના વિચારધારાઓ ખોટા હતા.

    2002માં પ્રકાશિત થયેલ તેમના પુસ્તક "બર્લિન: ધ ફોલ" માટે સંશોધન કરી રહેલા ઇતિહાસકાર એન્થોની બીવરે, જર્મનીમાં જાતીય હિંસાના રોગચાળા વિશે રશિયન રાજ્ય આર્કાઇવમાં અહેવાલો મેળવ્યા. 1944 ના અંતમાં આ અહેવાલો NKVD અધિકારીઓ દ્વારા લવરેન્ટી બેરિયાને મોકલવામાં આવ્યા હતા.

    "તેઓ સ્ટાલિનને આપવામાં આવ્યા હતા," બીવર કહે છે. "તેઓ વાંચવામાં આવ્યા હતા કે નહીં તે તમે માર્ક્સ પરથી જોઈ શકો છો. તેઓ પૂર્વ પ્રશિયામાં સામૂહિક બળાત્કારની જાણ કરે છે અને કેવી રીતે જર્મન મહિલાઓએ આ ભાગ્યને ટાળવા માટે પોતાને અને તેમના બાળકોને મારવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો."

    "અંધારકોટડીના રહેવાસીઓ"

    એક જર્મન સૈનિકની દુલ્હન દ્વારા રાખવામાં આવેલી બીજી યુદ્ધ સમયની ડાયરી જણાવે છે કે કેવી રીતે કેટલીક સ્ત્રીઓએ ટકી રહેવાના પ્રયાસમાં આ ભયાનક પરિસ્થિતિને સ્વીકારી હતી.

    20 એપ્રિલ, 1945 થી, મહિલા, જેનું નામ લેવામાં આવ્યું નથી, કાગળ પર અવલોકનો છોડી ગયા છે જે તેમની પ્રામાણિકતામાં નિર્દય છે, સમજદાર છે અને કેટલીકવાર ફાંસીની રમૂજ સાથે સ્વાદ ધરાવે છે.

    તેણીના પડોશીઓમાં "ગ્રે ટ્રાઉઝર અને જાડા-કિનારવાળા ચશ્મા પહેરેલો એક યુવાન છે, જે નજીકના નિરીક્ષણ પર એક મહિલા હોવાનું બહાર આવ્યું છે," તેમજ ત્રણ વૃદ્ધ બહેનો, તેણી લખે છે, "ત્રણેય ડ્રેસમેકર એક મોટા કાળા ખીરમાં એક સાથે જોડાયેલા હતા. "

    છબી કૉપિરાઇટબીબીસી વર્લ્ડ સર્વિસ

    રેડ આર્મીના નજીકના એકમોની રાહ જોતી વખતે, સ્ત્રીઓએ મજાક કરી: "મારા પર યાન્કી કરતાં મારા પર રશિયન વધુ સારું છે," મતલબ કે અમેરિકન વિમાન દ્વારા કાર્પેટ બોમ્બ ધડાકામાં મરવા કરતાં બળાત્કાર કરવો વધુ સારું છે.

    પરંતુ જ્યારે સૈનિકો તેમના ભોંયરામાં પ્રવેશ્યા અને મહિલાઓને બહાર ખેંચવાનો પ્રયાસ કર્યો, ત્યારે તેઓએ ડાયરીના લેખકને સોવિયત કમાન્ડને ફરિયાદ કરવા માટે રશિયન ભાષાના તેના જ્ઞાનનો ઉપયોગ કરવા વિનંતી કરી.

    બરબાદ થયેલી શેરીઓ પર, તે સોવિયત અધિકારીને શોધવાનું સંચાલન કરે છે. તે ધ્રુજારી કરે છે. નાગરિકો સામે હિંસા પર પ્રતિબંધ મૂકતા સ્ટાલિનના હુકમનામું હોવા છતાં, તે કહે છે, "તે હજી પણ થાય છે."

    તેમ છતાં, અધિકારી તેની સાથે ભોંયરામાં જાય છે અને સૈનિકોને શિક્ષા કરે છે. પરંતુ તેમાંથી એક ગુસ્સાથી પોતાની બાજુમાં છે. "તમે શું વાત કરો છો? જુઓ જર્મનોએ અમારી સ્ત્રીઓ સાથે શું કર્યું!" તે બૂમ પાડે છે. "તેઓ મારી બહેનને લઈ ગયા અને..." અધિકારી તેને શાંત કરે છે અને સૈનિકોને બહાર શેરીમાં લઈ જાય છે.

    પરંતુ જ્યારે ડાયરીસ્ટ બહાર ગયા છે કે કેમ તે તપાસવા માટે કોરિડોરમાં જાય છે, ત્યારે રાહ જોઈ રહેલા સૈનિકો દ્વારા તેણીને પકડી લેવામાં આવે છે અને નિર્દયતાથી બળાત્કાર કરે છે, લગભગ તેનું ગળું દબાવી દે છે. ભયભીત પડોશીઓ, અથવા "અંધારકોટડીમાં રહેવાસીઓ" જેમ કે તેણી તેમને બોલાવે છે, ભોંયરામાં સંતાઈ જાય છે, તેમની પાછળનો દરવાજો બંધ કરે છે.

    "આખરે, લોખંડના બે બોલ્ટ ખુલ્યા. બધાએ મારી તરફ જોયું," તેણી લખે છે. "મારા સ્ટોકિંગ્સ નીચે છે, મારા હાથમાં બેલ્ટના અવશેષો છે. હું ચીસો પાડવાનું શરૂ કરું છું:" તમે ડુક્કર! અહીં મારા પર સતત બે વાર બળાત્કાર થયો છે, અને તમે મને અહીં ગંદકીના ટુકડાની જેમ પડેલો છોડી દો છો!"

    તેણીને લેનિનગ્રાડનો એક અધિકારી મળ્યો જેની સાથે તેણી બેડ શેર કરે છે. ધીરે ધીરે, આક્રમક અને પીડિત વચ્ચેનો સંબંધ ઓછો હિંસક, વધુ પરસ્પર અને અસ્પષ્ટ બને છે. જર્મન મહિલા અને સોવિયેત અધિકારી સાહિત્ય અને જીવનના અર્થ વિશે પણ ચર્ચા કરે છે.

    તેણી લખે છે, "મેજર મારા પર બળાત્કાર કરે છે તે કહેવાનો કોઈ રસ્તો નથી." હું આ કેમ કરી રહી છું? બેકન, ખાંડ, મીણબત્તીઓ, તૈયાર માંસ માટે? મેજર, અને એક માણસ તરીકે તે મારી પાસેથી જેટલું ઓછું ઇચ્છે છે, તેટલું વધુ હું તેને એક વ્યક્તિ તરીકે પસંદ કરું છું."

    તેના ઘણા પડોશીઓએ પરાજિત બર્લિનના વિજેતાઓ સાથે સમાન સોદા કર્યા હતા.

    છબી કૉપિરાઇટબીબીસી વર્લ્ડ સર્વિસછબી કૅપ્શન કેટલીક જર્મન મહિલાઓએ આ ભયંકર પરિસ્થિતિને સ્વીકારવાનો માર્ગ શોધી કાઢ્યો છે.

    1959 માં જર્મનીમાં "વુમન ઇન બર્લિન" શીર્ષક હેઠળ ડાયરી પ્રકાશિત થઈ ત્યારે, આ નિખાલસ ખાતાએ આરોપોની લહેર ઉભી કરી કે તેણે જર્મન મહિલાઓના સન્માનને કલંકિત કર્યું છે. આશ્ચર્યની વાત નથી કે, લેખકે, આની અપેક્ષા રાખીને, માંગણી કરી કે તેણીના મૃત્યુ સુધી ડાયરી ફરીથી પ્રકાશિત કરવામાં આવશે નહીં.

    આઇઝનહોવર: સ્થળ પર શૂટ

    બળાત્કાર એ માત્ર રેડ આર્મી માટે સમસ્યા ન હતી.

    ઉત્તરી કેન્ટુકી યુનિવર્સિટીના ઈતિહાસકાર બોબ લિલી યુએસ લશ્કરી અદાલતોના આર્કાઇવ્સને ઍક્સેસ કરવામાં સક્ષમ હતા.

    તેમના પુસ્તકે (ટેકન બાય ફોર્સ) એટલો વિવાદ ઊભો કર્યો કે શરૂઆતમાં કોઈ અમેરિકન પ્રકાશકે તેને પ્રકાશિત કરવાની હિંમત ન કરી અને પ્રથમ આવૃત્તિ ફ્રાન્સમાં પ્રગટ થઈ.

    લિલીના અંદાજ મુજબ, 1942 થી 1945 દરમિયાન ઇંગ્લેન્ડ, ફ્રાન્સ અને જર્મનીમાં અમેરિકન સૈનિકો દ્વારા લગભગ 14,000 બળાત્કાર કરવામાં આવ્યા હતા.

    લિલી કહે છે, "ઇંગ્લેન્ડમાં બળાત્કારના બહુ ઓછા કિસ્સાઓ હતા, પરંતુ અમેરિકન સૈનિકોએ ઇંગ્લિશ ચેનલને પાર કરતાં જ તેમની સંખ્યામાં ધરખમ વધારો થયો હતો."

    તેમના મતે બળાત્કાર માત્ર ઈમેજની જ નહીં પરંતુ સેનાની શિસ્તની પણ સમસ્યા બની ગઈ છે. "આઇઝનહોવરે ગુનાના સ્થળે સૈનિકોને ગોળી મારવા અને સ્ટાર્સ અને સ્ટ્રાઇપ્સ જેવા લશ્કરી અખબારોમાં ફાંસીની જાણ કરવાનું કહ્યું. જર્મની તેની ટોચ પર હતું," તે કહે છે.

    શું સૈનિકોને બળાત્કાર માટે ફાંસી આપવામાં આવી હતી?

    પરંતુ જર્મનીમાં નથી?

    ના. લિલી કબૂલે છે કે જર્મન નાગરિકો પર બળાત્કાર કે હત્યા કરવા બદલ એક પણ સૈનિકને ફાંસી આપવામાં આવી ન હતી.

    આજે, ઇતિહાસકારો જર્મનીમાં સાથી દળો દ્વારા કરવામાં આવેલા જાતીય અપરાધોના તથ્યોની તપાસ કરવાનું ચાલુ રાખે છે.

    ઘણા વર્ષોથી, જર્મનીમાં સાથી દળો - અમેરિકન, બ્રિટિશ, ફ્રેન્ચ અને સોવિયેત સૈનિકો - દ્વારા જાતીય હિંસાનો વિષય સત્તાવાર રીતે બંધ કરવામાં આવ્યો હતો. થોડા લોકોએ તેની જાણ કરી, અને ઓછા લોકો તે બધું સાંભળવા તૈયાર હતા.

    મૌન

    સામાન્ય રીતે સમાજમાં આવી બાબતો વિશે વાત કરવી સરળ નથી. આ ઉપરાંત, પૂર્વ જર્મનીમાં ફાશીવાદને હરાવનારા સોવિયેત નાયકોની ટીકા કરવી તે લગભગ નિંદા માનવામાં આવતું હતું.

    અને પશ્ચિમ જર્મનીમાં, નાઝીવાદના ગુનાઓ માટે જર્મનો દ્વારા અનુભવાયેલી અપરાધ આ લોકોની વેદનાના વિષયને ઢાંકી દે છે.

    પરંતુ 2008 માં, જર્મનીમાં, એક બર્લિનરની ડાયરી પર આધારિત, ફિલ્મ "નેમલેસ - વન વુમન ઇન બર્લિન" રિલીઝ થઈ હતી, જેમાં અભિનેત્રી નીના હોસ શીર્ષકની ભૂમિકામાં હતી.

    આ ફિલ્મ જર્મનો માટે એક સાક્ષાત્કાર હતી અને ઘણી સ્ત્રીઓને તેમની સાથે શું થયું તે વિશે વાત કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરી હતી. આ મહિલાઓમાં ઇંગેબોર્ગ બુલર્ટ છે.

    હવે 90 વર્ષીય ઇંગેબોર્ગ હેમ્બર્ગમાં બિલાડીઓના ફોટા અને થિયેટર વિશેના પુસ્તકોથી ભરેલા એપાર્ટમેન્ટમાં રહે છે. 1945 માં, તેણી 20 વર્ષની હતી. તેણીએ અભિનેત્રી બનવાનું સપનું જોયું અને તે તેની માતા સાથે બર્લિનના ચાર્લોટનબર્ગ જિલ્લામાં એક ફેશનેબલ શેરીમાં રહેતી હતી.

    છબી કૉપિરાઇટબીબીસી વર્લ્ડ સર્વિસછબી કૅપ્શન "મને લાગ્યું કે તેઓ મને મારી નાખશે," ઇંગેબોર્ગ બુલર્ટ કહે છે

    જ્યારે શહેર પર સોવિયેત આક્રમણ શરૂ થયું, ત્યારે તેણી "વુમન ઇન બર્લિન" ડાયરીના લેખકની જેમ તેના ઘરના ભોંયરામાં સંતાઈ ગઈ.

    "અચાનક, અમારી શેરી પર ટાંકીઓ દેખાઈ, રશિયન અને જર્મન સૈનિકોના મૃતદેહો બધે પડ્યાં," તેણી યાદ કરે છે. "મને રશિયન બોમ્બ પડી જવાની ભયાનક ઝણઝણાટી યાદ છે. અમે તેમને સ્ટાલિનૉર્ગેલ્સ ("સ્ટાલિનના અંગો") તરીકે ઓળખાવ્યા."

    એક દિવસ, બોમ્બ ધડાકા વચ્ચે, ઇંગેબોર્ગ ભોંયરામાંથી બહાર આવ્યો અને દોરડા માટે ઉપરના માળે દોડ્યો, જેને તેણીએ દીવાની વાટ માટે સ્વીકારી.

    "અચાનક, મેં બે રશિયનોને મારી તરફ બંદૂક બતાવતા જોયા," તે કહે છે. "તેમાંના એકે મને કપડાં ઉતારવા દબાણ કર્યું અને મારા પર બળાત્કાર કર્યો. પછી તેઓએ જગ્યાઓ બદલી અને બીજાએ મારા પર બળાત્કાર કર્યો. મને લાગ્યું કે હું મરી જઈશ, તેઓ મને મારી નાખશે. "

    પછી ઇંગેબોર્ગે તેની સાથે શું થયું તે વિશે કહ્યું નહીં. તે દાયકાઓ સુધી તેના વિશે ચૂપ રહી કારણ કે તેના વિશે વાત કરવી ખૂબ મુશ્કેલ હશે. "મારી માતા એ હકીકત વિશે બડાઈ મારતી હતી કે તેની પુત્રીને સ્પર્શ કરવામાં આવ્યો ન હતો," તે યાદ કરે છે.

    ગર્ભપાતની તરંગ


    પરંતુ બર્લિનમાં ઘણી સ્ત્રીઓ પર બળાત્કાર થયો હતો. ઇંગેબોર્ગ યાદ કરે છે કે યુદ્ધ પછી તરત જ, 15 થી 55 વર્ષની વયની સ્ત્રીઓને વેનેરીલ રોગો માટે પરીક્ષણ કરવાનો આદેશ આપવામાં આવ્યો હતો.

    "ફૂડ કાર્ડ્સ મેળવવા માટે, તમારે મેડિકલ સર્ટિફિકેટની જરૂર હતી, અને મને યાદ છે કે જે ડોકટરોએ તેમને જારી કર્યા હતા તેમની પાસે મહિલાઓથી ભરેલા વેઇટિંગ રૂમ હતા," તે યાદ કરે છે.

    બળાત્કારનું વાસ્તવિક પ્રમાણ શું હતું? બર્લિનમાં 100,000 મહિલાઓ અને સમગ્ર જર્મનીમાં 20 લાખ મહિલાઓ સૌથી સામાન્ય રીતે ટાંકવામાં આવે છે. આ આંકડાઓ, ખૂબ જ વિવાદિત, અલ્પ તબીબી રેકોર્ડ્સમાંથી બહાર કાઢવામાં આવ્યા હતા જે આજ સુધી ટકી રહ્યા છે.

    છબી કૉપિરાઇટબીબીસી વર્લ્ડ સર્વિસછબી કૅપ્શન 1945 ના આ તબીબી દસ્તાવેજો ચમત્કારિક રીતે બચી ગયા છબી કૉપિરાઇટબીબીસી વર્લ્ડ સર્વિસછબી કૅપ્શન બર્લિનના માત્ર એક જિલ્લામાં, છ મહિનામાં 995 ગર્ભપાત વિનંતીઓ મંજૂર કરવામાં આવી હતી.

    ભૂતપૂર્વ લશ્કરી ફેક્ટરીમાં, જ્યાં હવે રાજ્ય આર્કાઇવ રાખવામાં આવ્યું છે, તેનો કર્મચારી માર્ટિન લુચરહેન્ડ મને વાદળી કાર્ડબોર્ડ ફોલ્ડર્સનો સ્ટેક બતાવે છે.

    તે સમયે જર્મનીમાં, દંડ સંહિતાની કલમ 218 હેઠળ ગર્ભપાત પર પ્રતિબંધ હતો. પરંતુ લ્યુચરહેન્ડ કહે છે કે યુદ્ધ પછી થોડો સમય હતો જ્યારે મહિલાઓને તેમની ગર્ભાવસ્થા સમાપ્ત કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. 1945માં સામૂહિક બળાત્કાર સાથે એક ખાસ પરિસ્થિતિ જોડાયેલી હતી.

    જૂન 1945 અને 1946 ની વચ્ચે, એકલા બર્લિનના આ વિસ્તારમાં 995 ગર્ભપાત વિનંતીઓ મંજૂર કરવામાં આવી હતી. ફોલ્ડર્સમાં વિવિધ રંગો અને કદના હજારથી વધુ પૃષ્ઠો છે. એક છોકરીએ ગોળાકાર, બાલિશ હસ્તલેખનમાં લખ્યું છે કે તેના પર ઘરે, લિવિંગ રૂમમાં, તેના માતાપિતાની સામે બળાત્કાર કરવામાં આવ્યો હતો.

    વેરને બદલે રોટલી

    કેટલાક સૈનિકો માટે, જલદી તેઓ પી ગયા, સ્ત્રીઓ ઘડિયાળ અથવા સાયકલ જેવી જ ટ્રોફી બની ગઈ. પરંતુ અન્ય લોકો તદ્દન અલગ રીતે વર્ત્યા. મોસ્કોમાં, હું 92 વર્ષીય પીઢ યુરી લ્યાશેન્કોને મળ્યો, જેને યાદ છે કે કેવી રીતે બદલો લેવાને બદલે સૈનિકોએ જર્મનોને રોટલી આપી.

    છબી કૉપિરાઇટબીબીસી વર્લ્ડ સર્વિસછબી કૅપ્શન યુરી લ્યાશેન્કો કહે છે કે બર્લિનમાં સોવિયત સૈનિકો અલગ રીતે વર્ત્યા હતા

    “અલબત્ત, અમે દરેકને ખવડાવી શકતા નથી, ખરું ને? અને અમારી પાસે જે હતું તે અમે બાળકો સાથે શેર કર્યું. નાના બાળકો ખૂબ ડરેલા હોય છે, તેમની આંખો ખૂબ ડરામણી હોય છે... મને બાળકો માટે દિલગીર છે," તે યાદ કરે છે.

    ઓર્ડર અને મેડલ સાથે લટકાવેલા જેકેટમાં, યુરી લ્યાશેન્કો મને બહુમાળી બિલ્ડિંગના ઉપરના માળે તેના નાના એપાર્ટમેન્ટમાં આમંત્રિત કરે છે અને મને કોગ્નેક અને બાફેલા ઇંડાની સારવાર કરે છે.

    તે મને કહે છે કે તે એન્જિનિયર બનવા માંગતો હતો, પરંતુ તેને સૈન્યમાં ભરતી કરવામાં આવ્યો હતો અને વ્લાદિમીર ગેલફેન્ડની જેમ, સમગ્ર યુદ્ધમાંથી બર્લિન ગયો હતો.

    ચશ્મામાં કોગ્નેક રેડતા, તે વિશ્વને ટોસ્ટનો પ્રસ્તાવ મૂકે છે. વિશ્વને ટોસ્ટ્સ ઘણીવાર શીખ્યા લાગે છે, પરંતુ અહીં તમને લાગે છે કે શબ્દો હૃદયમાંથી આવે છે.

    અમે યુદ્ધની શરૂઆત વિશે વાત કરી રહ્યા છીએ, જ્યારે તેણે લગભગ તેનો પગ કાપી નાખ્યો હતો, અને જ્યારે તેણે રિકસ્ટાગ પર લાલ ધ્વજ જોયો ત્યારે તેને કેવું લાગ્યું. થોડા સમય પછી, મેં તેને બળાત્કાર વિશે પૂછવાનું નક્કી કર્યું.

    "મને ખબર નથી, અમારા યુનિટ પાસે તે નહોતું... અલબત્ત, દેખીતી રીતે, આવા કિસ્સાઓ વ્યક્તિ પર, લોકો પર આધારિત છે," યુદ્ધના અનુભવી કહે છે. તે લખાયેલું નથી, તમે તે જાણતા નથી."

    ભૂતકાળ તરફ ફરી જુઓ

    બળાત્કારની સાચી હદ આપણે કદાચ ક્યારેય જાણી શકીશું નહીં. સોવિયેત લશ્કરી ટ્રિબ્યુનલની સામગ્રી અને અન્ય ઘણા દસ્તાવેજો વર્ગીકૃત રહે છે. તાજેતરમાં, રાજ્ય ડુમાએ "ઐતિહાસિક સ્મૃતિ પર અતિક્રમણ પર" એક કાયદો મંજૂર કર્યો, જે મુજબ કોઈપણ જે ફાશીવાદ પર વિજય મેળવવા માટે યુએસએસઆરના યોગદાનને ઓછું કરે છે તે દંડ અને પાંચ વર્ષ સુધીની જેલની સજા મેળવી શકે છે.

    મોસ્કોની હ્યુમેનિટેરિયન યુનિવર્સિટીના યુવા ઈતિહાસકાર વેરા ડુબીના કહે છે કે જ્યાં સુધી તેણીને બર્લિનમાં અભ્યાસ માટે શિષ્યવૃત્તિ મળી ન હતી ત્યાં સુધી તેણી બળાત્કાર વિશે કંઈપણ જાણતી ન હતી. જર્મનીમાં અભ્યાસ કર્યા પછી, તેણીએ આ વિષય પર એક કાગળ લખ્યો, પરંતુ તે પ્રકાશિત કરવામાં અસમર્થ હતો.

    "રશિયન મીડિયાએ ખૂબ જ આક્રમક પ્રતિક્રિયા આપી," તેણી કહે છે. "લોકો ફક્ત મહાન દેશભક્તિ યુદ્ધમાં અમારી ભવ્ય જીત વિશે જાણવા માંગે છે, અને હવે ગંભીર સંશોધન કરવું મુશ્કેલ અને મુશ્કેલ બની રહ્યું છે."

    છબી કૉપિરાઇટબીબીસી વર્લ્ડ સર્વિસછબી કૅપ્શન સોવિયત ક્ષેત્રના રસોડાઓએ બર્લિનના રહેવાસીઓને ખોરાકનું વિતરણ કર્યું

    સંયોગને અનુરૂપ ઇતિહાસ ઘણીવાર ફરીથી લખવામાં આવે છે. એટલા માટે પ્રત્યક્ષદર્શીઓના હિસાબો એટલા મહત્વપૂર્ણ છે. વૃદ્ધાવસ્થામાં, હવે આ વિષય પર બોલવાની હિંમત કરનારાઓની જુબાનીઓ અને તે સમયના યુવાનોની વાર્તાઓ કે જેમણે યુદ્ધના વર્ષો દરમિયાન શું થઈ રહ્યું હતું તે વિશે તેમની જુબાનીઓ લખી હતી.

    "જો લોકો સત્ય જાણવા માંગતા ન હોય, તો તેઓ ભૂલ કરવા માંગે છે અને તે વિશે વાત કરવા માંગે છે કે બધું કેટલું સુંદર અને ઉમદા હતું, આ મૂર્ખ છે, આ આત્મ-છેતરપિંડી છે," તે યાદ કરે છે. "આખું વિશ્વ આ સમજે છે, અને રશિયા આ સમજે છે. અને જેઓ ભૂતકાળને વિકૃત કરવાના આ કાયદાઓની પાછળ ઉભા છે, તેઓ પણ સમજે છે. જ્યાં સુધી આપણે ભૂતકાળનો સામનો નહીં કરીએ ત્યાં સુધી આપણે ભવિષ્યમાં આગળ વધી શકતા નથી."

    રેડ આર્મીની કેટલી મહિલા સૈનિકો જર્મન કેદમાં સમાપ્ત થઈ તે અજ્ઞાત છે. જો કે, જર્મનોએ મહિલાઓને લશ્કરી કર્મચારીઓ તરીકે ઓળખી ન હતી અને તેમને પક્ષપાતી તરીકે માનતા હતા. તેથી, જર્મન ખાનગી બ્રુનો સ્નેડરના જણાવ્યા મુજબ, તેમની કંપનીને રશિયા મોકલતા પહેલા, તેમના કમાન્ડર, લેફ્ટનન્ટ પ્રિન્સે, સૈનિકોને આદેશથી પરિચિત કર્યા: "રેડ આર્મીમાં સેવા આપતી તમામ મહિલાઓને ગોળી મારી દો." અસંખ્ય તથ્યો સાક્ષી આપે છે કે આ હુકમ સમગ્ર યુદ્ધ દરમિયાન લાગુ કરવામાં આવ્યો હતો.
    ઓગસ્ટ 1941 માં, 44 મી પાયદળ વિભાગના ક્ષેત્ર જેન્ડરમેરીના કમાન્ડર એમિલ નોલના આદેશ પર, એક યુદ્ધ કેદી - એક લશ્કરી ડૉક્ટર -ને ગોળી મારી દેવામાં આવી હતી.

    1941 માં, બ્રાયન્સ્ક પ્રદેશના મગ્લિન્સ્ક શહેરમાં, જર્મનોએ તબીબી એકમમાંથી બે છોકરીઓને પકડી લીધી અને તેમને ગોળી મારી દીધી.
    મે 1942 માં ક્રિમીઆમાં રેડ આર્મીની હાર પછી, લશ્કરી ગણવેશમાં એક અજાણી છોકરી કેર્ચ નજીકના માયક ફિશિંગ ગામમાં બુર્યાચેન્કોના રહેવાસીના ઘરે છુપાઈ ગઈ હતી. 28 મે, 1942 ના રોજ, જર્મનોએ શોધ દરમિયાન તેણીની શોધ કરી. છોકરીએ નાઝીઓનો પ્રતિકાર કર્યો, બૂમો પાડી: “શૂટ, બાસ્ટર્ડ્સ! હું સોવિયેત લોકો માટે, સ્ટાલિન માટે મરી રહ્યો છું, અને તમે, દુષ્ટ, કૂતરાનું મૃત્યુ બનશો! છોકરીને યાર્ડમાં ગોળી વાગી હતી.

    ઑગસ્ટ 1942 ના અંતમાં, ક્રાસ્નોદર પ્રદેશના ક્રિમસ્કાયા ગામમાં ખલાસીઓના જૂથને ગોળી વાગી હતી, તેમની વચ્ચે લશ્કરી ગણવેશમાં ઘણી છોકરીઓ હતી.

    ક્રાસ્નોદર પ્રદેશના સ્ટારોટિરોવસ્કાયા ગામમાં, ફાંસી આપવામાં આવેલા યુદ્ધ કેદીઓમાં, રેડ આર્મીના ગણવેશમાં એક છોકરીની લાશ મળી આવી હતી. તેણીની પાસે મિખાઇલોવા તાત્યાના એલેક્ઝાન્ડ્રોવના નામનો પાસપોર્ટ હતો, 1923. તેણીનો જન્મ નોવો-રોમાનોવકા ગામમાં થયો હતો.

    સપ્ટેમ્બર 1942 માં, ક્રાસ્નોદર પ્રદેશના વોરોન્ટસોવો-દશકોવસ્કાય ગામમાં, પકડાયેલા લશ્કરી સહાયકો ગ્લુબોકોવ અને યાચમેનેવને નિર્દયતાથી ત્રાસ આપવામાં આવ્યો.

    5 જાન્યુઆરી, 1943 ના રોજ, સેવર્ની ફાર્મ નજીક રેડ આર્મીના 8 સૈનિકોને પકડવામાં આવ્યા હતા. તેમની વચ્ચે લ્યુબા નામની નર્સ છે. લાંબા સમય સુધી યાતનાઓ અને અપમાન પછી, પકડાયેલા તમામને ગોળી મારી દેવામાં આવી હતી.

    બે બદલે હસતા નાઝીઓ - એક નોન-કમિશન્ડ ઓફિસર અને ફેનેન-જંકર (ઉમેદવાર અધિકારી, જમણી બાજુએ) - એક પકડાયેલી સોવિયેત છોકરી સૈનિકને એસ્કોર્ટ કરો - કેદમાં ... અથવા મૃત્યુ?

    ડિવિઝનલ ઇન્ટેલિજન્સ ટ્રાન્સલેટર પી. રાફેસ યાદ કરે છે કે કાન્તેમિરોવકાથી 10 કિમી દૂર, 1943 માં આઝાદ થયેલા સ્મગલીવકા ગામમાં, રહેવાસીઓએ જણાવ્યું હતું કે કેવી રીતે 1941 માં “એક ઘાયલ લેફ્ટનન્ટ છોકરીને નગ્ન અવસ્થામાં રસ્તા પર ખેંચવામાં આવી હતી, તેનો ચહેરો, હાથ કાપવામાં આવ્યા હતા, તેના સ્તનો હતા. કાપી નાખો ... »

    કેદની સ્થિતિમાં તેમની રાહ શું છે તે જાણીને, સ્ત્રી સૈનિકો, એક નિયમ તરીકે, છેલ્લા સુધી લડ્યા.

    ઘણીવાર પકડાયેલી મહિલાઓને મરતા પહેલા બળાત્કાર ગુજારવામાં આવતો હતો. 11મી પાન્ઝર ડિવિઝનના સૈનિક હંસ રૂડોફ સાક્ષી આપે છે કે 1942ના શિયાળામાં, “... રશિયન નર્સો રસ્તા પર પડી હતી. તેમને ગોળી મારીને રસ્તા પર ફેંકી દેવામાં આવ્યા હતા. તેઓ નગ્ન હતા... આ મૃતદેહો પર... અશ્લીલ શિલાલેખો લખવામાં આવ્યા હતા.

    જુલાઈ 1942 માં રોસ્ટોવમાં, જર્મન મોટરસાયકલ સવારો યાર્ડમાં પ્રવેશ્યા, જ્યાં હોસ્પિટલની નર્સો હતી. તેઓ નાગરિક વસ્ત્રોમાં પરિવર્તિત થવાના હતા, પરંતુ તેમની પાસે સમય નહોતો. તેથી, લશ્કરી ગણવેશમાં, તેઓ તેમને કોઠારમાં ખેંચી ગયા અને તેમના પર બળાત્કાર ગુજાર્યો. જો કે, તેઓ માર્યા ગયા ન હતા.

    શિબિરોમાં સમાપ્ત થયેલી યુદ્ધની મહિલા કેદીઓ પણ હિંસા અને દુર્વ્યવહારનો ભોગ બની હતી. ભૂતપૂર્વ યુદ્ધ કેદી કે.એ. શેનીપોવે કહ્યું કે ડ્રોગોબીચના શિબિરમાં લ્યુડા નામની એક સુંદર બંદીવાન છોકરી હતી. "કૅપ્ટન સ્ટ્રોહરે, કેમ્પ કમાન્ડન્ટ, તેના પર બળાત્કાર કરવાનો પ્રયાસ કર્યો, પરંતુ તેણીએ પ્રતિકાર કર્યો, ત્યારબાદ કેપ્ટન દ્વારા બોલાવવામાં આવેલા જર્મન સૈનિકોએ લ્યુડાને એક બંક સાથે બાંધી, અને આ સ્થિતિમાં સ્ટ્રોહરે તેના પર બળાત્કાર કર્યો અને પછી તેને ગોળી મારી."

    1942 ની શરૂઆતમાં, ક્રેમેનચુગમાં સ્ટાલાગ 346 માં, જર્મન કેમ્પ ડૉક્ટર ઓર્લિઆન્ડે 50 મહિલા ડોકટરો, પેરામેડિક્સ, નર્સોને ભેગા કર્યા, તેમના કપડાં ઉતાર્યા અને “અમારા ડોકટરોને ગુપ્તાંગમાંથી તપાસ કરવાનો આદેશ આપ્યો - જો તેઓ વેનેરીયલ રોગોથી બીમાર હતા. તેમણે જાતે તપાસ હાથ ધરી હતી. મેં તેમાંથી 3 યુવતીઓને પસંદ કરી, તેમને મારી જગ્યાએ “સેવા” માટે લઈ ગયા. જર્મન સૈનિકો અને અધિકારીઓ ડોકટરો દ્વારા તપાસવામાં આવેલી મહિલાઓ માટે આવ્યા હતા. આમાંથી કેટલીક મહિલાઓ બળાત્કારથી બચી હતી.

    ભૂતપૂર્વ યુદ્ધ કેદીઓમાંથી શિબિર રક્ષકો અને કેમ્પ પોલીસમેન ખાસ કરીને મહિલા યુદ્ધ કેદીઓ વિશે ઉદ્ધત હતા. તેઓએ બંધકો પર બળાત્કાર કર્યો અથવા, મૃત્યુની ધમકી હેઠળ, તેમને તેમની સાથે રહેવાની ફરજ પાડી. સ્ટલાગ નંબર 337 માં, બારાનોવિચીથી દૂર, લગભગ 400 મહિલા યુદ્ધ કેદીઓને કાંટાળા તાર સાથે ખાસ વાડવાળા વિસ્તારમાં રાખવામાં આવી હતી. ડિસેમ્બર 1967 માં, બેલારુસિયન લશ્કરી જિલ્લાના લશ્કરી ટ્રિબ્યુનલની બેઠકમાં, કેમ્પ ગાર્ડના ભૂતપૂર્વ વડા એ.એમ. યારોશે સ્વીકાર્યું કે તેના ગૌણ અધિકારીઓએ મહિલા જૂથની કેદીઓ પર બળાત્કાર કર્યો હતો.

    મિલેરોવો POW કેમ્પમાં મહિલા કેદીઓ પણ હતી. મહિલા બેરેકની કમાન્ડન્ટ વોલ્ગા પ્રદેશની એક જર્મન હતી. આ બેરેકમાં રહેતી છોકરીઓનું ભાવિ ભયંકર હતું:

    “પોલીસ વારંવાર આ બેરેકમાં તપાસ કરતી હતી. દરરોજ, અડધા લિટર માટે, કમાન્ડન્ટે બે કલાક માટે કોઈપણ છોકરીને પસંદ કરવા માટે આપ્યો. પોલીસકર્મી તેને તેની બેરેકમાં લઈ જઈ શક્યો. તેઓ એક રૂમમાં બે રહેતા હતા. આ બે કલાક દરમિયાન, તે તેણીને વસ્તુ તરીકે ઉપયોગ કરી શકે છે, દુર્વ્યવહાર કરી શકે છે, મજાક કરી શકે છે, તેને ગમે તે કરી શકે છે.

    એકવાર, સાંજની ચકાસણી દરમિયાન, પોલીસ વડા પોતે આવ્યા, તેઓએ તેમને આખી રાત માટે એક છોકરી આપી, એક જર્મન મહિલાએ તેમને ફરિયાદ કરી કે આ "બસ્ટર્ડ્સ" તમારા પોલીસકર્મીઓ પાસે જવા માટે અનિચ્છા કરે છે. તેણે સ્મિત સાથે સલાહ આપી: “જેઓ જવા માંગતા નથી, તેઓ માટે" લાલ ફાયરમેન" ગોઠવો. છોકરીને નગ્ન, વધસ્તંભે જડવામાં આવી હતી, ફ્લોર પર દોરડાથી બાંધવામાં આવી હતી. પછી તેઓએ એક મોટી લાલ ગરમ મરી લીધી, તેને અંદરથી ફેરવી અને છોકરીની યોનિમાં દાખલ કરી. અડધા કલાક માટે આ સ્થિતિમાં છોડી દો. બૂમો પાડવાની મનાઈ હતી. ઘણી છોકરીઓના હોઠ કરડ્યા હતા - તેઓએ તેમની ચીસો અટકાવી દીધી, અને આવી સજા પછી તેઓ ઘણા સમયથી, લાંબા સમયથી ખસેડી શક્યા નહીં.
    કમાન્ડન્ટ, તેણીની પીઠ પાછળ તેઓએ તેણીને નરભક્ષક કહ્યા, બંદીવાન છોકરીઓ પર અમર્યાદિત અધિકારોનો આનંદ માણ્યો અને અન્ય અત્યાધુનિક ઉપહાસ સાથે આવ્યા. ઉદાહરણ તરીકે, "સ્વ-સજા". ત્યાં એક ખાસ હિસ્સો છે, જે 60 સેન્ટિમીટરની ઊંચાઈ સાથે ક્રોસવાઇઝ બનાવવામાં આવે છે. છોકરીએ નગ્ન થવું જોઈએ, ગુદામાં દાવ નાખવો જોઈએ, તેના હાથથી ક્રોસને પકડી રાખવો જોઈએ અને તેના પગ સ્ટૂલ પર મૂકીને ત્રણ મિનિટ સુધી પકડી રાખવું જોઈએ. જે તેને સહન ન કરી શક્યું, તેણે શરૂઆતથી જ પુનરાવર્તન કરવું પડ્યું.
    મહિલા શિબિરમાં શું ચાલી રહ્યું હતું તે વિશે અમે છોકરીઓ પાસેથી શીખ્યા, જેઓ બેરેકમાંથી બહાર આવી બેન્ચ પર લગભગ દસ મિનિટ બેસી રહી. ઉપરાંત, પોલીસકર્મીઓએ તેમના કારનામા અને કોઠાસૂઝ ધરાવનાર જર્મન મહિલા વિશે બડાઈથી વાત કરી.

    યુદ્ધની મહિલા કેદીઓને ઘણી શિબિરોમાં રાખવામાં આવી હતી. પ્રત્યક્ષદર્શીઓના જણાવ્યા મુજબ, તેઓએ અત્યંત કંગાળ છાપ બનાવી. શિબિર જીવનની પરિસ્થિતિઓમાં, તે તેમના માટે ખાસ કરીને મુશ્કેલ હતું: તેઓ, બીજા કોઈની જેમ, મૂળભૂત સેનિટરી શરતોના અભાવથી પીડાય છે.

    1941ના પાનખરમાં, સેડલાઈસ કેમ્પની મુલાકાત લેનાર મજૂર વિતરણ માટેના કમિશનના સભ્ય કે. ક્રોમિયાદીએ પકડાયેલી મહિલાઓ સાથે વાત કરી. તેમાંથી એક, એક મહિલા સૈન્ય ડૉક્ટરે સ્વીકાર્યું: "... બધું જ સહન કરી શકાય તેવું છે, શણ અને પાણીની અછત સિવાય, જે આપણને કપડાં બદલવા અથવા પોતાને ધોવાની મંજૂરી આપતું નથી."

    સપ્ટેમ્બર 1941 માં કિવના ખિસ્સામાં કેદી લેવામાં આવેલા મહિલા આરોગ્ય કર્મચારીઓના જૂથને વ્લાદિમીર-વોલિન્સ્ક - કેમ્પ ઓફલેગ નંબર 365 "નોર્ડ" માં રાખવામાં આવ્યો હતો.

    નર્સ ઓલ્ગા લેન્કોવસ્કાયા અને તૈસીયા શુબીનાને ઓક્ટોબર 1941 માં વ્યાઝેમ્સ્કી ઘેરામાં પકડવામાં આવી હતી. શરૂઆતમાં, મહિલાઓને ગઝત્સ્કમાં એક શિબિરમાં રાખવામાં આવી હતી, પછી વ્યાઝમામાં. માર્ચમાં, જ્યારે રેડ આર્મીનો સંપર્ક થયો, જર્મનોએ કબજે કરેલી મહિલાઓને દુલાગ નંબર 126 માં સ્મોલેન્સ્કમાં સ્થાનાંતરિત કરી. કેમ્પમાં થોડા કેદીઓ હતા. તેમને એક અલગ બેરેકમાં રાખવામાં આવ્યા હતા, પુરુષો સાથે વાતચીત કરવાની મનાઈ હતી. એપ્રિલથી જુલાઈ 1942 સુધી, જર્મનોએ તમામ મહિલાઓને "સ્મોલેન્સ્કમાં મુક્ત વસાહતની શરત" સાથે મુક્ત કરી.

    જુલાઈ 1942 માં સેવાસ્તોપોલના પતન પછી, લગભગ 300 મહિલા આરોગ્ય કર્મચારીઓને કેદી લેવામાં આવ્યા હતા: ડોકટરો, નર્સો, નર્સો. શરૂઆતમાં તેઓને સ્લેવ્યુટા મોકલવામાં આવ્યા હતા, અને ફેબ્રુઆરી 1943 માં, છાવણીમાં લગભગ 600 મહિલા યુદ્ધ કેદીઓને એકત્ર કર્યા પછી, તેઓને વેગનમાં ભરીને પશ્ચિમમાં લઈ જવામાં આવ્યા હતા. દરેક જણ રોવનોમાં લાઇનમાં હતા, અને યહૂદીઓની બીજી શોધ શરૂ થઈ. કેદીઓમાંના એક, કાઝાચેન્કો, આસપાસ ફર્યા અને બતાવ્યું: "આ એક યહૂદી છે, આ કમિશનર છે, આ એક પક્ષપાતી છે." જેઓને સામાન્ય જૂથથી અલગ કરવામાં આવ્યા હતા તેઓને ગોળી મારી દેવામાં આવી હતી. બાકીનાને ફરીથી વેગનમાં, પુરુષો અને સ્ત્રીઓને એકસાથે લાવવામાં આવ્યા. કેદીઓએ જાતે કારને બે ભાગોમાં વહેંચી દીધી: એકમાં - સ્ત્રીઓ, બીજામાં - પુરુષો. ફ્લોર એક છિદ્ર માં પુનઃપ્રાપ્ત.

    રસ્તામાં, પકડાયેલા પુરુષોને જુદા જુદા સ્ટેશનો પર ઉતારી દેવામાં આવ્યા હતા, અને 23 ફેબ્રુઆરી, 1943 ના રોજ, મહિલાઓને ઝોઝ શહેરમાં લાવવામાં આવી હતી. લાઇનમાં ઉભા થયા અને જાહેરાત કરી કે તેઓ લશ્કરી કારખાનાઓમાં કામ કરશે. એવજેનિયા લાઝારેવના ક્લેમ પણ કેદીઓના જૂથમાં હતી. યહૂદી. ઓડેસા પેડાગોજિકલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટમાં ઇતિહાસ શિક્ષક, એક સર્બ તરીકે રજૂ કરે છે. યુદ્ધના કેદીઓમાં તેણીને વિશેષ પ્રતિષ્ઠા હતી. E.L. Klemm, દરેક વ્યક્તિ વતી, જર્મનમાં કહ્યું: "અમે યુદ્ધ કેદી છીએ અને લશ્કરી ફેક્ટરીઓમાં કામ કરીશું નહીં." જવાબમાં, તેઓએ દરેકને મારવાનું શરૂ કર્યું, અને પછી તેમને એક નાના હોલમાં લઈ ગયા, જેમાં, ભીડને કારણે, બેસવું અથવા ખસેડવું અશક્ય હતું. લગભગ એક દિવસ તે આમ જ રહ્યો. અને પછી બળવાખોરોને રેવેન્સબ્રુક મોકલવામાં આવ્યા. આ મહિલા શિબિરની સ્થાપના 1939 માં કરવામાં આવી હતી. રેવેન્સબ્રુકના પ્રથમ કેદીઓ જર્મનીના કેદીઓ હતા, અને પછી જર્મનોના કબજા હેઠળના યુરોપિયન દેશોના કેદીઓ હતા. બધા કેદીઓ ટાલ વાળેલા, પટ્ટાવાળા (વાદળી અને રાખોડી પટ્ટાવાળા) ડ્રેસ અને અનલાઇન જેકેટ પહેરેલા હતા. અન્ડરવેર - શર્ટ અને શોર્ટ્સ. ત્યાં કોઈ બ્રા કે બેલ્ટ ન હતા. ઓક્ટોબરમાં, જૂના સ્ટોકિંગ્સની જોડી અડધા વર્ષ માટે આપવામાં આવી હતી, પરંતુ દરેક જણ વસંત સુધી તેમાં ચાલવા માટે વ્યવસ્થાપિત નથી. શૂઝ, જેમ કે મોટાભાગના એકાગ્રતા શિબિરોમાં, લાકડાના બ્લોક્સ છે.

    બેરેકને બે ભાગોમાં વહેંચવામાં આવી હતી, જે કોરિડોર દ્વારા જોડાયેલ હતી: એક દિવસનો ઓરડો, જેમાં ટેબલ, સ્ટૂલ અને નાના દિવાલ કેબિનેટ હતા, અને એક સૂવાનો ઓરડો - તેમની વચ્ચે એક સાંકડો માર્ગ સાથે ત્રણ-ટાયર્ડ પ્લેન્ક બેડ. બે કેદીઓ માટે, એક કોટન ધાબળો જારી કરવામાં આવ્યો હતો. એક અલગ રૂમમાં બ્લોક રહેતા હતા - વરિષ્ઠ બેરેક. કોરિડોરમાં એક વોશરૂમ હતો.

    કેદીઓ મુખ્યત્વે કેમ્પની સીવણ ફેક્ટરીઓમાં કામ કરતા હતા. રેવેન્સબ્રુકમાં, એસએસ સૈનિકો માટેના તમામ ગણવેશમાંથી 80%, તેમજ પુરૂષો અને સ્ત્રીઓ બંને માટે શિબિરના કપડાં બનાવવામાં આવ્યા હતા.

    પ્રથમ સોવિયેત મહિલા યુદ્ધ કેદીઓ - 536 લોકો - 28 ફેબ્રુઆરી, 1943 ના રોજ શિબિરમાં પહોંચ્યા. શરૂઆતમાં, દરેકને બાથહાઉસમાં મોકલવામાં આવ્યા, અને પછી તેમને શિલાલેખ સાથે લાલ ત્રિકોણ સાથે પટ્ટાવાળા શિબિરના કપડાં આપવામાં આવ્યા: "SU" - સોજેટ યુનિયન.

    સોવિયેત મહિલાઓના આગમન પહેલા જ, એસએસએ શિબિરની આસપાસ એવી અફવા ફેલાવી હતી કે સ્ત્રી હત્યારાઓની એક ગેંગ રશિયાથી લાવવામાં આવશે. તેથી, તેઓને એક ખાસ બ્લોકમાં મૂકવામાં આવ્યા હતા, કાંટાળા તારથી વાડ.

    દરરોજ, કેદીઓ વેરિફિકેશન માટે સવારે 4 વાગે ઉઠતા હતા, કેટલીકવાર કેટલાક કલાકો સુધી ચાલતા હતા. પછી તેઓએ 12-13 કલાક સીવણ વર્કશોપમાં અથવા કેમ્પ ઇન્ફર્મરીમાં કામ કર્યું.

    સવારના નાસ્તામાં ersatz કોફીનો સમાવેશ થતો હતો, જેનો ઉપયોગ સ્ત્રીઓ મુખ્યત્વે તેમના વાળ ધોવા માટે કરતી હતી, કારણ કે ત્યાં ગરમ ​​પાણી ન હતું. આ હેતુ માટે, કોફી એકત્રિત કરવામાં આવી હતી અને બદલામાં ધોવાઇ હતી.

    જે સ્ત્રીઓના વાળ બચી ગયા હતા તેઓ કાંસકોનો ઉપયોગ કરવા લાગ્યા, જે તેઓ પોતે બનાવે છે. ફ્રેન્ચ વુમન મિશેલિન મોરેલ યાદ કરે છે કે "રશિયન છોકરીઓ, ફેક્ટરી મશીનોનો ઉપયોગ કરીને, લાકડાના પાટિયા અથવા ધાતુની પ્લેટો કાપીને તેને પોલિશ કરતી હતી જેથી તેઓ એકદમ સ્વીકાર્ય કાંસકો બની જાય. લાકડાના સ્કેલોપ માટે તેઓએ બ્રેડનો અડધો ભાગ આપ્યો, ધાતુ માટે - આખો ભાગ.
    બપોરના ભોજન માટે, કેદીઓને અડધો લિટર ગ્રુઅલ અને 2-3 બાફેલા બટાકા મળ્યા. સાંજે, પાંચ લોકો માટે, તેઓને લાકડાંઈ નો વહેર અને ફરીથી અડધો લિટર ગ્રુઅલના મિશ્રણ સાથે એક નાની રોટલી મળી.

    સોવિયેત મહિલાઓએ રેવેન્સબ્રુકના કેદીઓ પર જે છાપ પાડી હતી તેની સાક્ષી તેમના સંસ્મરણોમાં એક કેદી એસ. મુલર દ્વારા આપવામાં આવી છે:

    “...એપ્રિલના એક રવિવારે, અમે શીખ્યા કે સોવિયેત કેદીઓએ કેટલાક આદેશનું પાલન કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો, એ હકીકતનો ઉલ્લેખ કરીને કે, રેડ ક્રોસના જિનીવા કન્વેન્શન મુજબ, તેમની સાથે યુદ્ધના કેદીઓની જેમ વર્તવું જોઈએ. શિબિર સત્તાવાળાઓ માટે, આ ઉદ્ધતાઈ જેવું હતું. દિવસના આખા પહેલા ભાગમાં તેઓને લેગેરસ્ટ્રાસ (કેમ્પની મુખ્ય "શેરી" - એ. શ.) સાથે કૂચ કરવાની ફરજ પડી હતી અને બપોરના ભોજનથી વંચિત રાખવામાં આવ્યા હતા.

    પરંતુ રેડ આર્મી બ્લોકની મહિલાઓ (જેમ કે તેઓ જ્યાં રહેતા હતા તે બેરેક તરીકે ઓળખાતા હતા)એ આ સજાને તેમની શક્તિના પ્રદર્શનમાં ફેરવવાનું નક્કી કર્યું. મને યાદ છે કે અમારા બ્લોકમાં કોઈએ બૂમ પાડી: "જુઓ, રેડ આર્મી કૂચ કરી રહી છે!" અમે બેરેકમાંથી બહાર નીકળીને લેગેરસ્ટ્રાસ તરફ દોડી ગયા. અને આપણે શું જોયું?

    તે અનફર્ગેટેબલ હતું! પાંચસો સોવિયેત મહિલાઓ, એક પંક્તિમાં દસ, સંરેખણ રાખીને, ચાલતી હતી, જાણે પરેડમાં હોય, એક પગથિયું ટંકશાળ કરતી હોય. તેમના પગલાં, ડ્રમ રોલની જેમ, લેગરસ્ટ્રાસ સાથે લયબદ્ધ રીતે ધબકે છે. સમગ્ર કૉલમ એક એકમ તરીકે ખસેડવામાં આવી. અચાનક, પ્રથમ હરોળની જમણી બાજુએ એક મહિલાએ ગાવાનો આદેશ આપ્યો. તેણીએ ગણતરી કરી: "એક, બે, ત્રણ!" અને તેઓએ ગાયું:

    જાગો મહાન દેશ
    મૃત્યુની લડાઈમાં વધારો...

    મેં તેમને આ ગીત તેમના બેરેકમાં તેમના શ્વાસ હેઠળ ગાતા સાંભળ્યું હતું. પરંતુ અહીં તે લડવાની હાકલ જેવું લાગ્યું, જેમ કે ઝડપી વિજયમાં વિશ્વાસ.

    પછી તેઓએ મોસ્કો વિશે ગાયું.

    નાઝીઓ મૂંઝવણમાં હતા: યુદ્ધના અપમાનિત કેદીઓને કૂચ કરીને સજા તેમની શક્તિ અને અસહ્યતાના પ્રદર્શનમાં ફેરવાઈ ગઈ ...
    એસએસ માટે સોવિયેત મહિલાઓને બપોરના ભોજન વિના છોડવું શક્ય ન હતું. રાજકીય કેદીઓ તેમના માટે અગાઉથી ભોજનની કાળજી લેતા હતા.

    સોવિયેત મહિલા યુદ્ધ કેદીઓએ એક કરતા વધુ વખત તેમના દુશ્મનો અને સાથી શિબિરોને તેમની એકતા અને પ્રતિકારની ભાવનાથી ત્રાટક્યા. એકવાર 12 સોવિયત છોકરીઓને ગેસ ચેમ્બરમાં મજદાનેક મોકલવાના નિર્ધારિત કેદીઓની સૂચિમાં શામેલ કરવામાં આવી હતી. જ્યારે એસએસના માણસો મહિલાઓને લઈ જવા બેરેકમાં આવ્યા, ત્યારે સાથીઓએ તેમને સોંપવાની ના પાડી. એસએસ તેમને શોધવામાં સફળ થયા. “બાકીના 500 લોકો પાંચ લોકોને લાઇનમાં ઉભા કરીને કમાન્ડન્ટ પાસે ગયા. અનુવાદક E.L. Klemm હતા. કમાન્ડન્ટે નવા આવનારાઓને ફાંસીની ધમકી આપીને બ્લોકમાં લઈ ગયા અને તેઓએ ભૂખ હડતાળ શરૂ કરી.

    ફેબ્રુઆરી 1944 માં, રેવેન્સબ્રુકની લગભગ 60 મહિલા યુદ્ધ કેદીઓને હેંકેલ એરક્રાફ્ટ ફેક્ટરીમાં બર્થ શહેરમાં એકાગ્રતા શિબિરમાં સ્થાનાંતરિત કરવામાં આવી હતી. છોકરીઓએ ત્યાં કામ કરવાની ના પાડી. પછી તેઓને બે હરોળમાં ગોઠવવામાં આવ્યા અને તેમના શર્ટને નીચે ઉતારવા અને લાકડાના બ્લોક્સ દૂર કરવાનો આદેશ આપ્યો. ઘણા કલાકો સુધી તેઓ ઠંડીમાં ઉભા રહ્યા, દર કલાકે મેટ્રન આવી અને જે કોઈ કામ પર જવા માટે સંમત થાય તેને કોફી અને બેડ ઓફર કરે છે. ત્યારપછી ત્રણેય છોકરીઓને પનિશમેન્ટ સેલમાં ધકેલી દેવામાં આવી. તેમાંથી બે ન્યુમોનિયાથી મૃત્યુ પામ્યા હતા.

    સતત ગુંડાગીરી, સખત મજૂરી, ભૂખને કારણે આત્મહત્યા થઈ. ફેબ્રુઆરી 1945 માં, સેવાસ્તોપોલના ડિફેન્ડર, લશ્કરી ડૉક્ટર ઝિનેડા એરિડોવાએ પોતાને વાયર પર ફેંકી દીધા.

    તેમ છતાં, કેદીઓ મુક્તિમાં માનતા હતા, અને આ માન્યતા અજાણ્યા લેખક દ્વારા રચિત ગીતમાં સંભળાય છે:

    તમારું માથું ઉપર રાખો, રશિયન છોકરીઓ!
    તમારા માથા ઉપર, બોલ્ડ બનો!
    અમારી પાસે સહન કરવામાં લાંબો સમય નથી.
    નાઇટિંગેલ વસંતમાં ઉડશે ...
    અને આપણા માટે સ્વતંત્રતાના દરવાજા ખોલો,
    તેના ખભા પરથી પટ્ટાવાળી ડ્રેસ લે છે
    અને ઊંડા ઘા રૂઝાય છે
    સૂજી ગયેલી આંખોમાંથી આંસુ લૂછી નાખો.
    તમારું માથું ઉપર રાખો, રશિયન છોકરીઓ!
    દરેક જગ્યાએ, દરેક જગ્યાએ રશિયન બનો!
    રાહ જોવા માટે લાંબો સમય નથી, લાંબો સમય નથી -
    અને અમે રશિયન ભૂમિ પર હોઈશું.

    ભૂતપૂર્વ કેદી જર્મૈન ટિલોને તેના સંસ્મરણોમાં રશિયન મહિલા યુદ્ધ કેદીઓનું વિલક્ષણ વર્ણન આપ્યું છે જેઓ રેવેન્સબ્રુકમાં સમાપ્ત થયા હતા: “... તેમની એકતા એ હકીકત દ્વારા સમજાવવામાં આવી હતી કે તેઓ પકડાયા પહેલા પણ આર્મી સ્કૂલમાંથી પસાર થયા હતા. તેઓ યુવાન, મજબૂત, સુઘડ, પ્રામાણિક અને તેના બદલે અસંસ્કારી અને અશિક્ષિત હતા. તેમની વચ્ચે બૌદ્ધિકો (ડોક્ટરો, શિક્ષકો) પણ હતા - મૈત્રીપૂર્ણ અને સચેત. વધુમાં, અમને તેમની આજ્ઞાભંગ, જર્મનોનું પાલન કરવાની અનિચ્છા ગમ્યું.

    યુદ્ધની મહિલા કેદીઓને પણ અન્ય એકાગ્રતા શિબિરોમાં મોકલવામાં આવી હતી. ઓશવિટ્ઝના કેદી એ. લેબેદેવ યાદ કરે છે કે પેરાટ્રૂપર્સ ઇરા ઇવાન્નીકોવા, ઝેન્યા સરિચેવા, વિક્ટોરિના નિકિટીના, ડૉક્ટર નીના ખારલામોવા અને નર્સ ક્લાઉડિયા સોકોલોવાને મહિલા શિબિરમાં રાખવામાં આવ્યા હતા.

    જાન્યુઆરી 1944 માં, જર્મનીમાં કામ કરવા અને નાગરિક કામદારોની શ્રેણીમાં જવા માટેના કરાર પર હસ્તાક્ષર કરવાનો ઇનકાર કરવા બદલ, ચેલ્મના શિબિરમાંથી 50 થી વધુ મહિલા યુદ્ધ કેદીઓને મજદાનેક મોકલવામાં આવી હતી. તેમાંથી ડૉક્ટર અન્ના નિકીફોરોવા, લશ્કરી પેરામેડિક્સ એફ્રોસિન્યા ત્સેપેનીકોવા અને ટોન્યા લિયોંટીવા, પાયદળ લેફ્ટનન્ટ વેરા માટ્યુત્સ્કાયા હતા.

    એર રેજિમેન્ટના નેવિગેટર અન્ના એગોરોવા, જેનું પ્લેન પોલેન્ડ પર નીચે પાડવામાં આવ્યું હતું, શેલ-આંચકો લાગ્યો હતો, બળેલા ચહેરા સાથે, તેને કબજે કરવામાં આવ્યો હતો અને ક્યૂસ્ટ્રિન્સ્કી કેમ્પમાં રાખવામાં આવ્યો હતો.

    કેદમાં મૃત્યુનું શાસન હોવા છતાં, યુદ્ધના પુરૂષ અને સ્ત્રી કેદીઓ વચ્ચે કોઈપણ જોડાણ પ્રતિબંધિત હોવા છતાં, જ્યાં તેઓએ સાથે કામ કર્યું હતું, મોટાભાગે કેમ્પ ઇન્ફર્મરીઝમાં, પ્રેમનો જન્મ થયો હતો જેણે નવું જીવન આપ્યું હતું. એક નિયમ તરીકે, આવા દુર્લભ કિસ્સાઓમાં, ઇન્ફર્મરીના જર્મન નેતૃત્વએ બાળજન્મમાં દખલ કરી ન હતી. બાળકના જન્મ પછી, યુદ્ધની માતા-કેદીને કાં તો નાગરિકની સ્થિતિમાં સ્થાનાંતરિત કરવામાં આવી હતી, શિબિરમાંથી મુક્ત કરવામાં આવી હતી અને કબજે કરેલા પ્રદેશમાં તેના સંબંધીઓના રહેઠાણના સ્થળે મુક્ત કરવામાં આવી હતી, અથવા બાળક સાથે શિબિરમાં પરત ફર્યા હતા.

    તેથી, મિન્સ્કમાં સ્ટેલાગ કેમ્પ ઇન્ફર્મરી નંબર 352 ના દસ્તાવેજોમાંથી, તે જાણીતું છે કે “23 ફેબ્રુઆરી, 1942 ના રોજ સિટી હોસ્પિટલમાં પ્રસૂતિ માટે પહોંચેલી નર્સ સિંદેવા એલેક્ઝાન્ડ્રા તેના બાળક સાથે યુદ્ધ કેદી રોલબાન માટે રવાના થઈ હતી. શિબિર."

    1944 માં, યુદ્ધની મહિલા કેદીઓ પ્રત્યેનું વલણ સખત બન્યું. તેઓ નવા પરીક્ષણોને આધિન છે. 6 માર્ચ, 1944ના રોજ સોવિયેત યુદ્ધ કેદીઓના પરીક્ષણ અને પસંદગી અંગેની સામાન્ય જોગવાઈઓ અનુસાર, ઓકેડબ્લ્યુએ "રશિયન મહિલા યુદ્ધ કેદીઓની સારવાર પર" વિશેષ આદેશ જારી કર્યો. આ દસ્તાવેજમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે શિબિરોમાં રાખવામાં આવેલી સોવિયેત મહિલા યુદ્ધ કેદીઓની સ્થાનિક ગેસ્ટાપો શાખા દ્વારા તમામ નવા આવનારા સોવિયેત યુદ્ધ કેદીઓની જેમ જ તપાસ કરવામાં આવે. જો, પોલીસ તપાસના પરિણામે, યુદ્ધની મહિલા કેદીઓની રાજકીય અવિશ્વસનીયતા બહાર આવે છે, તો તેમને કેદમાંથી મુક્ત કરીને પોલીસને સોંપી દેવા જોઈએ.
    આ આદેશના આધારે, 11 એપ્રિલ, 1944 ના રોજ, સુરક્ષા સેવાના વડા અને એસડીએ અવિશ્વસનીય મહિલા યુદ્ધ કેદીઓને નજીકના એકાગ્રતા શિબિરમાં મોકલવાનો આદેશ જારી કર્યો. એકાગ્રતા શિબિરમાં પહોંચાડ્યા પછી, આવી સ્ત્રીઓને કહેવાતા "ખાસ સારવાર" - લિક્વિડેશનને આધિન કરવામાં આવી હતી. આ રીતે વેરા પંચેન્કો-પિસાનેત્સ્કાયાનું અવસાન થયું - જેન્ટિન શહેરમાં લશ્કરી ફેક્ટરીમાં કામ કરતી સાતસો મહિલા યુદ્ધ કેદીઓના જૂથમાં સૌથી મોટી. પ્લાન્ટમાં ઘણાં લગ્નનું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું હતું, અને તપાસ દરમિયાન એવું બહાર આવ્યું હતું કે વેરાએ તોડફોડની આગેવાની લીધી હતી. ઓગસ્ટ 1944 માં તેણીને રેવેન્સબ્રુક મોકલવામાં આવી હતી અને ત્યાં 1944 ના પાનખરમાં ફાંસી આપવામાં આવી હતી.

    1944 માં સ્ટુથોફ એકાગ્રતા શિબિરમાં, 5 રશિયન વરિષ્ઠ અધિકારીઓ માર્યા ગયા, જેમાં એક મહિલા મેજરનો સમાવેશ થાય છે. તેઓને સ્મશાનગૃહમાં લઈ જવામાં આવ્યા - ફાંસીની જગ્યા. પહેલા માણસોને અંદર લાવવામાં આવ્યા અને એક પછી એક ગોળી મારી દીધી. પછી એક સ્ત્રી. સ્મશાનગૃહમાં કામ કરતા અને રશિયન ભાષા સમજતા એક ધ્રુવના જણાવ્યા મુજબ, એસએસ માણસ, જે રશિયન બોલતો હતો, તેણે મહિલાની મજાક ઉડાવી, તેણીને તેના આદેશોનું પાલન કરવા દબાણ કર્યું: "જમણે, ડાબે, આસપાસ ..." તે પછી, એસએસ માણસે તેણીને પૂછ્યું : "તમે આ કેમ કર્યું?" તેણીએ શું કર્યું, મને ક્યારેય ખબર પડી નહીં. તેણીએ જવાબ આપ્યો કે તેણીએ માતૃભૂમિ માટે કર્યું છે. તે પછી, એસએસ માણસે તેના ચહેરા પર થપ્પડ મારી અને કહ્યું: "આ તમારા વતન માટે છે." રશિયન તેની આંખોમાં થૂંક્યો અને જવાબ આપ્યો: "અને આ તમારા વતન માટે છે." મૂંઝવણ હતી. બે SS પુરુષો મહિલા પાસે દોડ્યા અને લાશોને સળગાવવા માટે તેને જીવતી ભઠ્ઠીમાં ધકેલી દેવા લાગ્યા. તેણીએ પ્રતિકાર કર્યો. ઘણા વધુ એસએસ માણસો દોડ્યા. અધિકારીએ બૂમ પાડી: "તેની ભઠ્ઠીમાં!" પકાવવાની નાની ભઠ્ઠીનો દરવાજો ખુલ્લો હતો અને ગરમીએ મહિલાના વાળને આગ લગાવી દીધી હતી. મહિલાએ જોરશોરથી પ્રતિકાર કર્યો હોવા છતાં, તેણીને લાશો સળગાવવા માટે એક કાર્ટ પર મૂકવામાં આવી હતી અને પકાવવાની નાની ભઠ્ઠીમાં ધકેલી દેવામાં આવી હતી. સ્મશાનમાં કામ કરતા તમામ કેદીઓએ આ જોયું હતું. કમનસીબે, આ નાયિકાનું નામ અજાણ્યું છે.

    સોવિયેત સ્ત્રીઓ વિશે જર્મન કબજે કરનારાઓનો વિચાર નાઝી પ્રચારના આધારે રચાયો હતો, જેમાં દાવો કરવામાં આવ્યો હતો કે વિશાળ પૂર્વીય પ્રદેશ અર્ધ-જંગલી, વિખરાયેલી સ્ત્રીઓ દ્વારા વસવાટ કરે છે, જે બુદ્ધિથી વંચિત છે, જેમણે માનવીય ગુણોનો ખ્યાલ ગુમાવી દીધો હતો.

    યુએસએસઆરની સરહદ પાર કર્યા પછી, નાઝી સૈનિકોને સ્વીકારવાની ફરજ પડી હતી કે પક્ષ દ્વારા તેમના પર લાદવામાં આવેલી સ્ટીરિયોટાઇપ્સ વાસ્તવિકતા સાથે બિલકુલ અનુરૂપ નથી.

    દયા

    સોવિયત મહિલાઓના અદ્ભુત ગુણોમાં, જર્મન સૈન્યએ ખાસ કરીને દુશ્મન સૈન્યના સૈનિકો માટે તેમની દયા અને તિરસ્કારની અભાવની નોંધ લીધી.

    મેજર કુનર દ્વારા બનાવેલ ફ્રન્ટ-લાઈન રેકોર્ડ્સમાં, એવી ખેડૂત મહિલાઓને સમર્પિત ફકરાઓ છે કે જેઓ, મુશ્કેલીઓ અને સામાન્ય દુઃખ હોવા છતાં, કંટાળી ન હતી, પરંતુ જરૂરિયાતમંદ ફાશીવાદીઓ સાથે તેમનો છેલ્લો નજીવો ખોરાક પુરવઠો વહેંચ્યો હતો. તે ત્યાં પણ નોંધવામાં આવ્યું છે કે "જ્યારે આપણે [જર્મનો] ક્રોસિંગ દરમિયાન તરસ અનુભવીએ છીએ, ત્યારે અમે તેમની ઝૂંપડીમાં જઈએ છીએ, અને તેઓ અમને દૂધ આપે છે," આથી આક્રમણકારોને નૈતિક મડાગાંઠમાં મૂકે છે.

    ચૅપ્લેન કીલર, જેમણે તબીબી એકમમાં સેવા આપી હતી, ભાગ્યની ઇચ્છાથી, 77 વર્ષીય દાદી એલેક્ઝાન્ડ્રાના ઘરે મહેમાન બન્યા હતા, જેમની તેમના પ્રત્યેની સૌહાર્દપૂર્ણ કાળજીએ તેમને આધ્યાત્મિક પ્રશ્નો વિશે વિચારવા મજબૂર કર્યા હતા: “તેણી જાણે છે કે અમે તેમની સામે લડી રહ્યા છે, અને છતાં તે મારા માટે મોજાં ગૂંથે છે. દુશ્મનાવટની લાગણી તેના માટે કદાચ અજાણી છે. ગરીબ લોકો તેમની છેલ્લી સારી અમારી સાથે શેર કરે છે. શું તેઓ તે ડરથી કરે છે, અથવા શું આ લોકો ખરેખર આત્મ-બલિદાનની જન્મજાત ભાવના ધરાવે છે? અથવા તેઓ સારા સ્વભાવથી અથવા પ્રેમથી પણ કરે છે?

    કુહનરની સાચી મૂંઝવણ સોવિયત મહિલાની મજબૂત માતૃત્વ વૃત્તિને કારણે થઈ હતી, જેના વિશે તેણે લખ્યું: "કેટલી વાર મેં રશિયન ખેડૂત મહિલાઓને ઘાયલ જર્મન સૈનિકો પર રડતી જોઈ, જાણે તેઓ તેમના પોતાના પુત્રો હોય."

    નૈતિક


    જર્મન કબજેદારોનો વાસ્તવિક આંચકો સોવિયત મહિલાઓની ઉચ્ચ નૈતિકતાને કારણે થયો હતો. ફાશીવાદી પ્રચાર દ્વારા રોપવામાં આવેલી પૂર્વીય મહિલાઓની અસ્પષ્ટતા વિશેની થીસીસ, માત્ર એક પૌરાણિક કથા હોવાનું બહાર આવ્યું છે, જે પાયા વિનાનું છે.

    વેહરમાક્ટ સૈનિક મિશેલ્સ, આ વિષય પર પ્રતિબિંબિત કરતા, લખ્યું: “તેઓએ અમને રશિયન મહિલા વિશે શું કહ્યું? અને અમે તેને કેવી રીતે શોધી શક્યા? મને લાગે છે કે રશિયામાં ભાગ્યે જ કોઈ જર્મન સૈનિક હશે જેણે રશિયન સ્ત્રીની કદર અને આદર કરવાનું શીખ્યા ન હોય.

    બળજબરીથી મજૂરી માટે યુએસએસઆરના કબજા હેઠળના પ્રદેશોમાંથી જર્મની લઈ જવામાં આવેલા તમામ વાજબી જાતિઓને તાત્કાલિક તબીબી તપાસ માટે મોકલવામાં આવ્યા હતા, જે દરમિયાન ખૂબ જ અણધારી વિગતો બહાર આવી હતી.

    એરિચના સહાયક, નર્સ ગેમે, તેમની નોટબુકના પૃષ્ઠો પર નીચેની વિચિત્ર નોંધ છોડી દીધી: “રશિયન છોકરીઓની તપાસ કરનાર ડૉક્ટર ... પરીક્ષાના પરિણામોથી ખૂબ પ્રભાવિત થયા: 18 થી 35 વર્ષની વયની 99% છોકરીઓ બહાર આવી. પવિત્ર," ઉમેરા પછી "તે વિચારે છે કે ઓરેલમાં વેશ્યાલય માટે છોકરીઓ શોધવાનું અશક્ય હશે ..."

    સમાન ડેટા વિવિધ સાહસોમાંથી આવ્યો છે જ્યાં સોવિયત છોકરીઓ મોકલવામાં આવી હતી, જેમાં વોલ્ફેન ફેક્ટરીનો સમાવેશ થાય છે, જેના પ્રતિનિધિઓએ નોંધ્યું: "એવું લાગે છે કે એક રશિયન પુરુષ રશિયન સ્ત્રી પર યોગ્ય ધ્યાન આપે છે, જે આખરે જીવનના નૈતિક પાસાઓમાં પણ પ્રતિબિંબિત થાય છે" .

    જર્મન સૈનિકોમાં લડનારા લેખક અર્નેસ્ટ જુંગર, સ્ટાફ ડૉક્ટર વોન ગ્રેવેનિટ્ઝ પાસેથી સાંભળીને કે પૂર્વીય મહિલાઓની જાતીય બદમાશી અંગેનો ડેટા સંપૂર્ણ જૂઠો હતો, તે સમજાયું કે તેની લાગણીઓ તેને નિષ્ફળ કરી શકી નથી. માનવ આત્માઓમાં ડોકિયું કરવાની ક્ષમતાથી સંપન્ન, લેખક, રશિયન યુવતીઓનું વર્ણન કરતા, "તેમના ચહેરાની આસપાસ શુદ્ધતાની ચમક જોવા મળે છે. તેના પ્રકાશમાં સક્રિય ગુણની ઝાંખી નથી, પરંતુ તે ચંદ્રપ્રકાશના પ્રતિબિંબ જેવું લાગે છે. જો કે, ફક્ત આના કારણે, તમે આ પ્રકાશની મહાન શક્તિ અનુભવો છો ... "

    કામગીરી

    જર્મન પેન્ઝર જનરલ લીઓ ગીર વોન શ્વેપેનબર્ગે, રશિયન મહિલાઓ વિશેના તેમના સંસ્મરણોમાં, તેમની "મૂલ્ય, કોઈ શંકા વિના, સંપૂર્ણ શારીરિક કામગીરી"ની નોંધ લીધી. તેમના પાત્રની આ લાક્ષણિકતા જર્મન નેતૃત્વ દ્વારા પણ નોંધવામાં આવી હતી, જેણે કબજે કરેલા પ્રદેશોમાંથી ચોરાયેલી પૂર્વીય મહિલાઓને જર્મનીની નેશનલ સોશ્યલિસ્ટ વર્કર્સ પાર્ટીના સમર્પિત સભ્યોના ઘરોમાં નોકર તરીકે ઉપયોગ કરવાનું નક્કી કર્યું હતું.


    ઘરની સંભાળ રાખનારની ફરજોમાં એપાર્ટમેન્ટની સંપૂર્ણ સફાઈનો સમાવેશ થાય છે, જે લાડથી ભરેલા જર્મન ફ્રાઉને તોલતા હતા અને તેમના કિંમતી સ્વાસ્થ્ય પર ખરાબ અસર કરતા હતા.

    સ્વચ્છતા

    સોવિયત મહિલાઓને ઘરકામ પ્રત્યે આકર્ષવાનું એક કારણ તેમની અદ્ભુત સ્વચ્છતા હતી. જર્મનો, નાગરિકોના એકદમ સાધારણ દેખાતા ઘરોમાં પ્રવેશતા, તેમની આંતરિક સજાવટ અને સુઘડતાથી આશ્ચર્યચકિત થઈ ગયા, લોક હેતુઓથી રંગાયેલા.

    અસંસ્કારીઓ સાથે મીટિંગની અપેક્ષા રાખતા ફાશીવાદી સેવકો સોવિયેત મહિલાઓની સુંદરતા અને વ્યક્તિગત સ્વચ્છતાથી નિરાશ થયા હતા, જે ડોર્ટમંડ આરોગ્ય વિભાગના એક નેતા દ્વારા નોંધવામાં આવ્યું હતું: “હું ખરેખર કામદારોના સારા દેખાવથી આશ્ચર્યચકિત થઈ ગયો હતો. પૂર્વ. સૌથી મોટું આશ્ચર્ય કામદારોના દાંતને કારણે થયું હતું, કારણ કે હજી સુધી મને રશિયન મહિલાના દાંત ખરાબ હોવાનો એક પણ કેસ મળ્યો નથી. અમારા જર્મનોથી વિપરીત, તેઓએ તેમના દાંતને વ્યવસ્થિત રાખવા માટે ઘણું ધ્યાન આપવું જોઈએ."

    અને ધર્મગુરુ ફ્રાન્ઝ, જેમને, તેમના વ્યવસાયના આધારે, સ્ત્રીને પુરુષની નજરથી જોવાનો અધિકાર ન હતો, તેણે સંયમ સાથે કહ્યું: અસંસ્કારી ગણી શકાય.

    કૌટુંબિક બંધનો

    ફાશીવાદી આંદોલનકારીઓનું જૂઠ, જેમણે દાવો કર્યો હતો કે સોવિયત યુનિયનના એકહથ્થુ સત્તાધિકારીઓએ કુટુંબની સંસ્થાને સંપૂર્ણપણે નષ્ટ કરી દીધી છે, જેના માટે નાઝીઓએ વખાણ કર્યા હતા, તે વાસ્તવિકતાની કસોટી પર ઊભા ન હતા.

    જર્મન લડવૈયાઓના ફ્રન્ટ લાઇન પત્રોમાંથી, તેમના સંબંધીઓએ શીખ્યા કે યુએસએસઆરની સ્ત્રીઓ લાગણીઓ વિનાના રોબોટ્સ નથી, પરંતુ ધ્રૂજતી અને સંભાળ રાખતી પુત્રીઓ, માતાઓ, પત્નીઓ અને દાદીઓ હતી. તદુપરાંત, તેમના પારિવારિક સંબંધોની હૂંફ અને ચુસ્તતા ફક્ત ઈર્ષ્યા કરી શકાય છે. દરેક તક પર, અસંખ્ય સંબંધીઓ એકબીજા સાથે વાતચીત કરે છે અને એકબીજાને મદદ કરે છે.

    ધર્મનિષ્ઠા

    ફાશીવાદીઓ સોવિયેત મહિલાઓની ઊંડી ધર્મનિષ્ઠાથી ખૂબ પ્રભાવિત થયા હતા, જેઓ દેશમાં ધર્મના સત્તાવાર દમન છતાં, તેમના આત્મામાં ભગવાન સાથે ગાઢ જોડાણ જાળવવામાં સફળ રહ્યા હતા. એક વસાહતમાંથી બીજી વસાહતમાં જતા, નાઝી સૈનિકોને ઘણા ચર્ચ અને મઠો મળ્યા જેમાં સેવાઓ રાખવામાં આવી હતી.


    મેજર કે. કુનરે, તેમના સંસ્મરણોમાં, તેમણે જોયેલી બે ખેડૂત મહિલાઓ વિશે વાત કરી હતી, જેમણે જર્મનો દ્વારા સળગાવી દેવાયેલા ચર્ચના ખંડેર વચ્ચે ઊભા રહીને ઉગ્રતાથી પ્રાર્થના કરી હતી.

    નાઝીઓ યુદ્ધની મહિલા કેદીઓ દ્વારા આશ્ચર્યચકિત થયા હતા જેમણે ચર્ચની રજાઓ પર કામ કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો, કેટલાક સ્થળોએ રક્ષકો કેદીઓની ધાર્મિક લાગણીઓને મળ્યા હતા, અને અન્યમાં આજ્ઞાભંગ બદલ મૃત્યુદંડની સજા લાદવામાં આવી હતી.


    © સ્વર્ગારોહણ  
    © વિદ્યાર્થી માટે પોર્ટલ. સ્વ-તાલીમ   

       

     

     

    Индия (штат Гуджарат) / гуджаратский язык
    Как русские солдаты обращались с немецким населением в период оккупации

     

    В современной российской публицистике и общественном дискурсе эпизодически возникают резонансные высказывания, касающиеся масштабов сексуального насилия, совершённого советскими войсками в Германии в конце Второй мировой войны. Так, российская писательница Татьяна Толстая, мать известного блогера, в своей критической оценке предположила, что массовые изнасилования немецких женщин могли привести к значительным демографическим изменениям на территории Германии, фактически сделав её население частично российским.

    Однако для комплексного понимания этого феномена необходимо обратиться к свидетельствам непосредственных очевидцев. В частности, воспоминания советского ветерана Леонида Рабичева, изложенные в мемуарной книге «Война спишет всё», представляют собой ценный источник для изучения проявлений насилия в военное время и характера этих преступлений.

    Рабичев описывает сцены массового сексуального насилия, сопровождающегося массовыми убийствами и издевательствами над мирным населением. Он отмечает систематический и повсеместный характер этих действий, в которых участвовали практически все подразделения советских войск без исключения, при том что командование осознанно способствовало такой практике, не предпринимая мер пресечения.

    В описаниях Рабичева подчёркивается безнаказанность преступников и отсутствие ответственности, что приводит к масштабам жестокости, выходящим за пределы военного права и морали. Участники этих актов, подстёгиваемые коллективным психозом и вседозволенностью, осуществляли насилие, включая изнасилования несовершеннолетних и пожилых женщин, зачастую при свидетелях — детьми и стариками, которые не могли избежать смерти.

    Данный опыт свидетельствует о сложных социальных, психологических и военных условиях, порождающих массовые преступления и системные нарушения прав человека в военное время. Он позволяет также осветить процессы деконструкции моральных норм в экстремальных ситуациях и поставить под вопрос традиционные представления о героизме и спасении в условиях войны.

    Изучение подобных источников важно для расширения исторического понимания событий Второй мировой войны, а также для анализа долгосрочных последствий военных преступлений на социальную память и межэтнические отношения.

     

    Мы в Европе, мы в Европе!

     

    Мне приснился сон, в который через открытую дверь вошли две шестнадцатилетние немецкие девушки. В их глазах не было страха, а лишь глубокая тревога. Увидев меня, они подошли, прервав друг друга, пытаясь объясниться на немецком языке. Несмотря на то, что я не владею языком, уловил слова «бормотание», «официант», «брудер». Стало понятно, что они потеряли семью в давке. Мне их было очень жаль, я осознавал, что им необходимо бежать куда глаза глядят, через двор штаба. Я сказал им: «Горошинка, потолще, брудер — Нихт!» — и указал на другую, дальнюю дверь, куда им следовало выйти, подталкивая их.

    Они меня поняли, быстро ушли и скрылись из поля зрения. Я облегчённо вздохнул — хотя бы двух спас. Поднявшись на второй этаж к телефону, я внимательно наблюдал за происходящим. Спустя двадцать минут с двора доносились крики, плач, смех и ругательства.

    Я подбежал к окну и увидел майора А., стоящего на ступеньках дома, и двух сержантов, которые выкручивали руки. Те же две девушки, что были спасены, превратились в жертв жестокого насилия. Майор отдавал приказы: «Снимите с девушек руки и ноги, юбки и блузки! Встаньте в две шеренги! Пристегните ремни, стяните штаны и трусы! Направо, налево — по одному, начинайте!»

    Приказы выполнялись, мой взвод, связисты и другие служащие штаба выстраивались. Спасённые девушки лежали на каменных плитах, руки были связаны, рты — закрыты платками, ноги раздвинуты. Они больше не могли вырваться, разрывали одежду в отчаянной попытке освободиться.

    Из дома доносились смех и грубые ругательства. Ряды насильников не уменьшались, некоторые становились выше, другие — падали, вокруг жертв образовывались лужи крови. Девушки теряли сознание, но насилие продолжалось. Майор А., гордо подбоченившись, отдавал приказы, а сержант-палач нападал на безжизненные тела.

    Позже их изуродованные тела тащили в свинарник, где голодные свиньи отрывали уши, носы и груди. Через несколько минут от девушек остались лишь черепа и кости.

    Я был охвачен страхом и отвращением, почувствовал приступ тошноты и почти вырвал. Я не мог оставаться на месте, выбежал из дома, пытался убедиться, что происходит. Передо мной стояли налитые кровью глаза свиньи, среди соломы и помёта лежали два черепа, челюсть, несколько позвонков и два золотых креста — это были те самые девушки, которых я пытался спасти.

    Комендант города, полковник, попытался организовать оборону, но полупьяные солдаты продолжали насильно вырывать женщин и девушек из квартир. В критической ситуации комендант приказал офицеру связи организовать боевую охрану у церкви, чтобы защитить пленных женщин от разгул насилия.

    Вскоре к церкви привезли около 250 женщин и девушек, но спустя около сорока минут на место прибыли танки. Танкисты оттолкнули охрану, ворвались в храм и начали насилие.

    Я был бессилен, молодая немка искала у меня защиты, другая стала на колени и взывала: «Лейтенант, лейтенант!»

    Надежда на спасение окружала меня со всех сторон. Каждый говорил что-то своё. Новость быстро разнеслась по городу, образовалась очередь, и вновь раздавалось проклятое кудахтанье, повторялась очередь, и мои солдаты стояли в напряжении.

    «Назад, к черту твою мать!» — кричал я, не зная, куда себя деть и как спасти лежащих у моих ног людей, пока трагедия стремительно набирала обороты. Слышались стоны умирающих женщин. Затем их, окровавленных, полураздетых и без сознания, тащили вверх по лестнице, выносили на платформу, бросали через разбитые окна на каменные плиты тротуара. Их хватали, раздева ли, убивали. Вокруг меня не осталось никого. Ни я, ни мои солдаты не видели ничего подобного прежде.

    Странное время. Танкисты ушли, наступила тишина и ночь. Перед нами лежала жуткая гора трупов. Не в силах оставаться, мы покинули церковь и так и не смогли уснуть.

    Так рассказал советский ветеран Леонид Николаевич Рабичев, вероятно, в ответ писательнице Татьяне Толстой. Немцы, конечно, рожали — но лишь тех, кого не убили. А мёртвые, Татьяна, не рожают.

     

    Что нацисты делали с пленными женщинами?

     

    Правда и мифы о Красной армии, партизанах, снайперах и других злодеяниях, якобы совершённых немецкими солдатами над женщинами, заслуживают тщательного рассмотрения. Во время Великой Отечественной войны на фронт было отправлено множество женщин-добровольцев — около миллиона, большинство из которых добровольно записались в ряды Красной армии. Женщинам приходилось гораздо труднее, чем мужчинам, но настоящая трагедия начиналась, когда они попадали в плен к немцам.

    Особенно сильно страдали женщины, проживавшие в условиях немецкой оккупации на территории Белоруссии и Украины. Иногда им удавалось относительно благополучно выжить под гнётом немецкой власти (как свидетельствуют мемуары и исследования, например, Быкова и Нилина), однако без унижений и насилия не обходилось. В большинстве случаев их ожидали концентрационные лагеря, изнасилования, пытки, казни или расстрелы.

    Женщины, попавшие в плен во время боёв в составе Красной армии, подвергались расстрелам. Разведчиков и партизан чаще всего ожидала казнь через повешение, зачастую после длительных издевательств.

    Немецкие войска зачастую раздевали пленных красноармейских женщин, выставляли на мороз или выгоняли на улицу. В те времена стыд считался мощным психологическим оружием. Немцы удивлялись, сколько среди пленных было девственниц, и активно использовали эти методы, чтобы сломить, унизить и подавить дух женщин.

    Публичные порки, избиения и так называемые «карусельные» допросы были одними из излюбленных методов нацистов. Изнасилования зачастую совершались группами — в некоторых случаях целыми взводами. Тем не менее, подобные действия не одобрялись командованием и даже были официально запрещены, поэтому чаще всего подобные преступления совершали конвойные, штурмовые группы при задержаниях или в закрытых допросах.

    На телах казнённых партизанок, таких как Зоя Космодемьянская, обнаружены следы пыток и издевательств: отрезанные груди, вырезанные на теле нацистские символы и прочие жестокости.

    В настоящее время, в то время как некоторые идеологи пытаются оправдать преступления нацистов, другие пытаются противостоять растущему страху и мифам. Так, например, распространяются утверждения, будто немцы сажали женщин-пленных на кол. Однако документальных или фотографических подтверждений этому нет, и маловероятно, что нацисты тратили бы на это время, считая себя «цивилизованными». Основными методами устрашения были массовые расстрелы, повешения и сожжения целых домов.

    Из иностранных методов казни стоит упомянуть «газовый автомобиль» — специальный фургон, использовавшийся для убийства людей с помощью выхлопных газов. Разумеется, такие машины применялись и для убийств женщин, однако из-за необходимости тщательной очистки после использования их эксплуатация в нацистской Германии была недолгой.

    В концлагерях советские женщины-военнопленные содержались наравне с мужчинами, но, безусловно, их количество уменьшалось намного быстрее. Партизан и разведчиков казнили обычно сразу же.

    Нацисты, в сущности, не одобряли женщин, поскольку считали, что они ведут себя хуже мужчин. Известно, что в ходе медицинских экспериментов, проводившихся нацистами, у женщин вырезали яичники. Знаменитый врач-садист Йозеф Менгеле применял рентгеновское облучение для стерилизации женщин, исследуя возможности человеческого организма выдерживать высокие дозы радиации.

    Известные женские концентрационные лагеря — Равенсбрюк, Освенцим, Бухенвальд, Маутхаузен, Саласпилс. Всего нацисты открыли более 40 тысяч лагерей и гетто, где казни были поставлены на поток. Особенно тяжело приходилось женщинам с детьми: у последних забирали кровь для жестоких экспериментов. Истории о том, как мать умоляла медсестру вколоть ребенку яд, чтобы избавить его от страданий, до сих пор вызывают ужас. Для нацистов же вскрытие живого ребенка и введение ему бактерий и химикатов были обыденной практикой.

    Около 5 миллионов советских граждан погибли в тюрьмах и концентрационных лагерях, из них более половины — женщины. Количество военнопленных женщин едва превышало 100 тысяч. Большинство представительниц прекрасного пола получали шинели и несли фронтовую службу.

    Нацисты были наказаны за свои преступления полным разгромом и казнью на Нюрнбергском процессе. Однако трагично, что многих жертв концлагерей после освобождения отправляли в сталинские лагеря. Особенно страдали жители оккупированных территорий, сотрудники разведки и связисты.

    В России издан дневник офицера Красной армии Владимира Гельфанда, в котором без прикрас и цензуры описаны кровавые будни Второй мировой войны.

    Некоторые считают, что критический взгляд на прошлое аморален или неприемлем с учётом героизма и жертв 27 миллионов советских граждан. Другие настаивают, что будущие поколения должны знать истинные ужасы войны и видеть её мрачную реальность.

    Корреспондент BBC Люси Эш пытается осветить малоизвестные страницы истории Второй мировой. Отдельные факты из её расследования не подходят для детской аудитории.

    Сумерки опускаются на Трептов-парк на окраине Берлина. Передо мной возвышается памятник воину-освободителю: 12-метровый советский солдат стоит на руинах свастики, в одной руке — меч, в другой — маленькая немецкая девочка. Здесь покоятся 5 тысяч из 80 тысяч советских солдат, погибших в битве за Берлин с 16 апреля по 2 мая 1945 года.

    Масштаб мемориала отражает огромные жертвы. На вершине постамента, куда ведёт длинная лестница, расположен освещённый как святыня вход в мемориальный зал. Особое внимание привлекает надпись, напоминающая, что Советский Союз спас европейскую цивилизацию от фашизма.

    Однако у некоторых жителей Германии мемориал вызывает иные воспоминания.

    Советские солдаты, двигаясь к Берлину, изнасиловали бесчисленное количество женщин. После войны об этом почти не говорили ни в Восточной, ни в Западной Германии. В современной России тема остаётся табу и упоминается крайне редко.

     

    Дневник Владимира Гельфанда.

     

    Многие российские СМИ обычно отвергают рассказы об изнасилованиях как мифы, придуманные на Западе. Однако одним из немногих достоверных источников, повествующих о произошедшем, является дневник советского солдата Владимира Гельфанда. Несмотря на запрет на ведение дневников в Советской армии, молодой еврей из Украины, лейтенант Владимир Гельфанд, с необычайной честностью записывал события с 1941 года до конца войны.

    Его сын Виталий, позволивший мне ознакомиться с рукописью, обнаружил дневник среди бумаг отца после его смерти. Хотя текст был доступен в интернете, впервые в России он издается в виде книги. Ранее сокращённые версии дневника публиковались в Германии и Швеции.

    В своих записях Гельфанд описывает хаос и отсутствие дисциплины в регулярных войсках — скудное питание, вши, проявления антисемитизма и постоянное воровство, вплоть до того, что солдаты крали ботинки у своих товарищей.

    В феврале 1945 года подразделение Гельфанда располагалось у реки Одер в ожидании наступления на Берлин. Он вспоминает, как его товарищи окружили и взяли в плен женский батальон немецких солдат.

    «Позавчера на левом фланге сражался женский батальон. Он был полностью разгромлен, а пленные немки объявили себя мстительницами за погибших мужей. Не знаю, что с ними сделали, но их надо казнить беспощадно», — писал Гельфанд.

    Одна из самых ярких записей датируется 25 апреля — днём, когда он впервые в жизни прокатился на велосипеде в Берлине. По берегу Шпрее он встретил группу женщин с чемоданами и узлами.

    Гельфанд спросил у них, где они жили, на ломаном немецком, и удивился, почему они покинули дома. Женщины с ужасом рассказывали о страданиях в первую ночь после прихода Красной Армии.

    «Здесь в меня тыкались», — объясняла одна красивая немка, поднимая юбку. «Их было не меньше двадцати, да-да», — она расплакалась.

    «Они изнасиловали мою дочь при мне, — сказала её бедная мать, — и они могут прийти и снова сделать это с моей девочкой». Все встревожились, и горькие крики разносились по подвалу, где скрывались люди.

    «Возьми меня, — вдруг подбежала ко мне девушка, — ты будешь спать со мной. Делай со мной что хочешь, но только ты один!» — пишет Гельфанд в своём дневнике.

     

    «Пришло время мести!»

     

    К тому времени немецкие войска, уже почти четыре года совершавшие тяжкие преступления на советской территории, сами себя уничтожали.

    Владимир Гельфанд обнаружил доказательства этих преступлений во время продвижения своей части к Германии.

    «Когда их ежедневно убивали и ранили, когда они проходили через разрушенные фашистами деревни… У моего отца много описаний уничтожения деревень, гибели даже маленьких детей еврейской национальности… Годовалые, двухлетние дети… И это происходило не один день, а на протяжении многих лет. Люди видели это и шли с единственной целью — мстить и убивать», — рассказывает Виталий, сын Владимира Гельфанда, который нашёл дневник отца после его смерти.

    По идеологии нацизма, вермахт представлял собой хорошо организованную арийскую силу, которая не допускала половых связей с «унтерменшами» — «недочеловеками».

    Однако этот запрет игнорировался, отмечает историк Высшей школы экономики Олег Будницкий.

    Немецкое командование было настолько обеспокоено распространением венерических заболеваний среди солдат, что организовало сеть армейских публичных домов на оккупированных территориях.

    Виталий Гельфанд надеется опубликовать дневник отца в России.

    Прямые доказательства того, как немецкие солдаты обращались с русскими женщинами, найти сложно — многие жертвы не выжили.

    Однако в Германо-российском музее в Берлине его директор Йорг Мор показал фотографию из личного альбома немецкого солдата, сделанную в Крыму. На ней видно тело женщины, лежащее на земле.

    «Похоже, что её убили во время или после изнасилования. Юбка задрана, руки закрывают лицо», — говорит директор музея.

    «Это шокирующая фотография. Мы обсуждали, стоит ли показывать такие снимки. Это война, сексуальное насилие в Советском Союзе при немцах. Мы показываем войну. Мы не отводим взгляд», — добавляет Йорг Мор.

    Когда Красная армия вошла в «логово фашистского зверя» — так тогда советская пресса называла Берлин — солдатское негодование поддерживалось плакатами: «Солдат, ты на немецкой земле. Пришло время мести!»

    Политотдел 19-й армии, наступавшей на Берлин вдоль Балтийского моря, заявлял, что настоящий советский солдат настолько полон ненависти, что мысль о сексуальных контактах с немецкими женщинами была для него отвратительна. Однако солдаты доказали обратное.

    Историк Энтони Бивор, исследовавший тему для книги «Берлин: Падение» (2002), обнаружил в российских архивах отчёты об эпидемии сексуального насилия в Германии. В конце 1944 года эти донесения были отправлены сотрудниками НКВД Лаврентию Берии.

    «Их передали Сталину», — говорит Бивор. «По пометкам видно, читали их или нет. В этих документах сообщается о массовых изнасилованиях в Восточной Пруссии и о том, как немецкие женщины пытались покончить с собой и с детьми, чтобы избежать такой участи».

     

    «Жители подземелий»

     

    Другой военный дневник, принадлежащий невесте немецкого солдата, демонстрирует, как некоторые женщины пытались приспособиться к ужасным условиям, чтобы выжить.

    С 20 апреля 1945 года анонимная женщина ведёт записи, отличающиеся брутальной честностью, проницательностью и временами чёрным юмором.

    Среди её соседей — «молодой человек в серых брюках и очках с толстой оправой, который при ближайшем рассмотрении оказался женщиной», а также три пожилые сестры, которых она описывает как «три портнихи, слитые в одну кровавую колбасу».

    Ожидая приближения частей Красной армии, женщины шутят: «Русский на мне лучше, чем янки сверху», имея в виду, что лучше подвергнуться изнасилованию, чем погибнуть от ковровой бомбардировки американской авиации.

    Когда же солдаты вошли в их подвал и попытались вытянуть женщин, автор дневника использовала свои знания русского языка, чтобы пожаловаться советскому командованию.

    На разрушенных улицах она встретила советского офицера, который, несмотря на указы Сталина о запрете насилия над мирным населением, признал, что «оно всё ещё происходит».

    Офицер сопровождал её обратно в подвал и отчитал солдат, но один из них, вне себя от ярости, возразил: «О чём вы говорите? Посмотрите, что немцы сделали с нашими женщинами!» Офицер успокоил его и вывел на улицу.

    Однако когда автор вышла проверить, ушли ли солдаты, её схватили и подвергли жестокому изнасилованию, едва не задушив. Перепуганные соседи, или «обитатели подземелий», как она их называет, спрятались в глубине подвала.

    «Наконец открылись две железные задвижки, и все смотрели на меня», — пишет она. — «Чулки были спущены, в руках остался только ремень. Я начала кричать: "Свиньи! Меня здесь дважды изнасиловали, а вы оставили меня лежать, как кусок грязи!"»

    Позже она нашла ленинградского офицера, с которым делила постель. Со временем отношения между агрессором и жертвой становились менее жестокими, более взаимными и сложными. Они обсуждали литературу и смысл жизни.

    «Нельзя сказать, что майор изнасиловал меня», — пишет она. — «Почему я это делаю? За сало, сахар, свечи, мясные консервы? Чем меньше он хочет от меня как от женщины, тем больше он мне нравится как человек».

    Многие её соседки заключали подобные сделки с завоевателями Берлина.

    Дневник был опубликован в Германии в 1959 году под названием «Женщина в Берлине». Этот откровенный рассказ вызвал волну обвинений в позоре немецких женщин. Предвидя это, автор настояла, чтобы дневник не публиковался до её смерти.

     

    Эйзенхауэр: расстреливать на месте

     

    Изнасилования не были проблемой только Красной армии.

    Историк Боб Лилли из Университета Северного Кентукки получил доступ к архивам военных трибуналов США.

    Его книга «Захваченные силой» вызвала такие споры, что изначально ни один американский издатель не решался её публиковать — первое издание вышло во Франции.

    По оценкам Лилли, с 1942 по 1945 год американские солдаты совершили около 14 000 изнасилований в Англии, Франции и Германии.

    «В Англии случаев изнасилований было очень мало, но после перехода американских войск через Ла-Манш их число резко возросло», — отмечает историк.

    Он подчёркивает, что изнасилования стали серьёзной проблемой не только для имиджа армии, но и для её дисциплины. «Эйзенхауэр приказал расстреливать солдат прямо на месте преступления, и об этих казнях сообщали военные газеты, такие как «Звёзды и полосы». Германия была выше такого поведения», — говорит Лилли.

     

    Казнили ли солдат за изнасилование?

     

    Лилли признаёт, что ни один солдат не был казнён за изнасилование или убийство немецких мирных жителей.

    Сегодня историки продолжают расследовать факты сексуальных преступлений, совершённых союзными войсками на территории Германии.

    В течение многих лет тема сексуального насилия со стороны союзных войск — американских, британских, французских и Красной армии — была официально замалчиваема в Германии. Лишь немногие об этом сообщали, и ещё меньше людей были готовы это услышать.

     

    Тишина

     

    Нелегко говорить о таких вещах в обществе в целом. Кроме того, критика советских героев, которые победили фашизм в Восточной Германии, считалась почти кощунственной. В Западной Германии чувство вины немцев за преступления нацизма затмевало тему страданий этих женщин.

    В 2008 году в Германии вышел фильм «Безымянная. Женщина в Берлине», основанный на дневнике берлинки, с актрисой Ниной Хёсс в главной роли.

    Этот фильм стал откровением для многих немцев и побудил многих женщин рассказать о пережитом опыте. Среди них была и Ингеборг Буллерт.

    Сейчас Ингеборг, которой 90 лет, живёт в квартире в Гамбурге, наполненной фотографиями кошек и книгами о театре. В 1945 году ей было 20 лет. Она мечтала стать актрисой и жила с матерью на фешенебельной улице в районе Шарлоттенбург в Берлине.

    «Я думала, что меня собираются убить», — говорит Ингеборг Буллерт.

    Когда началось вторжение Красной армии в город, она спряталась в подвале своего дома, как и автор дневника «Женщина в Берлине».

    «Внезапно на нашей улице появились танки, повсюду валялись тела русских и немецких солдат», — вспоминает она. «Я помню ужасный грохот падающих русских бомб. Мы называли их «Сталиноргелями» — «Сталинскими органами»».

    Однажды, во время бомбёжки, Ингеборг вышла из подвала и побежала наверх за верёвкой, которую использовала вместо фитиля для лампы.

    «Вдруг я увидела двух русских, направивших на меня оружие», — рассказывает она. «Один из них заставил меня раздеться и изнасиловал. Потом они поменялись местами, и другой также изнасиловал меня. Я думала, что умру, они собирались меня убить».

    Тогда Ингеборг не рассказывала о том, что с ней произошло. Десятилетиями она хранила молчание, потому что было слишком сложно говорить об этом. «Моя мать хвасталась тем, что её дочь не тронули», — вспоминает она.

     

    Волна абортов.

     

    Однако в Берлине было изнасиловано значительное число женщин. Ингеборг Буллерт вспоминает, что сразу после окончания войны женщины в возрасте от 15 до 55 лет были обязаны проходить обследование на венерические заболевания.

    «Для получения продовольственных карточек требовалась медицинская справка, и я помню, что у врачей, выдававших эти справки, всегда были залы ожидания, переполненные женщинами», — вспоминает она.

    Каковы же были реальные масштабы изнасилований? Наиболее часто упоминаются цифры — около 100 000 женщин в Берлине и около 2 миллионов женщин по всей Германии. Эти данные, вызывающие немалые споры, были получены на основе скудных медицинских записей, сохранившихся до наших дней.

    Эти медицинские документы 1945 года сохранились чудесным образом.

    Только в одном районе Берлина за период шести месяцев было удовлетворено 995 заявлений на аборт.

    В здании бывшего военного завода, ныне Государственного архива, сотрудник Мартин Лючерханд показывает мне стопку синих картонных папок.

    В то время в Германии аборты были запрещены статьёй 218 Уголовного кодекса. Однако Лючерханд отмечает, что после войны женщинам было временно разрешено прерывать беременность, что связано с чрезвычайной ситуацией массовых изнасилований.

    Так, в период с июня 1945 года по 1946 год только в этом районе Берлина было удовлетворено 995 заявлений на аборт. В архивных папках содержится более тысячи страниц различных форматов и цветов. Среди этих документов есть письмо, написанное детским почерком, в котором девушка рассказывает, что была изнасилована в гостиной своего дома на глазах у родителей.

     

    Хлеб вместо мести

     

    Для некоторых солдат женщины становились таким же трофеем, как часы или велосипед, особенно когда те выпивали. Однако многие вели себя иначе. В Москве я встретила 92-летнего ветерана Юрия Ляшенко, который вспоминает, как солдаты вместо мести делились с немцами хлебом.

    Юрий Ляшенко рассказывает, что советские солдаты в Берлине проявляли разное поведение.

    «Конечно, мы не могли накормить всех, верно? Но мы делились с детьми тем, что имели. Маленькие дети были напуганы, у них были страшные глаза… Мне было жаль этих детей», — вспоминает он.

    В куртке, усыпанной орденами и медалями, Юрий Ляшенко пригласил меня в свою небольшую квартиру на последнем этаже многоэтажки, где угостил коньяком и варёными яйцами.

    Он рассказал, что мечтал стать инженером, но был призван в армию и, как и Владимир Гельфанд, провёл всю юность на войне, завершив её в Берлине.

    Разливая коньяк по бокалам, он предложил тост за мир. Хотя тосты за мир часто кажутся заученными, в его словах ощущалась искренность.

    Он говорил о начале войны, о том, как чуть не потерял ногу, и о том, что почувствовал, увидев красный флаг над Рейхстагом. Через некоторое время я спросила его об изнасилованиях.

    «Не знаю, в нашей части такого не было… Конечно, очевидно, что такие случаи зависят от человека, от народа», — ответил ветеран. «Это не написано, вы этого не знаете».

     

    Оглянитесь назад в прошлое

     

    Возможно, мы никогда не узнаем истинных масштабов изнасилований. Материалы советского военного трибунала и многие другие документы остаются засекреченными. Недавно Государственная Дума одобрила закон «О посягательствах на историческую память», согласно которому любое преуменьшение вклада СССР в победу над фашизмом может быть наказано штрафом и лишением свободы на срок до пяти лет.

    Вера Дубина, молодой историк из Московского гуманитарного университета, рассказывает, что до учебы в Берлине ничего не знала об изнасилованиях. После возвращения из Германии она написала статью на эту тему, но не смогла её опубликовать.

    «Российские СМИ отреагировали крайне агрессивно», — говорит она. «Люди хотят слышать только о нашей славной победе в Великой Отечественной войне, и проводить серьёзные исследования по этим вопросам становится всё сложнее».

    Историю часто переписывают, и потому так важны свидетельства очевидцев. В старости особенно ценны рассказы тех, кто осмеливался говорить на эту тему, а также документы, оставленные молодёжью военного времени.

    «Если люди не хотят знать правду и предпочитают жить в иллюзии о красивом и благородном прошлом — это самообман», — отмечает Виталий Гельфанд, сын Владимира Гельфанда. «Мир это понимает, Россия это понимает, и те, кто стоит за этими законами, против искажения прошлого, тоже понимают. Мы не можем двигаться в будущее, пока не разберёмся с прошлым».

    Точные данные о числе женщин-красноармейцев, попавших в немецкий плен, неизвестны. Однако немцы не признавали женщин военнослужащими, считая их партизанками. По словам немецкого рядового Бруно Шнайдера, перед отправкой своей роты в Советский Союз командир лейтенант Принс ознакомил солдат с приказом: «Расстрелять всех женщин, служащих в Красной Армии». Многочисленные факты свидетельствуют, что этот приказ выполнялся на протяжении всей войны.

    В августе 1941 года по приказу командира полевой жандармерии 44-й пехотной дивизии Эмиля Кнолля был расстрелян военнопленный военный врач.

    В 1941 году в городе Маглинске Брянской области немцы захватили двух девушек из санчасти и расстреляли их.

    После поражения Красной Армии в Крыму в мае 1942 года неизвестная девушка в военной форме укрылась у местного жителя в рыбацкой деревне Мык под Керчью. 28 мая 1942 года её обнаружили немцы. Девушка сопротивлялась, крича: «Стреляйте, сволочи! Я умираю за советский народ, за Сталина, а тебе — смерть собачья!» Её застрелили во дворе.

    В конце августа 1942 года в станице Крымская Краснодарского края была расстреляна группа моряков, в числе которых было несколько девушек в военной форме.

    В станице Старотировская Краснодарского края среди расстрелянных военнопленных найдено тело девушки в форме Красной Армии — паспорт принадлежал Михайловой Татьяне Александровне, 1923 года рождения, уроженке села Ново-Романовка.

    В сентябре 1942 года в станице Воронцово-Дашковская Краснодарского края были жестоко замучены пленные военные адъютанты Глубоков и Ячменев.

    5 января 1943 года у хутора Северный были взяты в плен восемь красноармейцев, среди них медсестра Люба. После длительных пыток и издевательств всех расстреляли.

    Переводчик дивизионной разведки с. Рафес вспоминает, что в освобождённом в 1943 году селе Смагловка, в 10 километрах от Кантемировки, местные жители рассказывали, как в 1941 году раненного девушку-лейтенанта тащили по дороге в обнажённом виде, у неё были порезаны лицо, руки и грудь.

    Зная, что их ждёт в плену, женщины-солдаты обычно сражались до последнего.

    Часто пленных женщин насиловали перед казнью. Солдат 11-й танковой дивизии Ганс Рудов свидетельствовал, что зимой 1942 года «…русские медсестры лежали на дороге. Их застрелили и бросили на дорогу обнажёнными. На их телах были написаны непристойные надписи».

    В июле 1942 года в Ростове немецкие мотоциклисты ворвались во двор госпиталя, где находились медсестры. Им приказали переодеться в гражданское, но времени не хватило. В военной форме их затащили в сарай и изнасиловали. Однако они остались живы.

    Женщины-военнопленные, заключённые в лагеря, также становились жертвами насилия и жестокого обращения. Бывший военнопленный К. А. Шенипов рассказал о пленнице по имени Люда, содержавшейся в лагере в Дрогобыче. «Капитан Штрор, комендант лагеря, пытался её изнасиловать. После сопротивления, вызванные им солдаты привязали Люду к койке, где Штрор изнасиловал её, а затем застрелил».

    В начале 1942 года в шталаге 346 в Кременчуге немецкий лагерный врач Орлеан собрал 50 женщин — врачей, фельдшеров и медсестёр, раздел их и приказал проверить их на венерические заболевания. Сам он вел расследование. По словам очевидца, троих девушек он отвёз к себе «на обслуживание». Немецкие солдаты и офицеры регулярно приходили к врачам для «осмотра» женщин. Некоторые из них пережили изнасилования.

    Особо цинично обращались с женщинами-военнопленными охранники и лагерные полицейские, часто бывшие военнопленные. Они насиловали заложниц или под угрозой смерти заставляли их вступать в связь. В Шталаге № 337 возле Барановичей, на огороженной колючей проволокой территории, содержалось около 400 женщин-военнопленных. На заседании военного трибунала Белорусского военного округа в декабре 1967 года бывший начальник лагерной охраны А. М. Ярош признал, что его подчинённые насиловали женщин в женской группе.

    В Миллеровском лагере для военнопленных содержались и женщины. Комендантом женской казармы была немка из Поволжья. Судьба пленниц была тяжёлой. По словам очевидцев, полиция регулярно проверяла бараки, и каждый день комендант «давал на выбор» любую девушку полицейскому на два часа. Полицейский мог забрать её в свою казарму и использовать как объект для насилия, оскорблений и унижений.

    Однажды во время вечерней проверки полицмейстер сам взял девушку на ночь. Она жаловалась, что «эти гады» неохотно идут к полицейским. Тогда полицмейстер предложил применять «красного пожарного» — наказание, при котором девушку распяли, привязали к полу и вставляли ей в влагалище красный острый перец, оставляя на полчаса. Кричать запрещалось. Многие девушки кусали губы, чтобы не издавать звуков, а после наказания долго не могли шевелиться.

    Коменданта за её жестокость прозвали «людоедкой». Она пользовалась неограниченной властью над пленными девушками и придумывала изощрённые пытки, например, «самонаказание»: специальная крестовидная деталь высотой 60 см, в которую девушка должна была вставить кол в задний проход, удерживая его руками и стоя на табуретке с ногами, три минуты. Не выдержавшие повторяли процедуру сначала.

    Информацию о происходящем в женских лагерях передавали сами девушки, выходившие из бараков, а также рассказывали сами полицейские, хваставшиеся своими «подвигами».

    Женщины-военнопленные содержались в нескольких лагерях и производили крайне жалкое впечатление. Условия их жизни были крайне тяжёлыми: они страдали от отсутствия элементарных санитарных условий и постоянных пыток.

    Осенью 1941 года член Комиссии по распределению труда К. Хромияди посетил лагерь Седле и беседовал с пленными женщинами. Одна из них, женщина-военный врач, призналась: «Всё было терпимо, кроме отсутствия белья и воды, что не позволяло ни переодеться, ни помыться».

    Группа женщин-медиков, взятых в плен в Киевском котле в сентябре 1941 года, содержалась во Владимире-Волынске — в лагере офлег № 365 «Норд».

    Медсестры Ольга Ленковская и Таисия Шубина попали в плен во время блокады Вяземского в октябре 1941 года. Первоначально женщин содержали в лагере в Газцке, затем — в Вязьме. В марте 1942 года, при приближении Красной армии, немцы перевели пленных женщин в Дулаг № 126 в Смоленске. В лагере было мало заключённых; их держали в отдельном бараке, запрещая общение с мужчинами. С апреля по июль 1942 года немцы освободили всех женщин при условии свободного поселения в Смоленске.

    После падения Севастополя в июле 1942 года в плен попало около 300 женщин-медиков — врачей, медсестёр, санитарок. Их сначала отправили в Славуту, а в феврале 1943 года, собрав около 600 женщин в лагере, погрузили в вагоны и отправили на запад.

    В одном из лагерей происходили очередные обыски: выстраивались люди, и шли поиски евреев, комиссаров и партизан. Тех, кто отделялся от общей группы, расстреливали. Остальных загоняли в повозки, разделяя на женскую и мужскую части.

    Мужчин высаживали на разных станциях, а 23 февраля 1943 года женщин доставили в город Хоз. Им объявили, что они будут работать на военных заводах. Среди заключённых была Евгения Лазаревна Клем — еврейка, выдававшая себя за сербку и преподавателя истории Одесского педагогического института. Её авторитет был высок, и она заявила от имени всех пленниц по-немецки: «Мы военнопленные и не будем работать на военных заводах». В ответ немцы избили их и поместили в переполненный зал, где невозможно было ни сидеть, ни двигаться. Там они провели около суток, после чего повстанцев отправили в концентрационный лагерь Равенсбрюк.

    Лагерь Равенсбрюк был основан в 1939 году. Первые заключённые были из Германии, позже сюда привозили женщин из оккупированных европейских стран. Заключённых содержали в полосатой форме — синих и серых платьях и куртках без подкладки, нижнее бельё состояло из рубашек и шорт. Бюстгальтеров и ремней не выдавали. Иногда, в октябре, на полгода дарили пару старых чулок, но далеко не все могли носить их до весны. Обувь представляла собой деревянные бруски.

    Казарма делилась на две части, соединённые коридором: гостиную с мебелью и спальню с трехъярусными нарыми и узким проходом между ними. Двум заключённым выдавали хлопчатобумажные одеяла. Старшие заключённые жили в отдельной комнате — старших бараках. В коридоре был туалет.

    Заключённые в основном работали на швейных фабриках лагеря. В Равенсбрюке шили около 80% униформы для войск СС, а также лагерную одежду для мужчин и женщин.

    Первые советские женщины-военнопленные — 536 человек — прибыли в лагерь 28 февраля 1943 года. Их сначала отправили в баню, а затем выдали походную одежду в полоску с красным треугольником и надписью «CU» — Советский Союз.

    Еще до прибытия советских женщин ССА распространила по лагерю слухи о том, что из России привезут банду женщин-убийц. Поэтому их поместили в отдельный блок, огороженный колючей проволокой.

    Каждое утро заключённые просыпались в 4 часа для проверки, которая иногда длилась несколько часов. Затем женщины работали по 12–13 часов в швейной мастерской или в лагерном лазарете.

    Завтрак состоял из эрзац-кофе, который женщины в основном использовали для мытья волос, так как горячей воды не было. Кофе собирали и промывали по очереди.

    Женщины, у которых сохранились волосы, делали расчески самостоятельно. Француженка Мишлин Морель вспоминала, что «русские девушки с помощью фабричных станков вырезали деревянные доски или металлические пластины и полировали их, превращая в вполне приемлемые гребешки. За деревянные гребешки давали половину хлеба, за металлические — целую часть». На обед заключённым выдавали пол-литра каши и 2–3 варёные картофелины. Вечером на пятерых приходилась одна буханка хлеба с примесью опилок и снова пол-литра каши.

    Одна заключённая, известная под инициалом С., в своих воспоминаниях рассказывала о впечатлении, которое советские женщины производили на других узников лагеря. По словам Мюллера:

    «В апрельское воскресенье мы узнали, что советские пленные отказались выполнять приказ, объясняя это тем, что согласно Женевской конвенции с ними следует обращаться как с военнопленными. Для начальства лагеря это было проявлением наглости. Всю первую половину дня их заставляли маршировать по Лагерштрассе — главной «улице» лагеря — и лишили обеда.

    Но женщины из красноармейского блока, где они жили, превратили наказание в демонстрацию силы. Помню, кто-то в нашем квартале крикнул: «Смотрите, Красная армия идёт!» Мы выбежали из казарм и увидели пятьсот советских женщин, выстроившихся рядами по десять человек. Они шли стройным маршем, чеканя шаг. Их шаги, как барабанная дробь, ритмично отдавались по Лагерштрассе. Внезапно женщина справа в первом ряду подала команду петь. Она сосчитала: «Раз, два, три!» — и они запели:

    «Проснись, великая страна, сражайся насмерть...»

    Я слышала, как они тихо напевали эту песню в казарме, но здесь это звучало как призыв к борьбе и вера в скорую победу.

    Потом они пели про Москву. Фашисты были ошарашены: наказание маршем униженных военнопленных превратилось в демонстрацию их силы и несгибаемого духа.

    Эсэсовцам не удалось оставить советских женщин без обеда — политзаключённые заранее позаботились о питании для них.

    Советские женщины-военнопленные не раз поражали и вражеские, и союзные лагеря своим единством и сопротивлением. Однажды двенадцать советских девушек были включены в список узников, которых планировали отправить в Майданек в газовые камеры. Когда эсэсовцы пришли за ними в казармы, товарищи отказались выдать пленниц. СС удалось их обнаружить, но остальные 500 человек выстроились по пять человек в очередь к коменданту. Переводчиком была Е. Л. Клемм. Под угрозой расстрела комендант забрал новичков в блок, и те объявили голодовку».

    В феврале 1944 года около 60 женщин-военнопленных из Равенсбрюка были переведены в концентрационный лагерь в городе Берт, на авиазаводе «Хейнкель». Там девушки отказались работать. Их выстроили в два ряда и приказали снять рубашки и деревянные бруски с ног. Несколько часов они простояли на морозе, при этом каждый час надзирательница предлагала кофе и постель тем, кто согласится приступить к работе. Трёх девушек бросили в карцер, двое из них умерли от пневмонии.

    Постоянные издевательства, каторга и голод привели к самоубийствам. В феврале 1945 года покончила с собой защитница Севастополя, военный врач Зинеда Эридова. Несмотря на ужасы, заключённые сохраняли веру в спасение, что отражено в песне неизвестного автора:

    Держите голову выше, русские девушки!
    Поднимите голову, будьте смелее!
    Нам недолго осталось терпеть.
    Соловей прилетит весной...
    И откроет нам врата свободы,
    Снимет с плеч полосатое платье
    И залечит глубокие раны.
    Вытрите слёзы с опухших глаз.
    Держите голову выше, русские девушки!
    Будьте русскими везде и всюду!
    Недолго ждать, недолго —
    И мы будем на русской земле.

    Бывшая пленница Жермен Тиллон в своих мемуарах даёт жуткое описание советских женщин-военнопленных в Равенсбрюке: «Их единство объяснялось тем, что они прошли армейскую школу ещё до пленения. Они были молодые, сильные, аккуратные, честные, но довольно грубые и необразованные. Среди них были представители интеллигенции — врачи, учителя — дружелюбные и внимательные. Нам нравилось их непослушание и нежелание подчиняться немцам».

    Женщин-военнопленных отправляли и в другие концентрационные лагеря. Узница Освенцима Лебедева вспоминала, что в женском лагере содержались десантницы Ира Иванникова, Женя Сарычева, Викторина Никитина, врач Нина Харламова и медсестра Клавдия Соколова.

    В январе 1944 года более 50 женщин-военнопленных из лагеря Хелмна были отправлены в Майданек за отказ подписать договор на работу в Германии и перейти в ряды гражданских работниц. Среди них — врач Анна Никифорова, военные фельдшеры Ефросинья Цепенникова и Тоня Леонтьева, лейтенант пехоты Вера Матюцкая.

    Штурман авиаполка Анна Егорова, чей самолёт был сбит над Польшей, контуженная и с обожжённым лицом, попала в плен и содержалась в Кюстринском лагере.

    Хотя в плену царила смерть, любые отношения между военнопленными мужского и женского пола были запрещены. Однако там, где они работали вместе, в основном в лагерных лазаретах, иногда рождалась любовь, дававшая новую жизнь. В таких редких случаях немецкое руководство не вмешивалось в роды. После рождения ребёнка мать либо переводилась в статус гражданского лица и освобождалась с правом проживания на оккупированной территории, либо возвращалась в лагерь вместе с ребёнком.

    Из документов лазарета № 352 лагеря Шталаг в Минске известно, что «23 февраля 1942 года медсестра Александра Синдева, прибывшая в городскую больницу для родов, выехала к военнопленному Роллбану со своим ребёнком в лагерь».

    В 1944 году отношение к женщинам-военнопленным ужесточилось. 6 марта 1944 года ОКВ издал специальный приказ «Об обращении с русскими женщинами-военнопленными», в соответствии с которым все советские военнопленные должны были проходить проверку местным отделением гестапо, как и вновь прибывшие. В случае выявления политической неблагонадёжности женщин-военнопленных их освобождали из плена и передавали полиции.

    На основании этого приказа 11 апреля 1944 года начальник Службы безопасности и СД издал распоряжение о направлении неубеждённых женщин-военнопленных в ближайшие концентрационные лагеря. После прибытия в лагерь такие женщины подвергались так называемому «специальному обращению», то есть ликвидации. Так погибла Вера Панченко-Писанецкая — старшая среди группы из семисот женщин-военнопленных, работавших на военном заводе в городе Гентин. На заводе были организованы несколько свадеб, и в ходе расследования выяснилось, что диверсией руководила Вера. В августе 1944 года её отправили в Равенсбрюк, где осенью того же года казнили.

    В концентрационном лагере Штуттгоф в 1944 году были убиты пять старших советских офицеров, в том числе женщина-майор. Их доставили в крематорий — место казни. Сначала мужчин расстреливали одного за другим, затем очередь дошла до женщин. По словам поляка, работавшего на кладбище и понимающего русский язык, эсэсовец, говоривший по-русски, издевался над одной из женщин, заставляя её выполнять приказы: «Направо, налево, вокруг…». Когда он спросил: «Зачем ты это сделала?», женщина ответила, что сделала это ради Родины. В ответ эсэсовец дал ей пощечину и сказал: «Это за твою Родину». Тогда она плюнула ему в глаза и сказала: «А это — за твою Родину». Это вызвало замешательство у эсэсовцев. Двое из них начали заталкивать женщину в печь для кремации. Несмотря на сопротивление, её поместили на тележку и затолкали внутрь. Это видели все заключённые, работавшие в крематории. К сожалению, имя героини осталось неизвестным.

    Советские женщины отличались стойкостью и мужеством, вызывая у немецкой армии одновременно и презрение, и страх. Во фронтовых записях майора Кунера есть рассказы о русских крестьянках, которые, несмотря на голод и лишения, делились последними запасами пищи с нуждающимися.

    Отмечается, что «когда мы [немцы] во время переправы испытывали жажду, мы шли в их дома, и они давали нам молоко», что ставило оккупантов в морально сложное положение.

    Капеллан Килер, служивший в санитарной части, стал гостем в доме 77-летней женщины по имени Александра, чья нежная забота заставила его задуматься о духовных вопросах. Он писал: «Она знает, что мы боремся против них, и всё же… Она вяжет для меня носки. Чувство враждебности, видимо, ей незнакомо. Бедные люди делятся с нами своим последним добром. Делают ли они это из страха или из врождённого чувства самопожертвования? Или из добродушия и любви?»

    Особенно поражал Кулера материнский инстинкт советской женщины: «Я часто видел, как русские крестьянки плакали над ранеными немецкими солдатами, словно это были их собственные сыновья».

     

    Мораль

     

    Настоящим шоком для немецких оккупантов стала высокая нравственность советских женщин. Тезис о «безвестности» восточных женщин, навязываемый фашистской пропагандой, оказался лишь мифом, лишённым всяких оснований.

    Солдат вермахта Михельс размышлял об этом и писал: «Что нам говорили о русской женщине? Какими мы её нашли? Думаю, едва ли найдётся немецкий солдат, который не научился бы ценить и уважать русскую женщину».

    Все светлые представители народов, вывезенные с оккупированных территорий СССР на принудительные работы в Германию, подвергались обязательному медицинскому обследованию, которое выявило неожиданные факты.

    Помощница Эриха, медсестра Гейм, оставила в его блокноте следующую запись: «Врач, осматривавший русских девушек, был очень впечатлён результатами обследования: 99 % девушек в возрасте от 18 до 35 лет оказались девственницами». Она добавила: «Он полагает, что в Орле будет сложно найти девушек для борделя…»

    Аналогичные данные поступали с различных предприятий, куда направляли советских девушек, в том числе с фабрики «Вольфен», где отмечали: «Похоже, русский мужчина уделяет русской женщине должное внимание, что отражается на моральном облике жизни».

    Писатель Эрнст Юнгер, служивший в немецкой армии, убедился в этом, услышав от штабного врача фон Гравеница, что сообщения о сексуальном насилии над восточными женщинами являются полной ложью.

    Обладая глубоким пониманием человеческой природы, автор описывал русских девушек так: «Вижу сияние чистоты вокруг её лица. Её свет не похож на мерцание активного пламени, скорее напоминает отражение лунного света. Именно благодаря этому свету ты ощущаешь её величие. Почувствуй эту силу…»

     

    Производительность

     

    Немецкий танковый генерал Лео Гир фон Швеппенберг в своих мемуарах отмечал у русских женщин «ценные, без сомнения, физические качества». Эта особенность их характера не осталась незамеченной руководством Германии, которое решило использовать женщин с оккупированных восточных территорий в качестве прислуги в домах верных членов Национал-социалистической рабочей партии Германии. Домработницы занимались тщательной уборкой квартир, что было тяжёлым испытанием для изнеженных немецких фрау и сказывалось на их хрупком здоровье.

     

    Чистота

     

    Одной из причин, по которой советские женщины охотно занимались домашним трудом, была их необычайная чистоплотность. Немцы, заходя в скромные дома горожан, удивлялись их внутреннему убранству и яркости интерьеров, украшенных народными мотивами.

    Фашистские служители, ожидавшие встречи с варварами, были разочарованы красотой и личной гигиеной советских женщин. Руководитель департамента здравоохранения Дортмунда отмечал: «Меня очень поразил хороший внешний вид работниц с Востока. Особенно удивили их зубы, ведь я до сих пор не встречал ни одной россиянки с плохими зубами. В отличие от наших немок, им приходится очень тщательно следить за состоянием зубов».

    Священник Франц, который по роду своей профессии не мог смотреть на женщину глазами мужчины, сдержанно заметил: можно считать это признаком грубости.

     

    Семейные узы

     

    Ложь фашистской пропаганды, утверждавшей, что тоталитарные власти Советского Союза полностью разрушили институт семьи — который нацисты превозносили, — не выдержала проверки фактами.

    Из фронтовых писем немецких солдат их родственники узнали, что женщины СССР были не бесчувственными машинами, а трепетными и заботливыми дочерьми, матерями, женами и бабушками. Более того, теплоте и прочности их семейных уз можно только позавидовать. При каждой возможности многочисленные родственники поддерживают связь и оказывают друг другу помощь.

     

    Благочестие

     

    Глубокая набожность советских женщин произвела сильное впечатление на фашистов, несмотря на официальные репрессии религии в стране. Им удавалось сохранять в душе тесную связь с Богом. Перемещаясь по оккупированным территориям, гитлеровские солдаты нередко встречали церкви и монастыри, где еще проводились богослужения.

    Майор К. Кунер в своих мемуарах описал двух крестьянок, которых он видел среди развалин сожженной немцами церкви — они горячо молились.

    Особенно удивляли фашистов женщины-военнопленные, отказывавшиеся работать в церковные праздники. В некоторых лагерях охрана уважала религиозные чувства пленных, тогда как в других случаях за неповиновение грозила смертная казнь.

     




     
     
     
     

  •     Dr. Elke Scherstjanoi "Ein Rotarmist in Deutschland"
  •     Stern  "Von Siegern und Besiegten"
  •     Märkische Allgemeine  "Hinter den Kulissen"
  •     Das Erste "Kulturreport"
  •     Berliner Zeitung  "Besatzer, Schöngeist, Nervensäge, Liebhaber"
  •     SR 2 KulturRadio  "Deutschland-Tagebuch 1945-1946. Aufzeichnungen eines Rotarmisten"
  •     Die Zeit  "Wodka, Schlendrian, Gewalt"
  •     Jüdische Allgemeine  "Aufzeichnungen im Feindesland"
  •     Mitteldeutsche Zeitung  "Ein rotes Herz in Uniform"
  •     Unveröffentlichte Kritik  "Aufzeichnungen eines Rotarmisten vom Umgang mit den Deutschen"
  •     Bild  "Auf Berlin, das Besiegte, spucke ich!"
  •     Das Buch von Gregor Thum "Traumland Osten. Deutsche Bilder vom östlichen Europa im 20. Jahrhundert"
  •     Flensborg Avis  "Set med en russisk officers øjne"
  •     Ostsee Zeitung  "Das Tagebuch des Rotarmisten"
  •     Leipziger Volkszeitung  "Das Glück lächelt uns also zu!"
  •     Passauer Neue Presse "Erinnerungspolitischer Gezeitenwechsel"
  •     Lübecker Nachrichten  "Das Kriegsende aus Sicht eines Rotarmisten"
  •     Lausitzer Rundschau  "Ich werde es erzählen"
  •     Leipzigs-Neue  "Rotarmisten und Deutsche"
  •     SWR2 Radio ART: Hörspiel
  •     Kulturation  "Tagebuchaufzeichnungen eines jungen Sowjetleutnants"
  •     Der Tagesspiegel  "Hier gibt es Mädchen"
  •     NDR  "Bücher Journal"
  •     Kulturportal  "Chronik"
  •     Sächsische Zeitung  "Bitterer Beigeschmack"
  •     Wiesbadener Tagblatt "Reflexionen, Textcollagen und inhaltlicher Zündstoff"
  •     Deutschlandradio Kultur  "Krieg und Kriegsende aus russischer Sicht"
  •     Berliner Zeitung  "Die Deutschen tragen alle weisse Armbinden"
  •     MDR  "Deutschland-Tagebuch eines Rotarmisten"
  •     Jüdisches Berlin  "Das Unvergessliche ist geschehen" / "Личные воспоминания"
  •     Süddeutsche Zeitung  "So dachten die Sieger"
  •     Financial Times Deutschland  "Aufzeichnungen aus den Kellerlöchern"
  •     Badisches Tagblatt  "Ehrliches Interesse oder narzisstische Selbstschau?"
  •     Freie Presse  "Ein Rotarmist in Berlin"
  •     Nordkurier/Usedom Kurier  "Aufzeichnungen eines Rotarmisten ungefiltert"
  •     Nordkurier  "Tagebuch, Briefe und Erinnerungen"
  •     Ostthüringer Zeitung  "An den Rand geschrieben"
  •     Potsdamer Neueste Nachrichten  "Hier gibt es Mädchen"
  •     NDR Info. Forum Zeitgeschichte "Features und Hintergründe"
  •     Deutschlandradio Kultur. Politische Literatur. "Lasse mir eine Dauerwelle machen"
  •     Konkret "Watching the krauts. Emigranten und internationale Beobachter schildern ihre Eindrücke aus Nachkriegsdeutschland"
  •     Cicero "Voodoo Child. Die verhexten Kinder"
  •     Dagens Nyheter  "Det oaendliga kriget"
  •     Utopie-kreativ  "Des jungen Leutnants Deutschland - Tagebuch"
  •     Neues Deutschland  "Berlin, Stunde Null"
  •     Webwecker-bielefeld  "Aufzeichnungen eines Rotarmisten"
  •     Südkurier  "Späte Entschädigung"
  •     Online Rezension  "Das kriegsende aus der Sicht eines Soldaten der Roten Armee"
  •     Saarbrücker Zeitung  "Erstmals: Das Tagebuch eines Rotarmisten"
  •     Neue Osnabrücker Zeitung  "Weder Brutalbesatzer noch ein Held"
  •     Thüringische Landeszeitung  "Vom Alltag im Land der Besiegten"
  •     Das Argument "Wladimir Gelfand: Deutschland-Tagebuch 1945-1946. Aufzeichnungen eines Rotarmisten"
  •     Deutschland Archiv: Zeitschrift für das vereinigte Deutschland  "Betrachtungen eines Aussenseiters"
  •     Neue Gesellschaft/Frankfurter Hefte  "Von Siegern und Besiegten"
  •     Deutsch-Russisches Museum Berlin-Karlshorst "Deutschland-Tagebuch 1945-1946. Aufzeichnungen eines Rotarmisten"
  •     Online Rezensionen. Die Literaturdatenbank
  •     Literaturkritik  "Ein siegreicher Rotarmist"
  •     RBB Kulturradio  "Ein Rotarmist in Berlin"
  •     Українська правда  "Нульовий варiант" для ветеранiв вiйни" / Комсомольская правда "Нулевой вариант" для ветеранов войны"
  •     Dagens Nyheter. "Sovjetsoldatens dagbok. Hoppfull läsning trots krigets grymheter"
  •     Ersatz  "Tysk dagbok 1945-46 av Vladimir Gelfand"
  •     Borås Tidning  "Vittnesmåil från krigets inferno"
  •     Sundsvall (ST)  "Solkig skildring av sovjetisk soldat frеn det besegrade Berlin"
  •     Helsingborgs Dagblad  "Krigsdagbok av privat natur"
  •     2006 Bradfor  "Conference on Contemporary German Literature"
  •     Spring-2005/2006/2016 Foreign Rights, German Diary 1945-1946
  •     Flamman / Ryska Posten "Dagbok kastar tvivel över våldtäktsmyten"
  •     INTERPRES "DAGBOG REJSER TVIVL OM DEN TYSK-REVANCHISTISKE “VOLDTÆGTSMYTE”
  •     Expressen  "Kamratliga kramar"
  •     Expressen Kultur  "Under våldets täckmantel"
  •     Lo Tidningen  "Krigets vardag i röda armén"
  •     Tuffnet Radio  "Är krigets våldtäkter en myt?"
  •     Norrköpings Tidningar  "En blick från andra sidan"
  •     Expressen Kultur  "Den enda vägens historia"
  •     Expressen Kultur  "Det totalitära arvet"
  •     Allehanda  "Rysk soldatdagbok om den grymma slutstriden"
  •     Ryska Posten  "Till försvar för fakta och anständighet"
  •     Hugin & Munin  "En rödarmist i Tyskland"
  •     Theater "Das deutsch-russische Soldatenwörtebuch" / Театр  "Русско-немецкий солдатский разговорник"
  •     SWR2 Radio "Journal am Mittag"
  •     Berliner Zeitung  "Dem Krieg den Krieg erklären"
  •     Die Tageszeitung  "Mach's noch einmal, Iwan!"
  •     The book of Paul Steege: "Black Market, Cold War: Everyday Life in Berlin, 1946-1949"
  •     Телеканал РТР "Культура":  "Русско-немецкий солдатский разговорник"
  •     Аргументы и факты  "Есть ли правда у войны?"
  •     RT "Russian-German soldier's phrase-book on stage in Moscow"
  •     Утро.ru  "Контурная карта великой войны"
  •     Коммерсантъ "Языковой окоп"
  •     Телеканал РТР "Культура"  "Широкий формат с Ириной Лесовой"
  •     Museum Berlin-Karlshorst  "Das Haus in Karlshorst. Geschichte am Ort der Kapitulation"
  •     Das Buch von Roland Thimme: "Rote Fahnen über Potsdam 1933 - 1989: Lebenswege und Tagebücher"
  •     Das Buch von Bernd Vogenbeck, Juliane Tomann, Magda Abraham-Diefenbach: "Terra Transoderana: Zwischen Neumark und Ziemia Lubuska"
  •     Das Buch von Sven Reichardt & Malte Zierenberg: "Damals nach dem Krieg Eine Geschichte Deutschlands - 1945 bis 1949"
  •     Lothar Gall & Barbara Blessing: "Historische Zeitschrift Register zu Band 276 (2003) bis 285 (2007)"
  •     Wyborcza.pl "Kłopotliwy pomnik w mieście z trudną historią"
  •     Kollektives Gedächtnis "Erinnerungen an meine Cousine Dora aus Königsberg"
  •     Das Buch von Ingeborg Jacobs: "Freiwild: Das Schicksal deutscher Frauen 1945"
  •     Wyborcza.pl "Strącona gwiazda wdzięczności"
  •     Закон i Бiзнес "Двічі по двісті - суд честі"
  •     Радио Свобода "Красная армия. Встреча с Европой"
  •     DEP "Stupri sovietici in Germania /1944-45/"
  •     Дніпропетровський національний історичний музей ім. Яворницького "Музей і відвідувач: методичні розробки, сценарії, концепції. Листи з 43-го"
  •     Explorations in Russian and Eurasian History "The Intelligentsia Meets the Enemy: Educated Soviet Officers in Defeated Germany, 1945"
  •     DAMALS "Deutschland-Tagebuch 1945-1946. Gedankenwelt des Siegers"
  •     Das Buch von Pauline de Bok: "Blankow oder Das Verlangen nach Heimat"
  •     Das Buch von Ingo von Münch: "Frau, komm!": die Massenvergewaltigungen deutscher Frauen und Mädchen 1944/45"
  •     Das Buch von Roland Thimme: "Schwarzmondnacht: Authentische Tagebücher berichten (1933-1953). Nazidiktatur - Sowjetische Besatzerwillkür"
  •     История государства  "Миф о миллионах изнасилованных немок"
  •     Das Buch Alexander Häusser, Gordian Maugg: "Hungerwinter: Deutschlands humanitäre Katastrophe 1946/47"
  •     Heinz Schilling: "Jahresberichte für deutsche Geschichte: Neue Folge. 60. Jahrgang 2008"
  •     Jan M. Piskorski "WYGNAŃCY: Migracje przymusowe i uchodźcy w dwudziestowiecznej Europie"
  •     Wayne State "The Cultural Memory Of German Victimhood In Post-1990 Popular German Literature And Television"
  •     Deutschlandradio "Heimat ist dort, wo kein Hass ist"
  •     Journal of Cold War Studies "Wladimir Gelfand, Deutschland-Tagebuch 1945–1946: Aufzeichnungen eines Rotarmisten"
  •     ЛЕХАИМ "Евреи на войне. Солдатские дневники"
  •     Частный Корреспондент "Победа благодаря и вопреки"
  •     Перспективы "Сексуальное насилие в годы Второй мировой войны: память, дискурс, орудие политики"
  •     Радиостанция Эхо Москвы & RTVi "Не так" с Олегом Будницким: Великая Отечественная - солдатские дневники"
  •     Books Llc "Person im Zweiten Weltkrieg /Sowjetunion/ Georgi Konstantinowitsch Schukow, Wladimir Gelfand, Pawel Alexejewitsch Rotmistrow"
  •     Das Buch von Jan Musekamp: "Zwischen Stettin und Szczecin - Metamorphosen einer Stadt von 1945 bis 2005"
  •     Encyclopedia of safety "Ladies liberated Europe in the eyes of Russian soldiers and officers (1944-1945 gg.)"
  •     Азовские греки "Павел Тасиц"
  •     Newsland "СМЯТЕНИЕ ГРОЗНОЙ ОСЕНИ 1941 ГОДА"
  •     Wallstein "Demokratie im Schatten der Gewalt: Geschichten des Privaten im deutschen Nachkrieg"
  •     Вестник РГГУ "Болезненная тема второй мировой войны: сексуальное насилие по обе стороны фронта"
  •     Das Buch von Jürgen W. Schmidt: "Als die Heimat zur Fremde wurde"
  •     ЛЕХАИМ "Евреи на войне: от советского к еврейскому?"
  •     Gedenkstätte/ Museum Seelower Höhen "Die Schlacht"
  •     The book of Frederick Taylor "Exorcising Hitler: The Occupation and Denazification of Germany"
  •     Огонёк "10 дневников одной войны"
  •     The book of Michael Jones "Total War: From Stalingrad to Berlin"
  •     Das Buch von Frederick Taylor "Zwischen Krieg und Frieden: Die Besetzung und Entnazifizierung Deutschlands 1944-1946"
  •     WordPress.com "Wie sind wir Westler alt und überklug - und sind jetzt doch Schmutz unter ihren Stiefeln"
  •     Åke Sandin "Är krigets våldtäkter en myt?"
  •     Олег Будницкий: "Архив еврейской истории" Том 6. "Дневники"
  •     Michael Jones: "El trasfondo humano de la guerra: con el ejército soviético de Stalingrado a Berlín"
  •     Das Buch von Jörg Baberowski: "Verbrannte Erde: Stalins Herrschaft der Gewalt"
  •     Zeitschrift fur Geschichtswissenschaft "Gewalt im Militar. Die Rote Armee im Zweiten Weltkrieg"
  •     Ersatz-[E-bok] "Tysk dagbok 1945-46"
  •     The book of Michael David-Fox, Peter Holquist, Alexander M. Martin: "Fascination and Enmity: Russia and Germany as Entangled Histories, 1914-1945"
  •     Елена Сенявская "Женщины освобождённой Европы глазами советских солдат и офицеров (1944-1945 гг.)"
  •     The book of Raphaelle Branche, Fabrice Virgili: "Rape in Wartime (Genders and Sexualities in History)"
  •     (סקירה   צבאית נשים של אירופה המשוחררת דרך עיניהם של חיילים וקצינים סובייטים (1944-1945
  •     БезФорматаРу "Хоть бы скорей газетку прочесть"
  •     ВЕСТНИК "Проблемы реадаптации студентов-фронтовиков к учебному процессу после Великой Отечественной войны"
  •     Zeitschrift für Geschichtswissenschaft 60 (2012), 12
  •     Все лечится "10 миллионов изнасилованных немок"
  •     Симха "Еврейский Марк Твен. Так называли Шолома Рабиновича, известного как Шолом-Алейхем"
  •     Nicolas Bernard "La Guerre germano-soviétique: 1941-1945 (Histoires d'aujourd'hui) E-Book"
  •     Annales: Nathalie Moine "La perte, le don, le butin. Civilisation stalinienne, aide étrangère et biens trophées dans l’Union soviétique des années 1940"
  •     Das Buch von Beata Halicka "Polens Wilder Westen. Erzwungene Migration und die kulturelle Aneignung des Oderraums 1945 - 1948"
  •     Das Buch von Jan M. Piskorski "Die Verjagten: Flucht und Vertreibung im Europa des 20. Jahrhundert"
  •     "آسو  "دشمن هرگز در نمی‌زن
  •     Уроки истории. ХХ век. Гефтер. "Антисемитизм в СССР во время Второй мировой войны в контексте холокоста"
  •     Ella Janatovsky "The Crystallization of National Identity in Times of War: The Experience of a Soviet Jewish Soldier"
  •     Word War II Multimedia Database "Borgward Panzerjager At The Reichstag"
  •     Militaergeschichtliche Zeitschrift "Buchbesprechungen"
  •     Всеукраинский еженедельник Украина-Центр "Рукописи не горят"
  •     Ljudbok / Bok / eBok: Niclas Sennerteg "Nionde arméns undergång: Kampen om Berlin 1945"
  •     Das Buch von Michaela Kipp: "Großreinemachen im Osten: Feindbilder in deutschen Feldpostbriefen im Zweiten Weltkrieg"
  •     Петербургская газета "Женщины на службе в Третьем Рейхе"
  •     Володимир Поліщук "Зроблено в Єлисаветграді"
  •     Германо-российский музей Берлин-Карлсхорст. Каталог постоянной экспозиции / Katalog zur Dauerausstellung
  •     Clarissa Schnabel "The life and times of Marta Dietschy-Hillers"
  •     Alliance for Human Research Protection "Breaking the Silence about sexual violence against women during the Holocaust"
  •     Еврейский музей и центр толерантности. Группа по работе с архивными документами
  •     Эхо Москвы "ЦЕНА ПОБЕДЫ: Военный дневник лейтенанта Владимира Гельфанда"
  •     Bok / eBok: Anders Bergman & Emelie Perland "365 dagar: Utdrag ur kända och okända dagböcker"
  •     РИА Новости "Освободители Германии"
  •     Das Buch von Miriam Gebhardt "Als die Soldaten kamen: Die Vergewaltigung deutscher Frauen am Ende des Zweiten Weltkriegs"
  •     Petra Tabarelli "Vladimir Gelfand"
  •     Das Buch von Martin Stein "Die sowjetische Kriegspropaganda 1941 - 1945 in Ego-Dokumenten"
  •     Książka Beata Halicka "Polski Dziki Zachód. Przymusowe migracje i kulturowe oswajanie Nadodrza 1945-1948"
  •     The German Quarterly "Philomela’s Legacy: Rape, the Second World War, and the Ethics of Reading"
  •     MAZ LOKAL "Archäologische Spuren der Roten Armee in Brandenburg"
  •     Tenona "Как фашисты издевались над детьми в концлагере Саласпилс. Чудовищные исторические факты о концлагерях"
  •     Deutsches Historisches Museum "1945 – Niederlage. Befreiung. Neuanfang. Zwölf Länder Europas nach dem Zweiten Weltkrieg"
  •     День за днем "Дневник лейтенанта Гельфанда"
  •     BBC News "The rape of Berlin" / BBC Mundo / BBC O`zbek / BBC Brasil / BBC فارْسِى "تجاوز در برلین" 
  •     Echo24.cz "Z deníku rudoarmějce: Probodneme je skrz genitálie"
  •     The Telegraph "The truth behind The Rape of Berlin"
  •     BBC World Service "The Rape of Berlin"
  •     ParlamentniListy.cz "Mrzačení, znásilňování, to všechno jsme dělali. Český server připomíná drsné paměti sovětského vojáka"
  •     WordPress.com "Termina a Batalha de Berlim"
  •     Dnevnik.hr "Podignula je suknju i kazala mi: 'Spavaj sa mnom. Čini što želiš! Ali samo ti"
  •     ilPOST "Gli stupri in Germania, 70 anni fa"
  •     上海东 方报业 有限公司 70年前苏军强奸了十万柏林妇女?很多人仍在寻找真相
  •     연합뉴 스 "BBC: 러시아군, 2차대전때 독일에서 대규모 강간"
  •     세계일 보 "러시아군, 2차대전때 독일에서 대규모 강간"
  •     Telegraf "SPOMENIK RUSKOM SILOVATELJU: Nemci bi da preimenuju istorijsko zdanje u Berlinu?"
  •     Múlt-kor "A berlini asszonyok küzdelme a szovjet erőszaktevők ellen"
  •     Noticiasbit.com "El drama oculto de las violaciones masivas durante la caída de Berlín"
  •     Museumsportal Berlin "Landsberger Allee 563, 21. April 1945"
  •     Caldeirão Político "70 anos após fim da guerra, estupro coletivo de alemãs ainda é episódio pouco conhecido"
  •     Nuestras Charlas Nocturnas "70 aniversario del fin de la II Guerra Mundial: del horror nazi al terror rojo en Alemania"
  •     W Radio "El drama oculto de las violaciones masivas durante la caída de Berlín"
  •     La Tercera "BBC: El drama oculto de las violaciones masivas durante la caída de Berlín"
  •     Noticias de Paraguay "El drama de las alemanas violadas por tropas soviéticas hacia el final de la Segunda Guerra Mundial"
  •     Cnn Hit New "The drama hidden mass rape during the fall of Berlin"
  •     Dân Luận "Trần Lê - Hồng quân, nỗi kinh hoàng của phụ nữ Berlin 1945"
  •     Český rozhlas "Temná stránka sovětského vítězství: znásilňování Němek"
  •     Historia "Cerita Kelam Perempuan Jerman Setelah Nazi Kalah Perang"
  •     G'Le Monde "Nỗi kinh hoàng của phụ nữ Berlin năm 1945 mang tên Hồng Quân"
  •     BBC News 코리아 "베를린에서 벌어진 대규모 강간"
  •     Эхо Москвы "Дилетанты. Красная армия в Европе"
  •     Der Freitag "Eine Schnappschussidee"
  •     باز آفريني واقعيت ها  "تجاوز در برلین"
  •     Quadriculado "O Fim da Guerra e o início do Pesadelo. Duas narrativas sobre o inferno"
  •     Majano Gossip "PER NON DIMENTICARE.... LE PORCHERIE COMUNISTE!!!"
  •     非中国 日报网 "柏林的强奸"
  •     Constantin Film "Anonyma - Eine Frau in Berlin. Materialien zum Film"
  •     Русская Германия "Я прижал бедную маму к своему сердцу и долго утешал"
  •     De Gruyter Oldenbourg "Erinnerung an Diktatur und Krieg. Brennpunkte des kulturellen Gedächtnisses zwischen Russland und Deutschland seit 1945"
  •     Memuarist.com "Гельфанд Владимир Натанович"
  •     Πανεπιστημίου Ιωαννίνων "Οι νόμοι του Πλάτωνα για την υβριστική κακολογία και την κατάχρηση του δημοσίου"
  •     Das Buch von Nicholas Stargardt "Der deutsche Krieg: 1939 - 1945" / Николас Старгардт "Мобилизованная нация. Германия 1939–1945"
  •     FAKEOFF "Оглянуться в прошлое"
  •     The book of Nicholas Stargardt "The German War: A Nation Under Arms, 1939–45"
  •     The book of Nicholas Stargardt "The German War: A Nation Under Arms, 1939–45"
  •     Книга "Владимир Гельфанд. Дневник 1941 - 1946"
  •     BBC Русская служба "Изнасилование Берлина: неизвестная история войны"BBC Україна "Зґвалтування Берліна: невідома історія війни"
  •     Virtual Azərbaycan "Berlinin zorlanması"
  •     Гефтер "Олег Будницкий: «Дневник, приятель дорогой!» Военный дневник Владимира Гельфанда"
  •     Гефтер "Владимир Гельфанд. Дневник 1942 года"
  •     BBC Tiếng Việt "Lính Liên Xô 'hãm hiếp phụ nữ Đức'"
  •     Nicolas Bernard "La Guerre germano-soviétique, 1941-1943" Tome 1
  •     Nicolas Bernard "La Guerre germano-soviétique, 1943-1945" Tome 2
  •     Эхо Москвы "ЦЕНА ПОБЕДЫ: Дневники лейтенанта Гельфанда"
  •     Renato Furtado "Soviéticos estupraram 2 milhões de mulheres alemãs, durante a Guerra Mundial"
  •     Вера Дубина "«Обыкновенная история» Второй мировой войны: дискурсы сексуального насилия над женщинами оккупированных территорий"
  •     Еврейский музей и центр толерантности "Презентация книги Владимира Гельфанда «Дневник 1941-1946»"
  •     Еврейский музей и центр толерантности "Евреи в Великой Отечественной войне"
  •     Сидякин & Би-Би-Си. Драма в трех действиях. "Атака"
  •     Сидякин & Би-Би-Си. Драма в трех действиях. "Бой"
  •     Сидякин & Би-Би-Си. Драма в трех действиях. "Победа"
  •     Сидякин & Би-Би-Си. Драма в трех действиях. Эпилог
  •     Труд "Покорность и отвага: кто кого?"
  •     Издательский Дом «Новый Взгляд» "Выставка подвига"
  •     Katalog NT "Выставка "Евреи в Великой Отечественной войне " - собрание уникальных документов"
  •     Вести "Выставка "Евреи в Великой Отечественной войне" - собрание уникальных документов"
  •     Радио Свобода "Бесценный графоман"
  •     Вечерняя Москва "Еще раз о войне"
  •     РИА Новости "Выставка про евреев во время ВОВ открывается в Еврейском музее"
  •     Телеканал «Культура» Выставка "Евреи в Великой Отечественной войне" проходит в Москве
  •     Россия HD "Вести в 20.00"
  •     GORSKIE "В Москве открылась выставка "Евреи в Великой Отечественной войне"
  •     Aгентство еврейских новостей "Евреи – герои войны"
  •     STMEGI TV "Открытие выставки "Евреи в Великой Отечественной войне"
  •     Национальный исследовательский университет Высшая школа экономики "Открытие выставки "Евреи в Великой Отечественной войне"
  •     Независимая газета "Война Абрама"
  •     Revista de Historia "El lado oscuro de la victoria aliada en la Segunda Guerra Mundial"
  •     יעיתון סינאתלה  גביש הסמל ולדימיר גלפנד מספר על חיי היומיום במלחמה , על אורח חיים בחזית ובעורף
  •     Лехаим "Война Абрама"
  •     Elhallgatva "A front emlékezete. A Vörös Hadsereg kötelékében tömegesen és fiatalkorúakon elkövetett nemi erőszak kérdése a Dél-Vértesben"
  •     Libertad USA "El drama de las alemanas: violadas por tropas soviéticas en 1945 y violadas por inmigrantes musulmanes en 2016"
  •     НГ Ex Libris "Пять книг недели"
  •     Брестский Курьер "Фамильное древо Бреста. На перекрестках тех дорог…"
  •     Полит.Ру "ProScience: Олег Будницкий о народной истории войны"
  •     Олена Проскура "Запiзнiла сповiдь"
  •     Полит.Ру "ProScience: Возможна ли научная история Великой Отечественной войны?"
  •     Книга "Владимир Гельфанд. Дневник 1941 - 1946"
  •     Ahlul Bait Nabi Saw "Kisah Kelam Perempuan Jerman Setelah Nazi Kalah Perang"
  •     北京北 晚新视 觉传媒有限公司 "70年前苏军强奸了十万柏林妇女?"
  •     Преподавание истории в школе "«О том, что происходило…» Дневник Владимира Гельфанда"
  •     Вестник НГПУ "О «НЕУБЕДИТЕЛЬНЕЙШЕЙ» ИЗ ПОМЕТ: (Высокая лексика в толковых словарях русского языка XX-XXI вв.)"
  •     Fotografias da História "Memórias esquecidas: o estupro coletivo das mulheres alemãs"
  •     Archäologisches Landesmuseum Brandenburg "Zwischen Krieg und Frieden" / "Между войной и миром"
  •     Российская газета "Там, где кончается война"
  •     Народный Корреспондент "Женщины освобождённой Европы глазами советских солдат: правда про "2 миллиона изнасилованых немок"
  •     Fiona "Военные изнасилования — преступления против жизни и личности"
  •     军情观 察室 "苏军攻克柏林后暴行妇女遭殃,战争中的强奸现象为什么频发?"
  •     Независимая газета "Дневник минометчика"
  •     Независимая газета "ИСПОДЛОБЬЯ: Кризис концепции"
  •     East European Jewish Affairs "Jewish response to the non-Jewish question: “Where were the Jews during the fighting?” 1941–5"
  •     Niels Bo Poulsen "Skæbnekamp: Den tysk-sovjetiske krig 1941-1945"
  •     Olhar Atual "A Esquerda a história e o estupro"
  •     The book of Stefan-Ludwig Hoffmann, Sandrine Kott, Peter Romijn, Olivier Wieviorka "Seeking Peace in the Wake of War: Europe, 1943-1947"
  •     Walter de Gruyter "Germans into Allies: Writing a Diary in 1945"
  •     Blog in Berlin "22. Juni – da war doch was?"
  •     Steemit "Berlin Rape: The Hidden History of War"
  •     Estudo Prático "Crimes de estupro na Segunda Guerra Mundial e dentro do exército americano"
  •     Громадське радіо "Насильство над жінками під час бойових дій — табу для України"
  •     InfoRadio RBB "Geschichte in den Wäldern Brandenburgs"
  •     "شگفتی های تاریخ است "پشت پرده تجاوز به زنان برلینی در پایان جنگ جهانی دوم
  •     Das Buch Hans-Jürgen Beier gewidmet "Lehren – Sammeln – Publizieren"
  •     The book of Miriam Gebhardt "Crimes Unspoken: The Rape of German Women at the End of the Second World War"
  •     Русский вестник "Искажение истории: «Изнасилованная Германия»"
  •     凯迪 "推荐《柏林女人》与《五月四日》影片"
  •     Vix "Estupro de guerra: o que acontece com mulheres em zonas de conflito, como Aleppo?"
  •     Universidad del Bío-Bío "CRÍMENES DE GUERRA RUSOS EN LA SEGUNDA GUERRA MUNDIAL (1940-1945)"
  •     "المنصة  "العنف ضد المرأة.. المسكوت عنه في الحرب العالمية الثانية
  •     Книга. Олег Шеин "От Астраханского кремля до Рейхсканцелярии. Боевой путь 248-й стрелковой дивизии"
  •     Sodaz Ot "Освободительная миссия Красной Армии и кривое зеркало вражеской пропаганды"
  •     Sodaz Ot "Советский воин — освободитель Европы: психология и поведение на завершающем этапе войны (II)"
  •     企业头 条 "柏林战役后的女人"
  •     Sántha István "A front emlékezete"
  •     腾讯公 司   "二战时期欧洲, 战胜国对战败国的十万妇女是怎么处理的!"
  •     El Nuevo Accion "QUE LE PREGUNTEN A LAS ALEMANAS VIOLADAS POR RUSOS, NORTEAMERICANOS, INGLESES Y FRANCESES"
  •     Periodismo Libre "QUE LE PREGUNTEN A LAS ALEMANAS VIOLADAS POR RUSOS, NORTEAMERICANOS, INGLESES Y FRANCESES"
  •     DE Y.OBIDIN "Какими видели европейских женщин советские солдаты и офицеры (1944-1945 годы)?"
  •     Magyar Tudományos Akadémia "Váltóállítás: Diktatúrák a vidéki Magyarországon 1945-ben"
  •     歷史錄 "近1萬女性被強姦致死,女孩撩開裙子說:不下20個男人戳我這兒"
  •     Cyberpedia "Проблема возмездия и «границы ненависти» у советского солдата-освободителя"
  •     NewConcepts Society "Можно ли ставить знак равенства между зверствами гитлеровцев и зверствами советских солдат?"
  •     搜狐 "二战时期欧洲,战胜国对战败国的妇女是怎么处理的"
  •     Ranker "14 Shocking Atrocities Committed By 20th Century Communist Dictatorships"
  •     Эхо Москвы "Дилетанты. Начало войны. Личные источники"
  •     Журнал "Огонёк" "Эго прошедшей войны"
  •     이창남 외 공저 "폭력과 소통 :트랜스내셔널한 정의를 위하여"
  •     Уроки истории. XX век "Книжный дайджест «Уроков истории»: советский антисемитизм"
  •     Свободная Пресса "Кто кого насиловал в Германии"
  •     EPrints "Взаємовідносини червоноармійців з цивільним населенням під час перебування радянських військ на території Польщі (кінець 1944 - початок 1945 рр.)"
  •     Pikabu "Обратная сторона медали"
  •     Озёрск.Ru "Война и немцы"
  •     Імекс-ЛТД "Історичний календар Кіровоградщини на 2018 рік. Люди. Події. Факти"
  •     יד ושם - רשות הזיכרון לשואה ולגבורה "Vladimir Gelfand"
  •     Atchuup! "Soviet soldiers openly sexually harass German woman in Leipzig after WWII victory, 1945"
  •     Книга Мириам Гебхардт "Когда пришли солдаты. Изнасилование немецких женщин в конце Второй мировой войны"
  •     Coffe Time "Женщины освобождённой"
  •     Дилетант "Цена победы. Военный дневник лейтенанта Владимира Гельфанда"
  •     Feldgrau.Info - Bоенная история "Подборка"
  •     Геннадий Красухин "Круглый год с литературой. Квартал четвёртый"
  •     Вечерний Брест "В поисках утраченного времени. Солдат Победы Аркадий Бляхер. Часть 9. Нелюбовь"
  •     Аргументы недели "Всю правду знает только народ. Почему фронтовые дневники совсем не похожи на кино о войне"
  •     Fanfics.me "Вспомним подвиги ветеранов!"
  •     VietInfo "Hồng quân, Nỗi kinh hoàng của phụ nữ Berlin năm 1945"
  •     Книга: Виталий Дымарский, Владимир Рыжков "Лица войны"
  •     Dozor "Про День Перемоги в Кіровограді, фейкових ветеранів і "липове" примирення"
  •     East European Jewish Affairs "Review of Dnevnik 1941-1946, by Vladimir Gel’fand
  •     The book of Harriet Murav, Gennady Estraikh "Soviet Jews in World War II: Fighting, Witnessing, Remembering"
  •     TARINGA! "Las violaciones masivas durante la caída de Berlín"
  •     ВолиньPost "Еротика та війна: спогади про Любомль 1944 року"
  •     Anews "Молодые воспринимают войну в конфетном обличии"
  •     RTVi "«Война эта будет дикая». Что писали 22 июня 1941 года в дневниках"
  •     Tribun Manado "Nasib Kelam Perempuan Jerman Usai Nazi Kalah, Gadis Muda, Wanita Tua dan Hamil Diperkosa Bergantian"
  •     The book of Elisabeth Krimmer "German Women's Life Writing and the Holocaust: Complicity and Gender in the Second World War"
  •     ViewsBros  "WARTIME VIOLENCE AGAINST WOMEN"
  •     Xosé Manuel Núñez Seixas "El frente del Este : historia y memoria de la guerra germano-soviética, 1941-1945"
  •     اخبار المقطم و الخليفه " إغتصاب برلين الكبير"
  •     Русская семерка "В чьем плену хуже всего содержались женщины-военные на Второй мировой"
  •     Mail Online "Mass grave containing 1,800 German soldiers who perished at the Battle of Stalingrad is uncovered in Russia - 75 years after WWII's largest confrontation claimed 2 mln lives"
  •     PT. Kompas Cyber Media "Kuburan Massal 1.800 Tentara Jerman Ditemukan di Kota Volgograd"
  •     Công ty Cổ phần Quảng cáo Trực tuyến 24H "Nga: Sửa ống nước, phát hiện 1.800 hài cốt của trận đánh đẫm máu nhất lịch sử"
  •     LGMI News "Pasang Pipa Air, Tukang Temukan Kuburan Masal 1.837 Tentara Jerman"
  •     Quora "¿Cuál es un hecho sobre la Segunda Guerra Mundial que la mayoría de las personas no saben y probablemente no quieren saber?"
  •     "مجله مهاجرت  "آنچه روس‌ها در برلین انجام دادند!
  •     Музейний простiр  "Музей на Дніпрі отримав новорічні подарунки під ялинку"
  •     Бэла Гельфанд. Как в Берлине убивали жену красноармейца Владимира Гельфанда  .. ..
  •     The book of Paul Roland "Life After the Third Reich: The Struggle to Rise from the Nazi Ruins"
  •     O Sentinela "Dois Milhões de Alemãs: O Maior Estupro em Massa da História foi um Crime Aliado-Soviético"
  •     Stratejik Güvenlik "SAVAŞ DOSYASI : TARİHTEN BİR KARE – 2. DÜNYA SAVAŞI BİTİMİNDE ALMANYA’DA KADINLARA TOPLU TECAVÜZLER"
  •     Агентство новостей «Хакасия-Информ» "Кто остановит шоу Коновалова?"
  •     Isralike.org "Цена победы. Военный дневник лейтенанта Владимира Гельфанда"
  •     Robert Dale “For what and for whom were we fighting?”: Red Army Soldiers, Combat Motivation and Survival Strategies on the Eastern Front in the Second World War
  •     "طرفداری "پایان رویای نازیسم / سقوط امپراطوری آدولف هیتلر
  •     Das Buch von Kerstin Bischl "Frontbeziehungen: Geschlechterverhältnisse und Gewaltdynamiken in der Roten Armee 1941-1945"
  •     Русская семерка "Красноармейцы или солдаты союзников: кто вызывал у немок больший страх"
  •     Kibalchish "Фрагменты дневников поэта-фронтовика В. Н. Гельфанда"
  •     History Magazine "Sõjapäevik leitnant Vladimir Gelfand"
  •     Magazine online "Vojnový denník poručíka Vladimíra Gelfanda"
  •     theБабель "Український лейтенант Володимир Гельфанд пройшов Другу світову війну від Сталінграда до Берліна"
  •     Znaj.UA "Жорстокі знущання та масові вбивства: злочини Другої світової показали в моторошних кадрах"
  •     Gazeta.ua "Масові вбивства і зґвалтування: жорстокі злочини Другої світової війни у фотографіях"
  •     PikTag "Знали вы о том, что советские солдаты ИЗНАСИЛОВАЛИ бессчетное число женщин по пути к Берлину?"
  •     Kerstin Bischl  "Sammelrezension: Alltagserfahrungen von Rotarmisten und ihr Verhältnis zum Staat"
  •     Конт "Несколько слов о фронтовом дневнике"
  •     Sherstinka "Német megszállók és nők. Trófeák Németországból - mi volt és hogyan"
  •     Олег Сдвижков "Красная Армия в Европе. По страницам дневника Захара Аграненко"
  •     X-True.Info "«Русские варвары» и «цивилизованные англосаксы»: кто был более гуманным с немками в 1945 году"
  •     Veröffentlichungen zur brandenburgischen Landesarchäologie "Zwischen Krieg und und Frieden: Waldlager der Roten Armee 1945"
  •     Sherstinka "Szovjet lányok megerőszakolása a németek által a megszállás alatt. Német fogságba esett nők"
  •     Dünya Haqqinda "Berlin zorlanmasi: İkinci Dünya Müharibəsi"
  •     Dioxland "NEMŠKIM VOJAKOM JE BILO ŽAL RUSKIH ŽENSK. VSE KNJIGE SO O: "VOJAŠKIH SPOMINIH NEMŠKEGA..."
  •     Actionvideo "Gewalt gegen deutsche Frauen durch Soldaten der Roten Armee. Entsetzliche Folter und Hinrichtungen durch japanische Faschisten während des Zweiten Weltkriegs!"
  •     Maktime "Was machten die Nazis mit den gefangenen sowjetischen Mädchen? Wer hat deutsche Frauen vergewaltigt und wie sie im besetzten Deutschland gelebt haben"
  •     Музей «Пам’ять єврейського народу та Голокост в Україні» отримав у дар унікальні експонати
  •     Sherstinka "Что творили с пленными женщинами фашисты. Жестокие пытки женщин фашистами"
  •     Bidinvest "Brutalitäten der Sowjetarmee - Über die Gräueltaten der sowjetischen "Befreier" in Europa. Was haben deutsche Soldaten mit russischen Frauen gemacht?"
  •     Русский сборник XXVII "Советские потребительские практики в «маленьком СССР», 1945-1949"
  •     Academic Studies Press. Oleg Budnitskii: "Jews at War: Diaries from the Front"
  •     Gazeta Chojeńska "Wojna to straszna trauma, a nie fajna przygoda"
  •     Historiadel.net "Crímenes de violación de la Segunda Guerra Mundial y el Ejército de EE. UU."
  •     화요지 식살롱     "2차세계대전 말, 소련에게 베를린을 점령당한 '독일 여자들'이 당한 치욕의 역사"
  •     The Global Domain News "As the soldiers did to captured German women"
  •     Quora "Você sabe de algum fato da Segunda Guerra Mundial que a maioria das pessoas não conhece e que, provavelmente, não querem saber?"
  •     MOZ.de "Als der Krieg an die Oder kam – Flucht aus der Festung Frankfurt"
  •     Музей "Пам'ять єврейського народу та Голокост в Україні". "1 березня 1923 р. – народився Володимир Гельфанд"
  •     Wyborcza.pl "Ryk gwałconych kobiet idzie przez pokolenia. Mało kto się nim przejmuje"
  •     Cноб "Женщина — военный трофей. Польский историк о изнасилованиях в Европе во время Второй мировой"
  •     Refugo "O estupro da Alemanha"
  •     Historia National Geographic "la batalla de berlín durante la segunda guerra mundial"
  •     Politeka "Росіянам напередодні 9 травня нагадали про злочини в Німеччині: «Заплямували себе...»"
  •     Акценты "Советский офицер раскрыл тайны Второй мировой: рассказал без прикрас"
  •     БелПресса "Цена Победы. Какой была военная экономика"
  •     Lucidez "75 años de la rendición nazi: Los matices del “heroísmo” soviético"
  •     UM CANCERIANO SEM LAR "8 de Maio de 1945"
  •     Lasteles.com "La Caída de la Alemania Nazi: aniversario de la rendición de Berlin"
  •     Cloud Mind "Violence Against Women: The Rape Of Berlin WW2"
  •     Музей "Пам'ять єврейського народу та Голокост в Україні" "8 ТРАВНЯ – ДЕНЬ ПАМ’ЯТІ І ПРИМИРЕННЯ"
  •     Lunaturaoficial "LIBROS QUE NO HICIERON HISTORIA: EL DIARIO DE LOS HORRORES"
  •     CUERVOPRESS "El drama oculto de las violaciones masivas durante la caída de Berlín"
  •     EU Today "The Rape of Berlin: Red Army atrocities in 1945"
  •     Издательство Яндекс + История будущего "Настоящий 1945"
  •     Вне строк "Похищение Берлина: зверства Красной армии в 1945 году"
  •     Frankfurter Allgemeine Zeitung "Erlebt Russland eine neue Archivrevolution?"
  •     The book of Beata Halicka "The Polish Wild West: Forced Migration and Cultural Appropriation in the Polish-german Borderlands, 1945-1948"
  •     Twentieth-Century Literature “A World of Tomorrow”: Trauma, Urbicide, and Documentation in A Woman in Berlin: Eight Weeks in the Conquered City
  •     Märkische Onlinezeitung "Sowjetische Spuren in Brandenburgs Wäldern"
  •     Revue Belge de Philologie et d’Histoire "Soviet Diaries of the Great Patriotic War"
  •     Der Spiegel "Rotarmisten und deutsche Frauen: "Ich gehe nur mit anständigen Russen"
  •     ReadSector "Mass grave of WWII Nazi paratroopers found in Poland contains 18 skeletons and tools with swastikas"
  •     ИноСМИ "Der Spiegel (Германия): «Я гуляю только с порядочными русскими»"
  •     Actionvideo "Jak naziści szydzili z rosyjskich kobiet. Gwałt w Berlinie: nieznana historia wojny"
  •     Graf Orlov 33 "ДНЕВНИК В. ГЕЛЬФАНДА советского офицера РККА"
  •     Deutsche Welle  "Послевоенная Германия в дневниках и фотографиях"
  •     Deutsche Welle  "За что немки любили в 1945 году лейтенанта Красной армии?"
  •     Elke Scherstjanoi "Sieger leben in Deutschland: Fragmente einer ungeübten Rückschau. Zum Alltag sowjetischer Besatzer in Ostdeutschland 1945-1949"
  •     SHR32 "Rus əsgərləri alman qadınlarına necə istehza etdilər. Alman qadınlarını kim zorlayıb və onlar işğal olunmuş Almaniyada necə yaşayıblar"
  •     Детектор медіа "«Гра тіней»: є сенс продовжувати далі"
  •     Historia provinciae "Повседневная жизнь победителей в советской зоне оккупации Германии в воспоминаниях участников событий"
  •     Portal de Prefeitura "Artigo: “FRAU, KOMM!” O maior estupro coletivo da história"
  •     Pikabu "Извращение или традиция, потерявшая смысл?"
  •     Русская Семерка "Владимир Гельфанд: от каких слов отказался «отец» мифа об изнасиловании немок советскими солдатами"
  •     Институт российской истории РАН "Вторая мировая и Великая Отечественная: к 75-летию окончания"
  •     Kozak UA "Як "діди" німкень паплюжили в 1945 році"
  •     Dandm "Cómo los nazis se burlaron de las mujeres rusas. Mujeres rusas violadas y asesinadas por los alemanes"
  •     Permnew.Ru "«Диван» Федора Вострикова. Литобъединение"
  •     Neurologystatus "Violence women in the Second World War. Shoot vagas: why soldiers rape women"
  •     Brunilda Ternova "Mass rapes by Soviet troops in Germany at the end of World War II"
  •     The book Stewart Binns "Barbarossa: And the Bloodiest War in History"
  •     Новое литературное обозрение: Будницкий Олег "Люди на войне"
  •     Леонід Мацієвський "9 травня – День перемоги над здоровим глуздом. Про згвалтовану Європу та Берлін"
  •     Полит.Ру "Люди на войне"
  •     #CОЦИАЛЬНАЯ ИСТОРИЯ #ПАМЯТЬ "Владимир Гельфанд: месяц в послевоенном Берлине"
  •     Новое литературное обозрение "Ирина Прохорова, Олег Будницкий, Иван Толстой: Люди на войне"
  •     Georgetown University "Explorations in Russian and Eurasian History": "Emotions and Psychological Survival in the Red Army, 1941–42"
  •     Forum24 "Co se dělo se zajatými rudoarmějkami? Jaký byl osud zajatých žen z Wehrmachtu?"
  •     Радио Свобода "Война и народная память"
  •     Лехаим "Двадцать второго июня…"
  •     Русская семёрка "Как изменилось отношение немок к красноармейцам в 1945 году"
  •     Исторический курьер "Героизм, герои и награды: «героическая сторона» Великой Отечественной войны в воспоминаниях современников"
  •     Коммерсантъ "Фронт и афронты"
  •     Русская семёрка "Владимир Гельфанд: что не так в дневниках автора мифа об «изнасилованной» Германии"
  •     Medium "The Brutal Rapes of Every German Female from Eight to Eighty"
  •     One News Box "How German women suffered largest mass rape in history by foreign solders"
  •     "نیمرخ "نقش زنان در جنگها - قسمت اول: زنان به مثابه قربانی جنگ
  •     Bolcheknig "Що німці робили з жінками. Уривок з щоденника дівчини, яку німці використовували як безкоштовну робочу силу. Життя в таборі"
  •     Nrgaudit "Рассказы немецких солдат о войне с русскими. Мнения немцев о русских солдатах во время Второй мировой войны"
  •     Музей "Пам'ять єврейського народу та Голокост в Україні "На звороті знайомого фото"
  •     Новое литературное обозрение. Книга: Козлов, Козлова "«Маленький СССР» и его обитатели. Очерки социальной истории советского оккупационного сообщества"
  •     Sattarov "Mga babaeng sundalo sa pagkabihag ng Aleman. Kabanata limang mula sa librong "Pagkabihag. Ito ang ginawa ng mga Nazi sa mga nahuling kababaihan ng Soviet"
  •     Política Obrera "Sobre “José Pablo Feinmann y la violación en manada"
  •     Эхо Москвы "Цена победы. Люди на войне"
  •     SHR32 "How Russian soldiers mocked German women. Trophies from Germany - what it was and how. Who raped German women and how they lived in occupied Germany"
  •     Олег Сдвижков: "«Советских порядков не вводить!»  Красная армия в Европе 1944—1945 гг."
  •     Livejournal "Чья бы мычала"
  •     Newton Compton Editori. Stewart Binns "Operazione Barbarossa. Come Hitler ha perso la Seconda guerra mondiale"
  •     Kingvape "Rosa Kuleshovs Belichtung. Rosa Kuleshov ist die mysteriöseste Hellseherin der Sowjetzeit. Zwischen rot und grün"
  •     Kfdvgtu الجوائز من ألمانيا - ما كان عليه وكيف. الذين اغتصبوا الألمانية وكيف عاش في ألمانيا المحتلة
  •     nc1 "Αναμνήσεις στρατιωτών πρώτης γραμμής για Γερμανίδες. Οι απόψεις των Γερμανών για τους Ρώσους στρατιώτες κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο"
  •     ik-ptz "Was haben deutsche Soldaten mit russischen Mädchen gemacht? Das haben die Nazis mit gefangenen sowjetischen Frauen gemacht"
  •     مراجعة عسكرية  نساء أوروبا المحررات من خلال عيون الجنود والضباط السوفيت (1944-1945)
  •     nc1 "Scrisori de soldați ruși despre germani. Cum au șocat femeile sovietice pe ocupanții germani"
  •     中 新健康娱乐网 "柏林战役德国女人 70年前苏军强奸了十万柏林妇女?"
  •     "پورتال برای دانش آموز. خودآموزی،  "نازی ها با زنان اسیر چه کردند؟ نحوه آزار نازی ها از کودکان در اردوگاه کار اجباری سالاسپیلس
  •     Русская Семерка "Каких штрафников в Красной Армии называли «эсэсовцами»"
  •     Голос Народу "Саша Корпанюк: Кто и кого изнасиловал в Германии?"
  •     Gorskie "Новые источники по истории Второй мировой войны: дневники"
  •     TransQafqaz.com Fedai.az Araşdırma Qrupu
  •     Ik-ptz "What did the Nazis do with the captured women. How the Nazis abused children in the Salaspils concentration camp"
  •     Евгений Матонин "22 июня 1941 года. День, когда обрушился мир"
  •     Ulisse Online "Per non dimenticare: orrori contro i bambini"
  •     Наука. Общество. Оборона "«Изнасилованная Германия»: из истории современных ментальных войн"
  •     Quora "Por que muitos soldados estupram mulheres durante guerras?"
  •     Das Buch von Stefan Creuzberger "Das deutsch-russische Jahrhundert: Geschichte einer besonderen Beziehung"
  •     პორტალი სტუდენტისთვის "როგორ დასცინოდნენ რუსი ჯარისკაცები გერმანელებს"
  •     Зеркало "Где и когда русское воинство ЧЕСТЬ потеряло?"
  •     WordPress.com Historywithatwist  "How Russia has used rape as a weapon of war"
  •     Mai Khôi Info "Lính Liên Xô 'hãm hiếp phụ nữ Đức'"
  •     EU Political Report "Russia is a Country of Marauders and Murderers"
  •     "بالاترین  "روایت ستوان روس «ولادیمیر گلفاند» از «تجاوز جنسی» وحشیانه‌ی ارتش سرخ شوروی به «زنان آلمانی»/عکس
  •     TCH "Можемо повторити": як радянські солдати по-звірячому і безкарно ґвалтували німецьких жінок
  •     인사이 트 "2차 세계 대전 때에도 독일 점령한 뒤 여성 200만명 성폭행했던 러시아군"
  •     Pravda.Ru "Fake news about fake rapes in Ukraine to ruin Russian solder's image"
  •     Alexey Tikhomirov "The Stalin Cult in East Germany and the Making of the Postwar Soviet Empire, 1945-1961"
  •     Дилетант "Олег Будницкий / Человек на фоне эпох / Книжное казино. Истории"
  •     The Sault Star "OPINION: Suffering of children an especially ugly element of war"
  •     El Español "Por qué la Brutalidad del Ejército Ruso se Parece más a una Novela de Stephen King que de Orwell"
  •     Ratnik.tv "Одесса. Еврейский вопрос. Дорогами смерти"
  •     Алексей Митрофанов "Коммунальная квартира"
  •     Militaergeschichtliche Zeitschrift "Evakuierungs‑ und Kriegsschauplatz Mark Brandenburg"
  •     Raovatmaytinh "Phim cấp 3 tội ác tra tấn tình dục và hiếp dâm của phát xít đức phần 1
  •     Apollo.lv "Kā Otrais pasaules karš noslēdzās ar PSRS armijas veiktu masveida izvarošanas kampaņu Vācijā"
  •     Как ў Беларусі "Who raped whom in Germany" / "Кто кого насиловал в Германии"
  •     Konkretyka "Діди-ґвалтівники, або міф про «воїнів-освободітєлєй»"
  •     LinkedIn "Grandfathers-rapists, or the myth of "warriors-liberators"​. Typical Russian imperial character"
  •     Danielleranucci "Lit in the Time of War: Gelfand, Márquez, and Ung"
  •     Смоленская газета "Истинная правда и её фальшивые интерпретации"
  •     Дзен "Я влюбился в портрет Богоматери..." Из фронтовых дневников лейтенанта Владимира Гельфанда
  •     Дзен "Праздник Победы отчасти горек для меня..." Зарубежные впечатления офицера Красной армии Гельфанда
  •     UkrLineInfo "Жiноча смикалка: способи самозахисту від сексуального насилля в роки Другої світової війни"
  •     Memo Club. Владимир Червинский: "Одесские истории без хэппи энда"
  •     Thomas Kersting, Christoph Meißner, Elke Scherstjanoi "Die Waldlager der Roten Armee 1945/46: Archäologie und Geschichte"
  •     Goldenfront "Самосуд над полицаями в Одессе в 1944 году: что это было"
  •     Gedenkstätten Buchenwald "Nach dem Krieg. Spuren der sowjetischen Besatzungszeit in Weimar 1945-50: Ein Stadtrundgang"
  •     Historia National Geographic "la segunda guerra mundial al completo, historia del conflicto que cambió el mundo"
  •     સ્વર્ગારોહણ  "કેવી રીતે રશિયન સૈનિકોએ જર્મન લોકોની મજાક ઉડાવી"
  •     Absorbwell "Causas Y Consecuencias De La Segunda Guerra Mundial Resumen"
  •     לחימה יהודית  א. יהודים בצבא האדום
  •     Український світ "«Можем повторіть» — про звірства російських солдат під час Другої світової війни"
  •     Andrii Portnov "Dnipro: An Entangled History of a European City"
  •     Татьяна Шишкова "Внеждановщина. Советская послевоенная политика в области культуры как диалог с воображаемым Западом"
  •     Oleg Budnitskii, David Engel, Gennady Estraikh, Anna Shternshis: "Jews in the Soviet Union: A History: War, Conquest, and Catastrophe, 1939–1945"
  •     The Chilean "Roto". "VIOLADA"
  •     Дзен "Немок сажайте на мохнатые мотороллеры". Что сделали с пленными немками в Советском Союзе"
  •     ProNews "Σιλεσία 1945: Με εθνοκάθαρση η πρώτη τιμωρία των Γερμανών για τα εγκλήματα τους στο Β΄ ΠΠ"
  •     Livejournal "Одесситы - единственные в СССР - устроили самосуд в 1944 году"
  •     Scribd "Estupro em Massa de Alemãs"
  •     Музей «Пам’ять єврейського народу та Голокост в Україні» ЦЬОГО ДНЯ – 100-РІЧЧЯ ВІД ДНЯ НАРОДЖЕННЯ ВОЛОДИМИРА ГЕЛЬФАНДА
  •     Davidzon Radio "Владимир Гельфанд. Шокирующий дневник войны". Валерия Коренная в программе "Крылья с чердака"
  •     Quora "Open to the weather, lacking even primitive sanitary facilities, underfed, the prisoners soon began dying of starvation and disease"
  •     Infobae "El calvario de las mujeres tras la caída de Berlín: violaciones masivas del Ejército Rojo y ola de suicidios"
  •     Научная электронная библиотека "Военные и блокадные дневники в издательском репертуаре современной России (1941–1945)"
  •     Historywithatwist "How Russia has used rape as a weapon of war"
  •     Periodista Digital "Las terribles violaciones ocultas tras la caída de Berlín"
  •     Tạp chí Nước Đức "Hồng quân Liên Xô, nỗi kinh hoàng của phụ nữ Berlin năm 1945"
  •     "زیتون | سایت خبری‌ تحلیلی زیتون "بدن زن؛ سرزمینی که باید فتح شود!
  •     Enciclopedia Kiddle Español "Evacuación de Prusia Oriental para niños"
  •     Ukraine History "Діди-ґвалтівники, або міф про «воїнів-визволителів». Типовий російський імперський характер"
  •     Локальна  Історiя "Жаске дежавю: досвід зустрічі з "визволителями"
  •     Tamás Kende "Class War or Race War The Inner Fronts of Soviet Society during and after the Second World War"
  •     museum-digital berlin "Vladimir Natanovič Gel'fand"
  •     知乎 "苏联红军在二战中的邪恶暴行"






  •